कुनै पनि विषयको परीक्षामा पूर्णांक भन्दा कसैले बढि अंक पाएको सुन्नुभएको छ ? वास्तवमा पूर्णांक भन्दा प्राप्तांक बढि भन्ने असम्भव नै हो । तर एकजना विद्यार्थीको हकमा भने यो सम्भव भएको थियो । उनले गणितको परीक्षामा १ सय पूर्णांकमा १ सय १० अंक प्राप्त गरेका थिए ।
भारतका चर्चित वैज्ञानिक तथा गणितज्ञ सत्येन्द्र नाथ बोस यो दुनियाका एकमात्र यस्ता व्यक्ति हुन् जसले परीक्षामा पूर्णांक भन्दा बढि अंक प्राप्त गरेका थिए ।
बच्चादेखि नै विलक्षण प्रतिभाका धनी बोसको जन्म कलकत्तामा भएको थियो । प्रारम्भिक शिक्षा घर नजिकैको स्कुलमा लिएपछि उनलाई हिन्दु स्कुलमा भर्ना गरियो । हिन्दु स्कुलमा प्रसिद्ध अध्यापक उपेन्द्र बक्सीले गणित पढाउँथे ।
उनले कक्षामा लिएको परीक्षापछि कपी चेक गरेर विद्यार्थीहरुलाई फिर्ता दिइरहेका थिए । जब उनले सत्येन्द्रको उत्तरपुस्तिका फिर्ता गरे तब उनको उत्तरपुस्तिकामा १ सय पूर्णांकमा १ सय १० अंक दिएको देखियो । यो आश्चर्यजनक घटना वास्तवमा परीक्षाको नियम विपरित थियो । तर यो कसरी सम्भव भयो ?
विद्यार्थीलाई पूर्णांक भन्दा बढि नम्बर दिएपनि स्कुलमा हंगामा मच्चियो । उक्त स्कुलका प्रधानाध्यापकले गणित शिक्षक उपेन्द्रलाई यसको कारण सोधे । शिक्षक उपेन्द्रको जवाफ यस्तो थियो-मैले जे गरेँ, ठिक गरेँ ।
सत्येन्द्रले निर्धारित समयमा कुनैपनि विकल्प नछाडिकन सबै प्रश्नको सही ढंगले उत्तर दिनुका साथै कतिपय प्रश्नलाई एक भन्दा बढि तरिकाबाट समेत हल गरेका छन् । यदि तपाइँले निर्देशन नै दिनुहुन्छ भने त म उनको अंक घटाएर सयमा सय नै बनाइदिउँला, तर यसले सत्येन्द्रको प्रतिभा कम हुँदैन ।
जब प्रश्न नै गल्ती थियो
स्कुल शिक्षा पूरा गरेपछि सत्येन्द्र कलकत्ताको प्रेसिडेन्सी कलेजमा भर्ना भए । त्यस समयमा उक्त कलेजमा प्रसिद्ध वैज्ञानिक जगदिशचन्द्र बोस तथा प्रफुल्ल चन्द्र राय जस्ता शिक्षकहरुले पढाउँथे । मेघनाथ साहा र प्रसान्त चन्द्र महालनेभिस सत्येन्द्रका सहपाठी थिए । कक्षामा सत्येन्द्र प्रथम र साहा दोश्रो हुन्थे, सधै ।
जब उनीहरु एमएससीमा अध्ययनरत थिए त्यसबेला परीक्षामा गणितको प्रश्नपत्रमा सोधिएको एउटा प्रश्न कुनैपनि विद्यार्थीले हल गरेनन् । यस्तो देखेर कलेजका कुलपति अर्थात् गणितका महाविद्वान प्राध्यापक आशुतोषले असन्तुष प्रकट गर्दै सबै विद्यार्थी र शिक्षकलाई भेला पारेर थर्काए । ‘तिमीहरु के पढाउँछौँ अनि विद्यार्थीहरु के पढ्छौ ? मैले बुझ्न सक्दिन । यो पटक मैले गणितको प्रश्नपत्रमा एउटा प्रश्न दिएको थिएँ जसलाई कसैले पनि हल गरेनन् । निकै लाजलाग्दो विषय हो यो ।’
आशुतोषको कुरालाई बिचमै काट्ने हिम्मत कसको हुने ? सबैले मुन्टो निहुराए । तर सत्येन्द्र भने बोलिहाले – सर जब प्रश्न नै गलत हुन्छ भने त्यसलाई कसरी हल गर्ने ?
सत्येन्द्रले प्रश्न नै गलत भएको बताएपछि त्यहाँ सन्नाटा छायो । आशुतोषले तत्कालै सोधे- प्रश्न गलत थियो भनेर कसरी तिमीले भन्न सक्छौ ? सत्येन्द्रले प्राध्यापक आशुतोषकै सामुन्ने प्रश्नलाई गलत सावित गरेर देखाइदिए ।
त्यसपछि आशुतोषले उनलाई धाप मारेर तारिफ गर्न थाले । उनको प्रतिभाको कदर गर्दै स्नातकोत्तर उत्तीर्ण गरेसँगै आशुतोषले सत्येन्द्रलाई कलकत्ता विश्वविद्यालयको प्राध्यापकमा नियुक्त गरे ।
www.onlinekhabar.com
भारतका चर्चित वैज्ञानिक तथा गणितज्ञ सत्येन्द्र नाथ बोस यो दुनियाका एकमात्र यस्ता व्यक्ति हुन् जसले परीक्षामा पूर्णांक भन्दा बढि अंक प्राप्त गरेका थिए ।
उनले कक्षामा लिएको परीक्षापछि कपी चेक गरेर विद्यार्थीहरुलाई फिर्ता दिइरहेका थिए । जब उनले सत्येन्द्रको उत्तरपुस्तिका फिर्ता गरे तब उनको उत्तरपुस्तिकामा १ सय पूर्णांकमा १ सय १० अंक दिएको देखियो । यो आश्चर्यजनक घटना वास्तवमा परीक्षाको नियम विपरित थियो । तर यो कसरी सम्भव भयो ?
विद्यार्थीलाई पूर्णांक भन्दा बढि नम्बर दिएपनि स्कुलमा हंगामा मच्चियो । उक्त स्कुलका प्रधानाध्यापकले गणित शिक्षक उपेन्द्रलाई यसको कारण सोधे । शिक्षक उपेन्द्रको जवाफ यस्तो थियो-मैले जे गरेँ, ठिक गरेँ ।
सत्येन्द्रले निर्धारित समयमा कुनैपनि विकल्प नछाडिकन सबै प्रश्नको सही ढंगले उत्तर दिनुका साथै कतिपय प्रश्नलाई एक भन्दा बढि तरिकाबाट समेत हल गरेका छन् । यदि तपाइँले निर्देशन नै दिनुहुन्छ भने त म उनको अंक घटाएर सयमा सय नै बनाइदिउँला, तर यसले सत्येन्द्रको प्रतिभा कम हुँदैन ।
जब प्रश्न नै गल्ती थियो
स्कुल शिक्षा पूरा गरेपछि सत्येन्द्र कलकत्ताको प्रेसिडेन्सी कलेजमा भर्ना भए । त्यस समयमा उक्त कलेजमा प्रसिद्ध वैज्ञानिक जगदिशचन्द्र बोस तथा प्रफुल्ल चन्द्र राय जस्ता शिक्षकहरुले पढाउँथे । मेघनाथ साहा र प्रसान्त चन्द्र महालनेभिस सत्येन्द्रका सहपाठी थिए । कक्षामा सत्येन्द्र प्रथम र साहा दोश्रो हुन्थे, सधै ।
जब उनीहरु एमएससीमा अध्ययनरत थिए त्यसबेला परीक्षामा गणितको प्रश्नपत्रमा सोधिएको एउटा प्रश्न कुनैपनि विद्यार्थीले हल गरेनन् । यस्तो देखेर कलेजका कुलपति अर्थात् गणितका महाविद्वान प्राध्यापक आशुतोषले असन्तुष प्रकट गर्दै सबै विद्यार्थी र शिक्षकलाई भेला पारेर थर्काए । ‘तिमीहरु के पढाउँछौँ अनि विद्यार्थीहरु के पढ्छौ ? मैले बुझ्न सक्दिन । यो पटक मैले गणितको प्रश्नपत्रमा एउटा प्रश्न दिएको थिएँ जसलाई कसैले पनि हल गरेनन् । निकै लाजलाग्दो विषय हो यो ।’
आशुतोषको कुरालाई बिचमै काट्ने हिम्मत कसको हुने ? सबैले मुन्टो निहुराए । तर सत्येन्द्र भने बोलिहाले – सर जब प्रश्न नै गलत हुन्छ भने त्यसलाई कसरी हल गर्ने ?
सत्येन्द्रले प्रश्न नै गलत भएको बताएपछि त्यहाँ सन्नाटा छायो । आशुतोषले तत्कालै सोधे- प्रश्न गलत थियो भनेर कसरी तिमीले भन्न सक्छौ ? सत्येन्द्रले प्राध्यापक आशुतोषकै सामुन्ने प्रश्नलाई गलत सावित गरेर देखाइदिए ।
त्यसपछि आशुतोषले उनलाई धाप मारेर तारिफ गर्न थाले । उनको प्रतिभाको कदर गर्दै स्नातकोत्तर उत्तीर्ण गरेसँगै आशुतोषले सत्येन्द्रलाई कलकत्ता विश्वविद्यालयको प्राध्यापकमा नियुक्त गरे ।
www.onlinekhabar.com
टोकियो । काठमाण्डौ स्थित न्यू भिजन इन्टरनेश्नल कन्सल्ट्यान्सी बानेश्वरबाट अप्रिल १४ मा अध्ययनका लागि जापान आएका भिम बहादुर कटवालको आईतवार राती मृत्यु भएको छ ।
दिउँसो फुटवल खेलेर फर्किएपछि साथीहरुसंग हिगासी मुरायामामा रहेको कोठामा ९:३० बजे खाना खादै गर्दा अचानक बोलचाल बन्द भएपछि नेशनल डिफेन्स मेडिकल कलेज अस्पताल लगिएको थियो ।
अस्पतालले आईतवार राती नै मृत्यु भएको पुष्टि गरेको थियो ।
रोग वा अन्य कुन कारणले मृत्यु भएको अस्पतालले जानकारी गराई नसकेको कटवालसंग बस्दै आएका रविन तामाङ्ले नेपाल सन्देशलाई बताए ।
धनकुटा घर भएका कटवाल निसी टोक्यो इन्टरनेश्नल स्कुलमा भाषा अध्ययन गर्दै आएका थिए ।
कटवालसगै बस्दै आएका रविन तामाङ्ले जापानबासी नेपालीहरुसंग सहयोगको लागि अनुरोध गरेको छ ।
भाषाको जटिलता साथै जापान बारे त्यति धेरै जानकारी नभएकोले जापानका संघ सस्थाहरुलाई सहयोग गर्न अनुरोध गरेको हो ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
अस्पतालले आईतवार राती नै मृत्यु भएको पुष्टि गरेको थियो ।
रोग वा अन्य कुन कारणले मृत्यु भएको अस्पतालले जानकारी गराई नसकेको कटवालसंग बस्दै आएका रविन तामाङ्ले नेपाल सन्देशलाई बताए ।
धनकुटा घर भएका कटवाल निसी टोक्यो इन्टरनेश्नल स्कुलमा भाषा अध्ययन गर्दै आएका थिए ।
कटवालसगै बस्दै आएका रविन तामाङ्ले जापानबासी नेपालीहरुसंग सहयोगको लागि अनुरोध गरेको छ ।
भाषाको जटिलता साथै जापान बारे त्यति धेरै जानकारी नभएकोले जापानका संघ सस्थाहरुलाई सहयोग गर्न अनुरोध गरेको हो ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
१८ जेठ, काठमाडौं ।
क्यानडाले भूकम्प प्रभावित नेपाली युवालाई रोजगारी दिने इच्छा देखाएको छ। नेपाल भ्रमणमा रहेका क्यानडाका उच्च अधिकारीले भूकम्पप्रभावित युवालाई कृषि क्षेत्रमा रोजगारी दिनसक्ने बताएका हुन्।
भूकम्पपछि राहत र उद्धारमा नेपाल आएकी क्यानडाका श्रम तथा महिला मन्त्री केल्ली लेइचले आइतबार श्रम तथा रोजगार राज्यमन्त्री टेकबहादुर गुरुङसँगको कुराकानीमा भूकम्प प्रभावित युवालाई क्यानडामा कृषि क्षेत्रमा रोजगार दिन सक्ने बताएकी छन ।
नेपालसमेत हेर्ने भारतका लागि क्यानडाका राजदूतसँगै नेपाल आएकी लेइचसँगको भेटमा राज्यमन्त्री गुरुङले नेपालीलाई रोजगारी दिन आग्रह गरेका थिए। रोजगारीका हिसाबले आकर्षक क्यानडामा कृषि क्षेत्रमा कामदारको माग पहिलादेखि नै छ।
राज्यमन्त्री गुरुङले क्यानडासँग नेपालको विगतदेखि नै राम्रो सम्बन्ध रहेकोले यो विपतमा नेपालीलाई रोजगारीका अवसर दिँदा राम्रो सन्देश जाने भन्दै त्यसका लागि आग्रह गरेको बताए। ‘हामीले दक्ष र अर्धदक्ष कामदारका लागि रोजगारी खुलाउन अनुरोध गरेपछि क्यानडाका मन्त्रीले नेपाललाई सहयोग पुग्ने भन्दै खुलाउने सहमति जनाए ‘ उनले भने।
क्यानडामा कृषि क्षेत्रमा मौसमी काम हुने भएकाले तत्काल ६ महिनादेखि १ वर्षसम्म काम गर्ने र त्यसपछि स्वदेश फर्कने अवधारणाअनुसार कामदार लिने लेइचले बताएको गुरुङले जानकारी दिए। भेटमा लेइचले नेपाली कामदार लिने विषयमा क्यानडामा रहेको नेपाली राजदूतसँग पनि छलफल भइरहेको मन्त्री गुरुङलाई जानकारी गराएकी थिइन्। आजको नागरिकमा खबर छ ।
चिकित्सकसमेत रहेकी मन्त्री लेइचले रसुवाको धुन्चेमा २ दिन स्वास्थ्य शिविरसमेत सञ्चालन गरेकी थिइन्। नेपाल भ्रमणका बेला उनले महिला तथा बालबालिका मन्त्री निलम केसी र परराष्ट्रमन्त्री महेन्द्रबहादुर पाण्डेसँग पनि छलफल गरेकी थिइन्। नेपालमा क्यानडाको दूतावास खोल्ने गृहकार्य भइरहेको पनि लेइचले जानकारी दिएकी छिन्।www.nepaliheadlines.com
क्यानडाले भूकम्प प्रभावित नेपाली युवालाई रोजगारी दिने इच्छा देखाएको छ। नेपाल भ्रमणमा रहेका क्यानडाका उच्च अधिकारीले भूकम्पप्रभावित युवालाई कृषि क्षेत्रमा रोजगारी दिनसक्ने बताएका हुन्।
भूकम्पपछि राहत र उद्धारमा नेपाल आएकी क्यानडाका श्रम तथा महिला मन्त्री केल्ली लेइचले आइतबार श्रम तथा रोजगार राज्यमन्त्री टेकबहादुर गुरुङसँगको कुराकानीमा भूकम्प प्रभावित युवालाई क्यानडामा कृषि क्षेत्रमा रोजगार दिन सक्ने बताएकी छन ।
नेपालसमेत हेर्ने भारतका लागि क्यानडाका राजदूतसँगै नेपाल आएकी लेइचसँगको भेटमा राज्यमन्त्री गुरुङले नेपालीलाई रोजगारी दिन आग्रह गरेका थिए। रोजगारीका हिसाबले आकर्षक क्यानडामा कृषि क्षेत्रमा कामदारको माग पहिलादेखि नै छ।
राज्यमन्त्री गुरुङले क्यानडासँग नेपालको विगतदेखि नै राम्रो सम्बन्ध रहेकोले यो विपतमा नेपालीलाई रोजगारीका अवसर दिँदा राम्रो सन्देश जाने भन्दै त्यसका लागि आग्रह गरेको बताए। ‘हामीले दक्ष र अर्धदक्ष कामदारका लागि रोजगारी खुलाउन अनुरोध गरेपछि क्यानडाका मन्त्रीले नेपाललाई सहयोग पुग्ने भन्दै खुलाउने सहमति जनाए ‘ उनले भने।
क्यानडामा कृषि क्षेत्रमा मौसमी काम हुने भएकाले तत्काल ६ महिनादेखि १ वर्षसम्म काम गर्ने र त्यसपछि स्वदेश फर्कने अवधारणाअनुसार कामदार लिने लेइचले बताएको गुरुङले जानकारी दिए। भेटमा लेइचले नेपाली कामदार लिने विषयमा क्यानडामा रहेको नेपाली राजदूतसँग पनि छलफल भइरहेको मन्त्री गुरुङलाई जानकारी गराएकी थिइन्। आजको नागरिकमा खबर छ ।
चिकित्सकसमेत रहेकी मन्त्री लेइचले रसुवाको धुन्चेमा २ दिन स्वास्थ्य शिविरसमेत सञ्चालन गरेकी थिइन्। नेपाल भ्रमणका बेला उनले महिला तथा बालबालिका मन्त्री निलम केसी र परराष्ट्रमन्त्री महेन्द्रबहादुर पाण्डेसँग पनि छलफल गरेकी थिइन्। नेपालमा क्यानडाको दूतावास खोल्ने गृहकार्य भइरहेको पनि लेइचले जानकारी दिएकी छिन्।www.nepaliheadlines.com
हाम्रो जीवनको बारेमा बुढा पाकाहरुले भनेका कतिपय कुराहरु वैज्ञानिक पनि छन् । पछिल्लो समयमा बुढा पाकाहरुले भनेका जीवन सम्बन्धी महत्वपूर्ण कुराहरुलाई कसैले पनि वास्ता गर्दैनन् ।
तर, यहाँ यस्तै मान्यताको चर्चा गरिएको छ, जुन उठ्ने बित्तिकै गर्नु निकै अशुभ मानिन्छ । बिहान उठ्ने बित्तिकै गर्ने नहुने ५ कामहरु :
सहवास नगर्नुस् :
बिहान उठ्ने बित्तिकै सहवास गर्यो भने शरीरमा जम्मा भएको सकारात्मक उर्जा नष्ट हुने र नकारात्मक उर्जा भरिन्छ । सकेसम्म विहानमा सम्भोग गर्नु उचित हुँदैन् ।
ऐना नहेर्नुस् :
बिहान उठ्ने बित्तिकै मानिस अल्छी हुन्छ । मानिसको शरीरमा आलश्य हुन्छ । उठ्ने बित्तिकै ऐना हेर्दा त्यो आलश्यको मुद्रादे दिनभरी नकारात्मक प्रभाव पार्छ । बरु ऐना हेर्नुभन्दा पहिले हत्केला हेर्नुस ।
बाँदरको नाम नलिनुस् :
बिहान उठ्ने बित्तिकै बाँदरको नाम नलिन सुझाव दिन्छन् बुढा पाकाहरु । बिहानै बाँदरको नाम लिँदा खाना खान समस्या हुने उनीहरुको भनाइ छ ।बिहानमा बाँदरको नाम सकेसम्म उच्चारण नै नगर्दा राम्रो हुन्छ ।
तेलको भाँडो र सियो धागो नहेर्नुस् :
उठ्ने बित्तिकै तेल राखेको भाँडो वा सियो धागो प्रयोग नगर्नुस । यस्ता सामान बिहान उठ्ने बित्तिकै नदेखिने ठाउँमा राख्नु बुद्विमानी हुन्छ ।
घर फोहोर नराख्नुस् :
विहान उठ्ने वित्तिकै घर सफा गर्नु सबै भन्दा उत्तम मानिन्छ ।। बिहानको समयमा घरमा लक्ष्मी प्रवेश गर्ने समय मानिन्छ । सके सम्म यस्तो सफाइ घरका महिलाले गरेको राम्रो भनिएको छ ।
तर, यहाँ यस्तै मान्यताको चर्चा गरिएको छ, जुन उठ्ने बित्तिकै गर्नु निकै अशुभ मानिन्छ । बिहान उठ्ने बित्तिकै गर्ने नहुने ५ कामहरु :
सहवास नगर्नुस् :
बिहान उठ्ने बित्तिकै सहवास गर्यो भने शरीरमा जम्मा भएको सकारात्मक उर्जा नष्ट हुने र नकारात्मक उर्जा भरिन्छ । सकेसम्म विहानमा सम्भोग गर्नु उचित हुँदैन् ।
ऐना नहेर्नुस् :
बिहान उठ्ने बित्तिकै मानिस अल्छी हुन्छ । मानिसको शरीरमा आलश्य हुन्छ । उठ्ने बित्तिकै ऐना हेर्दा त्यो आलश्यको मुद्रादे दिनभरी नकारात्मक प्रभाव पार्छ । बरु ऐना हेर्नुभन्दा पहिले हत्केला हेर्नुस ।
बाँदरको नाम नलिनुस् :
बिहान उठ्ने बित्तिकै बाँदरको नाम नलिन सुझाव दिन्छन् बुढा पाकाहरु । बिहानै बाँदरको नाम लिँदा खाना खान समस्या हुने उनीहरुको भनाइ छ ।बिहानमा बाँदरको नाम सकेसम्म उच्चारण नै नगर्दा राम्रो हुन्छ ।
तेलको भाँडो र सियो धागो नहेर्नुस् :
उठ्ने बित्तिकै तेल राखेको भाँडो वा सियो धागो प्रयोग नगर्नुस । यस्ता सामान बिहान उठ्ने बित्तिकै नदेखिने ठाउँमा राख्नु बुद्विमानी हुन्छ ।
घर फोहोर नराख्नुस् :
विहान उठ्ने वित्तिकै घर सफा गर्नु सबै भन्दा उत्तम मानिन्छ ।। बिहानको समयमा घरमा लक्ष्मी प्रवेश गर्ने समय मानिन्छ । सके सम्म यस्तो सफाइ घरका महिलाले गरेको राम्रो भनिएको छ ।
म निजी विद्यालयमा शिक्षिका थिएँ । श्रीमान् पनि एक उच्च माविमा पढाउनुहुन्थ्यो । दुई छोरा छोरी । काठमाडौंमा एउटा पुस्तैनी घर । हाम्रो भागमा बस्नलाई तीन कोठा । हामीलाई पर्याप्त थियो । घरभाडा तिर्नु नपर्ने भएकाले दुई बूढाबूढीको कमाइ एकदिन श्रीमानले के के सुनेर आउनुभयो, अनायास नै राति इजरायलको कुरा निकाल्नुभयो । त्यो दिनदेखि त सधैजसो इजरायलका बारेमा केही न केही नयाँ कुरा ल्याएर मलाई सुनाउन थाल्नुभयो ।
एकदिन मैले झर्को मान्दै भनें, ‘हामीलाई के काम इजरायलको गफ । नजाने गाउँको बाटै नसोध्नु ।’ ‘किन र तिमी पनि जाऊ न इजरायल । अब त केटाकेटी पनि ठूला हुँदै गए, भोलि उच्च शिक्षाका लागि पनि पैसा चाहिन्छ । हाम्रो कमाइ थोरै छ, होइन बरू म यहाँ केटाकेटी स्याहारेर बस्छु, हाम्रो पनि आथिर्क हैसियत अलि उकालौं । सधै यही तीन कोठामा जिन्दगी बिताउने ? भोलिका दिनमा छोराछोरीको विवाह पनि त गर्नुपर्छ, सोच न ।’श्रीमानले दिनहुँ ममाथि इजरायल पठाउने दबाब बढाउन थाल्नुभयो । आखिरमा हार खाएर मैले हुन्छ भन्नुपर्यो ।
विद्यालयमा राजीनामा दिन लगाएर त्यसबाट आएको पैसा नै एजेन्सीलाई बुझाएर उहाँले मलाई इजरायल जाने व्यवस्था मिलाइदिनुभयो । सही र गलत बाटो छुट्याउन नसक्ने उमेरमा पुगेका छोराछोरी अर्थात् अभिभावकको बढी आवश्यकता हुने बेलामा नाबालकहरूलाई छाडेर म इजरायल गएँ । इजरायल आएपछि पनि मेरो दिनहुँ फोनमार्फत कुरा हुन्थ्यो परिवारसित । कहिल्यै श्रीमान र छोराछोरीबाट टाढा नभएकी म एक्कासि सात समुद्रपारि पुगेकी थिएँ । मनलाई सम्झाउन निकै कठिन भैरहेको थियो । इजरायलमा काम गर्न र एडजस्ट हुन निकै कठिन भयो ।
नेपालमा नोकर राखेर बसेकी म यहाँ एक बिरामीको दिसासमेत धोइदिनुपर्ने नोकर्नी भएकी थिएँ । केयर गिभर भनिएपनि म घरकी नोकर्नी नै थिएँ । सुरुसुरुमा त कति रोएँ कति । तर के गर्नु सबै भताभुङग बनाएर म त्यता पसेकी थिएँ । फकिर्एर फेरि के गर्ने ? मेरो तलब आएकै दिन म सबै पैसा श्रीमानलाई पठाइदिन्थें । मलाई खान बस्न पैसा खर्च नहुने । एकदिन पाउने बिदामा पनि त्यही घरमा काम गरिदिए अतिरिक्त आम्दानी हुने हुँदा फोन गर्न र सानोतिनो खर्च त्यही पैसाले पुगिहाल्थ्यो ।
मेरो महिना सुरु हुन नपाउँदै श्रीमानको लिस्ट आइहाल्थ्यो । म कहिलेकाहीँ भन्थें ‘जुन उद्देश्य लिएर म त्यहाँ पुगेकी छु, त्यो पहिले पूरा गरौं । यसरी फाल्तु खर्च किन गर्ने ?’ ‘तिमी तीन–चार वर्ष बसिहाल्छयौ, त्यहाँ पैसा भैहाल्छ, हाम्रा योजनाहरू पूरा गर्नुपर्छ ।’ उहाँले भन्नुहुन्थ्यो । मैले पैसा बचत गर्न सम्झाइरहन्थें । एकदिन श्रीमानले फोन गरेर भन्नुभयो ‘साथीहरूले मिलेर एउटा + २ सम्म पढाइ हुने स्कुल चलाउन हामीलाई पनि पैसा हाल्न भनेका छन् । तिमीले त्यहाँ ऋण गरेर भए पनि १० लाख पठाइदेऊ न । स्कुलमा लगानी गरेपछि त आम्दानीको राम्रो स्रोत भैहाल्छ ।’ कुरा राम्रै लाग्यो । साथीहरूसित ऋण लिएर मैले आठ लाख पठाइदिएँ । ओभरटाइम पनि गरेर साथीहरूको पैसा तिर्दै थिएँ ।
यता श्रीमानको भनाइअनुसार स्कुल राम्रैसित चलिरहेको थियो । मलाई साथीहरूको ऋण तिर्न १० महिना लाग्यो । ११ महिनाको तलब थापेकी पनि थिइन, श्रीमानको फर्माइस आयो ‘स्कुलमा क्यान्टिनमा पनि आफैंले लगानी गरियो भने त अझ बढी आम्दानी हुन्छ, फेरि मलाई एकमुुष्ट पैसा पठाइदेऊ ।’ सबैभन्दा नजिकको सम्बन्ध श्रीमान श्रीमति कसरी शंका गर्ने ? फेरि ऋण गरेर ६ लाख पठाइ दिएँ । फोनबाट कुरा गर्दा छोराछोरी र सासू ससुरा सबै खुसी थिए ।
स्कुल खोलेर राम्रो भएको सबैबाट सुन्दै आएकीले म पनि खुसी नै थिएँ । जे होस अब नेपाल फकिर्एपछि त आफ्नै स्कुल हुन्छ भन्ने लागेको थियो । फागु पूणिर्माका दिन छोराले फोनमा रुँदै भन्यो, ‘मामु, बुबाले बर्बाद गर्नुभयो ।’ ‘के भयो, किन रोएको, के गर्नुभयो बुबाले ?’छोराले बोल्न सकेन । फोनमा छोरीको फेरि आवाज आयो । ‘मामु बुबाले त अर्की विवाह गर्नुभएको रहेछ । आज रक्सी खाएर एउटा सानो बच्चालाई लिएर आउनुभएको थियो । हजुरबुबा–हजुरआमालाई हजुरहरूको नाति भनेर चिनाउनुभयो । हामीलाई तिमीहरूको भाइ हो भन्नुभयो ।
हजुरआमाले रिसाउँदै हकारेपछि बुबाले विवाह गरेको नै दुई वर्ष भै सकेको भन्नुभयो । तपाईलाई थाहा नहोस् भनेर नै बुबाले इजरायल पठाउनुभएको रे ।’ म छाँगाबाट खसेझैं भएँ । विगतका दिनहरू सबै नाच्न थाले आँखाअगाडि । ओहो, आज आएर सम्झदैछु । त्यो समयमा एकाएक आएको परिवर्तन झल्भली भयो । कसरी मलाई इजरायल पठायो ? कसरी मसितबाट सबै पैसा लियो ? सबै एकै पटक मथिगंलमा घुमे । मैले सासूसित कुरा गरें । सासूले पनि हो भन्नुभयो । श्रीमानलाई फोन गरें । फोन अफ छ । छोराछोरी रोएका रोयै छन् । चार दिनपछि राति श्रीमानको फोन उठ्यो । तर महिलाले फोन उठाइन् । मैले ‘तपाईं को ?’ भनेर सोधें । उनले भनिन् ‘म दिनेशकी श्रीमति’ ‘दिनेशकी श्रीमति त म पो हुँ, तिमी को हौ ? दिनेश खोइ ?’ यति भन्नासाथ फोन काटिदिइन् । घरमा छोराछोरी मात्र थिए ।
सासू–ससुरासित पहिल्यै छुट्टिसकेकाले केटाकेटी आफै पकाएर खान्थे । म इजरायलबाट तुरुन्त आउन सक्ने अवस्थामा पनि थिइनँ । ऋण भएकाले नेपाल आएर पनि के गर्ने ? माइतीमा फोन गरेर भाइसँग रोएँ । भाइलाई स्कुलमा लगानी के कति छ बुझ भनें । मैले पठाएको पैसा स्कुलमा लगानी भएको त रहेछ तर सेयर होल्डरमा त कान्छी श्रीमतिको नाम रहेछ । क्यान्टिन पनि उसैले चलाएकी थिई । एउटा डान्स रेस्टुराँमा नाच्ने केटी ल्याएको रहेछ । मेरो पैसाले कान्छीको नाममा सेयर किनिदिएछ । अनपढलाई फेरि नाच्न त पठाउनु भएन भनेर होला क्यान्टिन खोलिदिएको । जे होस्, म र छोराछोरी बर्बाद भएका थियौं । छोराछोरीलाई सम्झाएँ । पढाइमा मन लगाऊ भनें । तर उनीहरूको पढाइ के भयो होला ? मैले जतिसक्दो चाँडो ऋण तिरेर नेपाल र्फकने कुरा भाइलाई सुनाएँ । भाइले भन्यो, ‘दिदी, हामी भान्जा भान्जीलाई ल्याएर राख्छौं, तिमी भोलिको दिनलाई पनि केही आफ्नो व्यवस्था गरेर मात्र फर्क ।’ दिन बित्दै गए । ऋण पनि तिरियो । म घर र्फकन्छु भन्दै थिएँ । छोराले फोनमा भन्यो ‘तिमीहरू मामा घरमा गएर बस म र सानीआमा यहाँ बस्छौ भनेर बुवाले भन्नुभयो, हामीले मानेनौं ।’ अब त्यो घर पनि गयो भने त बस्ने बास पनि हुँदैन ।
मैले छोराछोरीलाई मामाघर पनि नजाओ कोठा पनि नछोड भनें । यसबीच छोरीले एसएलसी उत्तीर्ण गरिन् । छोरो कुलतमा लाग्छ कि भन्ने चिन्ता थियो । मेरो त सब बर्बाद भैसकेको थियो । विवाहको रातदेखि अहिलेसम्म श्रीमानले मसित गरेको माया, सरसल्लाह, भावी योजना सबै सिनेमाका रिलझैं मेरा सामु नाचिरहेका थिए । म इजरायल आएको चार वर्ष भयो । छोराछोरी दुवै कलेज पढ्दैछन् । घरमा बाबु र सानी आमालाई आउन दिएनन् । छोरीको फोन आयो, उनले विवाह गर्ने रे । आफूसँगै पढ्ने पोखरा घर भएको केटासित । भनि ‘मामु आएर मेरो विवाह गरिदिनू ।’ म दसंैमा घर आएँ, नवमीको दिन छोरीको विवाह गरिदिएँ । बाबु आए । कान्छीलाई भने ल्याएका थिएनन् । तर छोरो साथै थियो । हाम्रो बोलचाल पनि भएन । छोरी घर गई । छोरो पनि इन्डिया पढ्न जान्छु भन्दैछ । भोलि उसको पनि विवाह होला ।
त्यसपछि मेरो साथमा को त ? छोराछोरी श्रीमान सब पर । एक मन भन्छ, समय अनुसार चल्नैपर्ने मान्छेको नियति हो । जब मान्छेले सत्यबोध गर्छ उसलाई कुनै कुराले दुखाउँदैन । मलाई पनि त्यस्तै भैरहेको छ । जिन्दगी एकपल्ट मिल्छ, एउटा असल व्यक्तिसित विवाह गरूँ कि ? जब श्रीमानको जरुरत बढी पर्छ, त्यतिबेला मलाई धोका भएको थियो भने मैले उसको नाम लिएर किन बस्ने ? तर समस्या केटालाई केटी फकाउन सजिलो हुन्छ होला र त दोश्रो विवाह सजिलै गर्छन् । तर म कसलाई भनूँ मसित विवाह गर्छौ भनेर ? के भन्ने सासुलाई ? नयाँ श्रीमान् चाहियो भन्ने ? मलाई धोका दिने श्रीमानलाई देखाउन भए पनि म अर्को विवाह गर्न चाहन्छु । तर कोसित …?
एकदिन मैले झर्को मान्दै भनें, ‘हामीलाई के काम इजरायलको गफ । नजाने गाउँको बाटै नसोध्नु ।’ ‘किन र तिमी पनि जाऊ न इजरायल । अब त केटाकेटी पनि ठूला हुँदै गए, भोलि उच्च शिक्षाका लागि पनि पैसा चाहिन्छ । हाम्रो कमाइ थोरै छ, होइन बरू म यहाँ केटाकेटी स्याहारेर बस्छु, हाम्रो पनि आथिर्क हैसियत अलि उकालौं । सधै यही तीन कोठामा जिन्दगी बिताउने ? भोलिका दिनमा छोराछोरीको विवाह पनि त गर्नुपर्छ, सोच न ।’श्रीमानले दिनहुँ ममाथि इजरायल पठाउने दबाब बढाउन थाल्नुभयो । आखिरमा हार खाएर मैले हुन्छ भन्नुपर्यो ।
विद्यालयमा राजीनामा दिन लगाएर त्यसबाट आएको पैसा नै एजेन्सीलाई बुझाएर उहाँले मलाई इजरायल जाने व्यवस्था मिलाइदिनुभयो । सही र गलत बाटो छुट्याउन नसक्ने उमेरमा पुगेका छोराछोरी अर्थात् अभिभावकको बढी आवश्यकता हुने बेलामा नाबालकहरूलाई छाडेर म इजरायल गएँ । इजरायल आएपछि पनि मेरो दिनहुँ फोनमार्फत कुरा हुन्थ्यो परिवारसित । कहिल्यै श्रीमान र छोराछोरीबाट टाढा नभएकी म एक्कासि सात समुद्रपारि पुगेकी थिएँ । मनलाई सम्झाउन निकै कठिन भैरहेको थियो । इजरायलमा काम गर्न र एडजस्ट हुन निकै कठिन भयो ।
नेपालमा नोकर राखेर बसेकी म यहाँ एक बिरामीको दिसासमेत धोइदिनुपर्ने नोकर्नी भएकी थिएँ । केयर गिभर भनिएपनि म घरकी नोकर्नी नै थिएँ । सुरुसुरुमा त कति रोएँ कति । तर के गर्नु सबै भताभुङग बनाएर म त्यता पसेकी थिएँ । फकिर्एर फेरि के गर्ने ? मेरो तलब आएकै दिन म सबै पैसा श्रीमानलाई पठाइदिन्थें । मलाई खान बस्न पैसा खर्च नहुने । एकदिन पाउने बिदामा पनि त्यही घरमा काम गरिदिए अतिरिक्त आम्दानी हुने हुँदा फोन गर्न र सानोतिनो खर्च त्यही पैसाले पुगिहाल्थ्यो ।
मेरो महिना सुरु हुन नपाउँदै श्रीमानको लिस्ट आइहाल्थ्यो । म कहिलेकाहीँ भन्थें ‘जुन उद्देश्य लिएर म त्यहाँ पुगेकी छु, त्यो पहिले पूरा गरौं । यसरी फाल्तु खर्च किन गर्ने ?’ ‘तिमी तीन–चार वर्ष बसिहाल्छयौ, त्यहाँ पैसा भैहाल्छ, हाम्रा योजनाहरू पूरा गर्नुपर्छ ।’ उहाँले भन्नुहुन्थ्यो । मैले पैसा बचत गर्न सम्झाइरहन्थें । एकदिन श्रीमानले फोन गरेर भन्नुभयो ‘साथीहरूले मिलेर एउटा + २ सम्म पढाइ हुने स्कुल चलाउन हामीलाई पनि पैसा हाल्न भनेका छन् । तिमीले त्यहाँ ऋण गरेर भए पनि १० लाख पठाइदेऊ न । स्कुलमा लगानी गरेपछि त आम्दानीको राम्रो स्रोत भैहाल्छ ।’ कुरा राम्रै लाग्यो । साथीहरूसित ऋण लिएर मैले आठ लाख पठाइदिएँ । ओभरटाइम पनि गरेर साथीहरूको पैसा तिर्दै थिएँ ।
यता श्रीमानको भनाइअनुसार स्कुल राम्रैसित चलिरहेको थियो । मलाई साथीहरूको ऋण तिर्न १० महिना लाग्यो । ११ महिनाको तलब थापेकी पनि थिइन, श्रीमानको फर्माइस आयो ‘स्कुलमा क्यान्टिनमा पनि आफैंले लगानी गरियो भने त अझ बढी आम्दानी हुन्छ, फेरि मलाई एकमुुष्ट पैसा पठाइदेऊ ।’ सबैभन्दा नजिकको सम्बन्ध श्रीमान श्रीमति कसरी शंका गर्ने ? फेरि ऋण गरेर ६ लाख पठाइ दिएँ । फोनबाट कुरा गर्दा छोराछोरी र सासू ससुरा सबै खुसी थिए ।
स्कुल खोलेर राम्रो भएको सबैबाट सुन्दै आएकीले म पनि खुसी नै थिएँ । जे होस अब नेपाल फकिर्एपछि त आफ्नै स्कुल हुन्छ भन्ने लागेको थियो । फागु पूणिर्माका दिन छोराले फोनमा रुँदै भन्यो, ‘मामु, बुबाले बर्बाद गर्नुभयो ।’ ‘के भयो, किन रोएको, के गर्नुभयो बुबाले ?’छोराले बोल्न सकेन । फोनमा छोरीको फेरि आवाज आयो । ‘मामु बुबाले त अर्की विवाह गर्नुभएको रहेछ । आज रक्सी खाएर एउटा सानो बच्चालाई लिएर आउनुभएको थियो । हजुरबुबा–हजुरआमालाई हजुरहरूको नाति भनेर चिनाउनुभयो । हामीलाई तिमीहरूको भाइ हो भन्नुभयो ।
हजुरआमाले रिसाउँदै हकारेपछि बुबाले विवाह गरेको नै दुई वर्ष भै सकेको भन्नुभयो । तपाईलाई थाहा नहोस् भनेर नै बुबाले इजरायल पठाउनुभएको रे ।’ म छाँगाबाट खसेझैं भएँ । विगतका दिनहरू सबै नाच्न थाले आँखाअगाडि । ओहो, आज आएर सम्झदैछु । त्यो समयमा एकाएक आएको परिवर्तन झल्भली भयो । कसरी मलाई इजरायल पठायो ? कसरी मसितबाट सबै पैसा लियो ? सबै एकै पटक मथिगंलमा घुमे । मैले सासूसित कुरा गरें । सासूले पनि हो भन्नुभयो । श्रीमानलाई फोन गरें । फोन अफ छ । छोराछोरी रोएका रोयै छन् । चार दिनपछि राति श्रीमानको फोन उठ्यो । तर महिलाले फोन उठाइन् । मैले ‘तपाईं को ?’ भनेर सोधें । उनले भनिन् ‘म दिनेशकी श्रीमति’ ‘दिनेशकी श्रीमति त म पो हुँ, तिमी को हौ ? दिनेश खोइ ?’ यति भन्नासाथ फोन काटिदिइन् । घरमा छोराछोरी मात्र थिए ।
सासू–ससुरासित पहिल्यै छुट्टिसकेकाले केटाकेटी आफै पकाएर खान्थे । म इजरायलबाट तुरुन्त आउन सक्ने अवस्थामा पनि थिइनँ । ऋण भएकाले नेपाल आएर पनि के गर्ने ? माइतीमा फोन गरेर भाइसँग रोएँ । भाइलाई स्कुलमा लगानी के कति छ बुझ भनें । मैले पठाएको पैसा स्कुलमा लगानी भएको त रहेछ तर सेयर होल्डरमा त कान्छी श्रीमतिको नाम रहेछ । क्यान्टिन पनि उसैले चलाएकी थिई । एउटा डान्स रेस्टुराँमा नाच्ने केटी ल्याएको रहेछ । मेरो पैसाले कान्छीको नाममा सेयर किनिदिएछ । अनपढलाई फेरि नाच्न त पठाउनु भएन भनेर होला क्यान्टिन खोलिदिएको । जे होस्, म र छोराछोरी बर्बाद भएका थियौं । छोराछोरीलाई सम्झाएँ । पढाइमा मन लगाऊ भनें । तर उनीहरूको पढाइ के भयो होला ? मैले जतिसक्दो चाँडो ऋण तिरेर नेपाल र्फकने कुरा भाइलाई सुनाएँ । भाइले भन्यो, ‘दिदी, हामी भान्जा भान्जीलाई ल्याएर राख्छौं, तिमी भोलिको दिनलाई पनि केही आफ्नो व्यवस्था गरेर मात्र फर्क ।’ दिन बित्दै गए । ऋण पनि तिरियो । म घर र्फकन्छु भन्दै थिएँ । छोराले फोनमा भन्यो ‘तिमीहरू मामा घरमा गएर बस म र सानीआमा यहाँ बस्छौ भनेर बुवाले भन्नुभयो, हामीले मानेनौं ।’ अब त्यो घर पनि गयो भने त बस्ने बास पनि हुँदैन ।
मैले छोराछोरीलाई मामाघर पनि नजाओ कोठा पनि नछोड भनें । यसबीच छोरीले एसएलसी उत्तीर्ण गरिन् । छोरो कुलतमा लाग्छ कि भन्ने चिन्ता थियो । मेरो त सब बर्बाद भैसकेको थियो । विवाहको रातदेखि अहिलेसम्म श्रीमानले मसित गरेको माया, सरसल्लाह, भावी योजना सबै सिनेमाका रिलझैं मेरा सामु नाचिरहेका थिए । म इजरायल आएको चार वर्ष भयो । छोराछोरी दुवै कलेज पढ्दैछन् । घरमा बाबु र सानी आमालाई आउन दिएनन् । छोरीको फोन आयो, उनले विवाह गर्ने रे । आफूसँगै पढ्ने पोखरा घर भएको केटासित । भनि ‘मामु आएर मेरो विवाह गरिदिनू ।’ म दसंैमा घर आएँ, नवमीको दिन छोरीको विवाह गरिदिएँ । बाबु आए । कान्छीलाई भने ल्याएका थिएनन् । तर छोरो साथै थियो । हाम्रो बोलचाल पनि भएन । छोरी घर गई । छोरो पनि इन्डिया पढ्न जान्छु भन्दैछ । भोलि उसको पनि विवाह होला ।
त्यसपछि मेरो साथमा को त ? छोराछोरी श्रीमान सब पर । एक मन भन्छ, समय अनुसार चल्नैपर्ने मान्छेको नियति हो । जब मान्छेले सत्यबोध गर्छ उसलाई कुनै कुराले दुखाउँदैन । मलाई पनि त्यस्तै भैरहेको छ । जिन्दगी एकपल्ट मिल्छ, एउटा असल व्यक्तिसित विवाह गरूँ कि ? जब श्रीमानको जरुरत बढी पर्छ, त्यतिबेला मलाई धोका भएको थियो भने मैले उसको नाम लिएर किन बस्ने ? तर समस्या केटालाई केटी फकाउन सजिलो हुन्छ होला र त दोश्रो विवाह सजिलै गर्छन् । तर म कसलाई भनूँ मसित विवाह गर्छौ भनेर ? के भन्ने सासुलाई ? नयाँ श्रीमान् चाहियो भन्ने ? मलाई धोका दिने श्रीमानलाई देखाउन भए पनि म अर्को विवाह गर्न चाहन्छु । तर कोसित …?
इवानको उमेर केवल ८ वर्ष भएको छ। यो उमेरमा बच्चा खेल्ने कुद्नेमा लाग्छन् तर इवानले यस्तो काम गरे जसले उनलाइ करोडपति बनायो। उनले युट्युबबाट एक वर्षमा करिब १३ करोड रुपैयाँ बराबर पैसा कमाए। इवानट्युव एचडी नामक च्यानलका सञ्चालन गर्दै आएका उनले खेलौना तथा भिडियो गेम्सको रिभ्यु गर्छन अनि आफ्नो च्यानलमा अपलोड गर्छन।
रमाइलोको लागि सुरु गरेको च्यानल
उनी र उनको पिता मिलेर रमाइलोको लागि सुरु गरेको यो कामबाट उनले एक वर्षमा करिव १३ लाख डलर कमाए। उनको पिताको अनुसार यो च्यानलबाट कमाएको सबै पैसा बच्चाकै सेभिङ एकाउन्टमा राख्ने बताएका थिए।
विज्ञापनबाट आम्दानी
युट्युवको भिडियोमा देखिने एड अनि भिडियो बनाउदा नै बिच बिचमा हालेको ब्रेड (पाउरोटी) को विज्ञापनबाट यतिको पैसा कमाएको इवानका पिता जेरड बताउछन्। कमाइको ठुलो हिस्सा भने युट्युबले नै भिडियोमा देखाउने एड रहेको बताउछन्। उनको एउटा भिडियो त ५ करोड पटकसम्म हेरिएको छ।
रमाइलोको लागि सुरु गरेको च्यानल
उनी र उनको पिता मिलेर रमाइलोको लागि सुरु गरेको यो कामबाट उनले एक वर्षमा करिव १३ लाख डलर कमाए। उनको पिताको अनुसार यो च्यानलबाट कमाएको सबै पैसा बच्चाकै सेभिङ एकाउन्टमा राख्ने बताएका थिए।
विज्ञापनबाट आम्दानी
युट्युवको भिडियोमा देखिने एड अनि भिडियो बनाउदा नै बिच बिचमा हालेको ब्रेड (पाउरोटी) को विज्ञापनबाट यतिको पैसा कमाएको इवानका पिता जेरड बताउछन्। कमाइको ठुलो हिस्सा भने युट्युबले नै भिडियोमा देखाउने एड रहेको बताउछन्। उनको एउटा भिडियो त ५ करोड पटकसम्म हेरिएको छ।
काभ्रे, जेठ १७ । १९ वर्षीया सिर्जना तामाङ वाइवा श्री उमासह शिक्षालय, चण्डेनी–९, चण्डेनीमा कक्षा १२ मा पढ्छिन् । जीवनमा उनले धेरै सपनाहरु देखेकी थिइन् । उनका योजनाहरु धेरै थियो । धेरै योजनाहरु भएपनि नर्स बन्ने उनको मुख्य योजनामा पथ्र्यो । कक्षा १२ पास हुनेबित्तिकै नर्सिङ पढ्ने योजनामा थिइन् सिर्जना । वैशाख १२ गतेको भूकम्पले उनको नर्स बन्ने योजनामा ठूलै बज्रपात भयो ।
‘मेरो सबैभन्दा ठूलो लक्ष्य भनेको नर्स बन्ने थियो ।’ मलिन अनुहारका साथमा सिर्जनाले भनिन्– ‘जीवनमा के–के गरौंला भन्ने सोंचेको थिएँ, भूकम्पले सबै भत्कायो ।’ उनको बुवाले विदेशमा कमाएको पैसाले बनाएको घर पनि भूकम्पका कारण ध्वस्त भएको छ । अब सिर्जना नर्स पढ्ने कि घर बनाउने ? त्यसकारण उनले नर्स पढ्ने इच्छा त्यागेकी छिन् । ‘अब घर बनाउने, कि पढ्ने ?’ सिर्जनाले आफ्नो दुखेसो पोखिन् । एकीकृत माओवादीको स्थायी समिति सदस्य लिलामणि पोखरेलसँगै जैसीथोक–४ स्थित पञ्चकन्या निमाविको भग्नावशेष केलाउँदै थिइन् सिर्जना ।
एकीकृत माओवादीले भूकम्प प्र्रभावित क्षेत्रमा चलाएको ‘राष्ट्रिय श्रम अभियान’ मा सिर्जनाले भाग लिइरहेकी थिइन् । लाइनमा उभिरहेकै ठाउँबाट आफ्नो अनुभव सुनाइरहेकी थिइन् सिर्जना । मेसमा खट्ने निर्देशन आएपछि उनी लाईनबाट बाहिरीन् । भूकम्प आउँदा सिर्जना घरभित्रै थिइन् । घरमा कोही थिएनन् । उनको भाई युवराज तल्लो घरमा थिए । उनको आमा भने घाँस काट्न गएकी थिइन् । बाहिर निस्कने बित्तिकै उनको घर ढले । उनी रोइन्, कराइन् अनि गुहार मागिन । ‘सबै घर ढलेको रहेछ, पुरै गाउँ कुहिरो मण्डलमा परिणत भयो ।’ सिर्जनाले सुनाइन्– ‘अनि मलाई कस्ले सहयोग गर्ने त ? सबैलाई आइपरेको थियो विपत्ति ।’ सबैलाई आईपरेको विपत्ति भएकोले उनले कसैको पनि साथ पाइनन् ।
८२ वर्षीय हजुरबा भिमराज तामाङलाई घरले पु¥यो भन्ने चिन्ताले हजुरबालाई बोलाउँदै, चिच्याउँदै रुँदै थिइन् सिर्जना । ‘हजुरबा जीउँदै हुनुहुन्छ दिदी, नरुनुहोस् ।’ भाई युवराजको भनाई उदृत गर्दै सिर्जनाले भनिन्– ‘म पनि हजुरबा भएकै ठाउँमा प&##2369;गें ।’ तर दुई दिदीभाईलाई हजुरबाले त्यहाँ बस्नै दिएन । ‘म मरे पनि केही हुन्न, तिमीहरु बाहिर जाउँ भने हजुरबाले ।’ सिर्जनाले भनिन्– ‘तर हामी बाहिर जान मन लागेन ।’ उता सिर्जनाकी आमा मीरा तामाङ बारीबाट हस्यांङ–फस्याङ गर्दै घर आइन् । घर पूरै ढलेको थियो । सिर्जना र युवरालाई जताततै खोजिन् उनले । उनकी आँखाको नानी जस्ता छोरा र छोरीलाई नभेट्दा उनले माया मारिसकेकी थिइन् ।
अनि एक्कासी सिर्जनाकी आमा मीरा तामाङ बेहोस् नै भइन् । आमा बेहोस भएको खबर सुनेपछि दिदी भाई घर आएका थिए । ‘आमाका होस् खुलेपछि भाई र मलाई खोज्नुभयो । उनकै अगाडि हामीलाई देखेपछि आमा बेस्सरी रुनुभयो ।’ सिर्जनाले बताइन् । भावुक भएर आफ्नो अनुभव सुनाइरहेकी सिर्जनाले आफ्नो हजुरबाको प्रसंग फेरि निकालिन् । अनि मुसुक्क हाँसिन् । भूकम्पको समयमा उनको हजुरबा घरको माथिल्लो तलामा थिए । दमको रोगी ८२ वर्षीय हजुरबाको अनुभव हामीलाई सुनाउँदै सिर्जना मुस्कराएकी रहेछिन् । दुई तलाबाट तल खस्दा उनको हजुरबालाई केबुलकार चढेको जस्तो भएको अनुभव भएको रहेछ, अनि उनलाई सुनाएका रहेछन् हजुरबाले । घर पूर्णरुपमा ध्वस्त भएपनि हजुरबालाई सकुशल भेटेपछि उनलाई धेरै खुशी लागेको बताइन् । हजुरबाको अनुभव सम्झेर उनी एक्लै पनि हाँस्ने गरेको बताइन् ।
सिर्जनालाई अर्को पीडा पनि रहेछ । भूकम्पमा परि उनको अति मिल्ने साथीहरु इशा दोङ र अनिता सापकोटाको निधन भएको थियो । यसपाली मात्र एसएलसी दिएका निशाले आफ्नो रिजल्ट समेत सुन्न पाइनन् । अर्को अनिताको भने ९ महिनाको बच्चा रहेछ । यो दुइ वटै घट्नाले सिर्जनाको मन छिया–छिया भएको रहेछ । भूकम्प आएको दिन शनिबार परेपनि बत्ति लाइन् नहुँदा धेरै मान्छे घर भित्र थिएनन् । ‘त्यसैले मानविय क्षति धेरै भएन ।’ सिर्जनाले भूकम्पलाई सम्झिदै सुनाइन् ।
‘खुल्ला पालमुनिको जीवन जोखिमपूर्ण छ ।’ सिर्जनाले भनिन् ‘त्यसैले पनि अझै हामीलाई डर र त्रासले छोडेको छैन ।’ भूकम्पले आफ्नो ज्यान जोगिएपनि अन्नबाली भने पुरेकोले पुरै गाउँमा अहिले राहतको खाँचो परेको सिर्जनाले बताइन् । नेपाल सरकारको तर्फबाट राहतको कार्यक्रममा ढिलाई गरेकोप्रति उनलाई चिन्ता लागेको छ । यसरी आफ्नो सपनाहरु गुमाएका सिर्जनाहरुको खोजी कसले गर्ने ? सिर्जनाहरुको सपनाप्रति जिम्मेवार को बन्ने ? सिर्जनाहरुको सपना पुरा गर्ने हिम्मत कसैसँग छ ?
नर्स पढ्ने रहर बोकेकी सिर्जना भन्छिन्, ‘अब घर बनाउने, कि पढ्ने ?
‘मेरो सबैभन्दा ठूलो लक्ष्य भनेको नर्स बन्ने थियो ।’ मलिन अनुहारका साथमा सिर्जनाले भनिन्– ‘जीवनमा के–के गरौंला भन्ने सोंचेको थिएँ, भूकम्पले सबै भत्कायो ।’ उनको बुवाले विदेशमा कमाएको पैसाले बनाएको घर पनि भूकम्पका कारण ध्वस्त भएको छ । अब सिर्जना नर्स पढ्ने कि घर बनाउने ? त्यसकारण उनले नर्स पढ्ने इच्छा त्यागेकी छिन् । ‘अब घर बनाउने, कि पढ्ने ?’ सिर्जनाले आफ्नो दुखेसो पोखिन् । एकीकृत माओवादीको स्थायी समिति सदस्य लिलामणि पोखरेलसँगै जैसीथोक–४ स्थित पञ्चकन्या निमाविको भग्नावशेष केलाउँदै थिइन् सिर्जना ।
एकीकृत माओवादीले भूकम्प प्र्रभावित क्षेत्रमा चलाएको ‘राष्ट्रिय श्रम अभियान’ मा सिर्जनाले भाग लिइरहेकी थिइन् । लाइनमा उभिरहेकै ठाउँबाट आफ्नो अनुभव सुनाइरहेकी थिइन् सिर्जना । मेसमा खट्ने निर्देशन आएपछि उनी लाईनबाट बाहिरीन् । भूकम्प आउँदा सिर्जना घरभित्रै थिइन् । घरमा कोही थिएनन् । उनको भाई युवराज तल्लो घरमा थिए । उनको आमा भने घाँस काट्न गएकी थिइन् । बाहिर निस्कने बित्तिकै उनको घर ढले । उनी रोइन्, कराइन् अनि गुहार मागिन । ‘सबै घर ढलेको रहेछ, पुरै गाउँ कुहिरो मण्डलमा परिणत भयो ।’ सिर्जनाले सुनाइन्– ‘अनि मलाई कस्ले सहयोग गर्ने त ? सबैलाई आइपरेको थियो विपत्ति ।’ सबैलाई आईपरेको विपत्ति भएकोले उनले कसैको पनि साथ पाइनन् ।
८२ वर्षीय हजुरबा भिमराज तामाङलाई घरले पु¥यो भन्ने चिन्ताले हजुरबालाई बोलाउँदै, चिच्याउँदै रुँदै थिइन् सिर्जना । ‘हजुरबा जीउँदै हुनुहुन्छ दिदी, नरुनुहोस् ।’ भाई युवराजको भनाई उदृत गर्दै सिर्जनाले भनिन्– ‘म पनि हजुरबा भएकै ठाउँमा प&##2369;गें ।’ तर दुई दिदीभाईलाई हजुरबाले त्यहाँ बस्नै दिएन । ‘म मरे पनि केही हुन्न, तिमीहरु बाहिर जाउँ भने हजुरबाले ।’ सिर्जनाले भनिन्– ‘तर हामी बाहिर जान मन लागेन ।’ उता सिर्जनाकी आमा मीरा तामाङ बारीबाट हस्यांङ–फस्याङ गर्दै घर आइन् । घर पूरै ढलेको थियो । सिर्जना र युवरालाई जताततै खोजिन् उनले । उनकी आँखाको नानी जस्ता छोरा र छोरीलाई नभेट्दा उनले माया मारिसकेकी थिइन् ।
अनि एक्कासी सिर्जनाकी आमा मीरा तामाङ बेहोस् नै भइन् । आमा बेहोस भएको खबर सुनेपछि दिदी भाई घर आएका थिए । ‘आमाका होस् खुलेपछि भाई र मलाई खोज्नुभयो । उनकै अगाडि हामीलाई देखेपछि आमा बेस्सरी रुनुभयो ।’ सिर्जनाले बताइन् । भावुक भएर आफ्नो अनुभव सुनाइरहेकी सिर्जनाले आफ्नो हजुरबाको प्रसंग फेरि निकालिन् । अनि मुसुक्क हाँसिन् । भूकम्पको समयमा उनको हजुरबा घरको माथिल्लो तलामा थिए । दमको रोगी ८२ वर्षीय हजुरबाको अनुभव हामीलाई सुनाउँदै सिर्जना मुस्कराएकी रहेछिन् । दुई तलाबाट तल खस्दा उनको हजुरबालाई केबुलकार चढेको जस्तो भएको अनुभव भएको रहेछ, अनि उनलाई सुनाएका रहेछन् हजुरबाले । घर पूर्णरुपमा ध्वस्त भएपनि हजुरबालाई सकुशल भेटेपछि उनलाई धेरै खुशी लागेको बताइन् । हजुरबाको अनुभव सम्झेर उनी एक्लै पनि हाँस्ने गरेको बताइन् ।
सिर्जनालाई अर्को पीडा पनि रहेछ । भूकम्पमा परि उनको अति मिल्ने साथीहरु इशा दोङ र अनिता सापकोटाको निधन भएको थियो । यसपाली मात्र एसएलसी दिएका निशाले आफ्नो रिजल्ट समेत सुन्न पाइनन् । अर्को अनिताको भने ९ महिनाको बच्चा रहेछ । यो दुइ वटै घट्नाले सिर्जनाको मन छिया–छिया भएको रहेछ । भूकम्प आएको दिन शनिबार परेपनि बत्ति लाइन् नहुँदा धेरै मान्छे घर भित्र थिएनन् । ‘त्यसैले मानविय क्षति धेरै भएन ।’ सिर्जनाले भूकम्पलाई सम्झिदै सुनाइन् ।
‘खुल्ला पालमुनिको जीवन जोखिमपूर्ण छ ।’ सिर्जनाले भनिन् ‘त्यसैले पनि अझै हामीलाई डर र त्रासले छोडेको छैन ।’ भूकम्पले आफ्नो ज्यान जोगिएपनि अन्नबाली भने पुरेकोले पुरै गाउँमा अहिले राहतको खाँचो परेको सिर्जनाले बताइन् । नेपाल सरकारको तर्फबाट राहतको कार्यक्रममा ढिलाई गरेकोप्रति उनलाई चिन्ता लागेको छ । यसरी आफ्नो सपनाहरु गुमाएका सिर्जनाहरुको खोजी कसले गर्ने ? सिर्जनाहरुको सपनाप्रति जिम्मेवार को बन्ने ? सिर्जनाहरुको सपना पुरा गर्ने हिम्मत कसैसँग छ ?
नर्स पढ्ने रहर बोकेकी सिर्जना भन्छिन्, ‘अब घर बनाउने, कि पढ्ने ?
राजविराज: सप्तरीकी १४ वर्र्षकी कञ्चनको बिवाह उनी भन्दा तेब्बर उमेरकासँग भयो । कारण थियो दुलाहा पक्षले दाइजो नलिने र बिवाहको दुबैतर्फको सम्पूर्ण खर्च बेहोर्ने सर्त ।
दाइजो दिन र बिवाह खर्च गर्न नपरेपछि परिवारको करिब दुई/चार लाख जोगिएको छ तर उनको किशोरी जीवनमा भने चुनौती थपिएको छ ।
कञ्चनरुपको पिप्रा पूर्व गाउँकी १४ बर्षकी निरक्षर कञ्चनकुमारी साहको विवाह ४१ वर्षका हुलासप्रसाद साहसँग बिहीबार भारदहको प्रसिद्ध कंकालिनी मन्दिरमा भएको हो ।
कमजोर आर्थिक अवस्थाका कारण दाइजो दिन नसकेपछि परिवारले २७ वर्र्ष जेठासँग बिवाह गरिदिएका हुन् । सप्तरीको तरही २ का हुलासको पहिलो विवाह जनकपुरको भानु चोककी बिनादेवी साहसँग २०५० सालमा भएको थियो ।
पहिलो श्रीमतीबाट जन्मेकी छोरी १९ वर्षकी छोरी भएकी उनले बताए । जेठी श्रीमतीबाट छोरा नभएपछि र गरिब परिवारको कन्या केटीका अभिभावकहरु बिवाह गर्न तयार भएपछि घरपरिवारको सल्लाहमा नै बिवाह भएको उनले बताए ।
महेन्द्र र शिवकुमारी साहको चारवटा छोरीमध्ये कञ्चन साइली छोरी हुन् । महेन्द्रका साढु भाई सिरहा पोखरभिण्डाका मदन साहले बिवाहको सबै तारतम्य मिलाई दिएपछि उनीहरुको बिवाह भएको बालिकाले बताइन् ।
‘पहिले नै बिवाह गरिसकेका पुरुषका पत्नीको मृत्युपछि वा सन्तान नभएपछि दुलाहा पक्षले अर्को बिवाह गर्नेसँग दाइजो माग्दैनन् ।
त्यसैले धेरै छोरी भएका र आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाले सानै उमेरका छोरीको विवाह त्यस्तासँग गरिदिने चलन छ,’ युवा अगुवा दिवाकर साहले भने, ‘दाइजो प्रथाका कारण अनमेल बिवाह र बहुबिवाह बढ्दो छ ।’
कानुनले दाइजो प्रथालाई रोक लगाए पनि मधेसी तथा मुस्लिम समुदायमा अत्यधिक बढ्दो छ । केटी पक्षले नगद, गरगहना र मोटरसाइकल लगायतका सामान दाइजा बेपत्ता दिनैपर्ने चलन झनझन बढिरहेको अधिकारकर्मी अनिता देवकोटाले बताइन् ।
‘दाइजो दिन घरखेत बेच्नु पर्ने र बेच्नका लागि घरखेत समेत नहुने परिवारका अभिभावकहरु दाइजो नलिने केटासँग छोरीको विवाह गर्न बाध्य छन्,’ बालविवाह र दाइजो प्रथाविरुद्ध अभियान सञ्चान गरिरहेका जिल्ला बालसञ्जालका अध्यक्ष भावना पौडेलले भनिन्, ‘छोरीलाई दाइजो दिन घरखेत दिनुभन्दा छुटकारा पाउन अनमेल बिवाह गर्ने चलन बढिरहेको छ ।’ कम उमेरमा विवाह गर्नु कानुन विपरीत तथा स्वास्थ्यका दृष्टिले समेत जोखिमपूर्ण हुने गरेको बताउँछिन पौडेल ।
कञ्चनकुमारी साहको छ महिना अघिको र बिवाहपछिको फोटो ।
बिवाहको खबर पाएलगत्तै प्रहरीले खोजतलाश गर्न थालेको सुइको पाएपछि बिवाहकै दिन उनीहरु भारतको लौकहीस्थित हुलासको काकीको घर पुगेका थिए । सप्तरी प्रहरीले भारतिय प्रहरीको सहयोगमा आइतबार पक्राउ गरेर ल्याएपछि बालिका भने जिल्ला प्रहरी कार्यालय सप्तरीको एउटा कुनामा बसेर टोलाइरहिन् । उनलाई बालविवाह गर्न हुँदैन भन्ने थाहा नै छैन् ।
उनले भनिन्–माइली दिदीले बिवाह गर्न नमानेपछि बाबुआमाले मसँग बिवाह गरिदिएका हुन् । कञ्चनले आफ्नो बिवाहबारे पहिले थाहै नपाएको बताइन् । ‘मेरो बिहेबारे मलाई केही जानकारी छैन्, दिदीको बिहे हुने तयारी भइरहँदा दिदीले नमाने पछि अभिभावकले विहे गर्न मलाई भने,’ उनले भनिन्, ‘आमाबुबाले गरिरहेको काम राम्रै होला भनेर बिहे गरे ।’
१४ वर्षदेखि १८ वर्र्ष नपुगेकी बालिकाको विवाह गरे, गराएमा छ महिनासम्म कैद वा १० हजार रुपैयाँ जरिवाना वा दुवै सजाय हुने व्यवस्था छ ।
विवाह गर्न उमेर पुगेको हुनुपर्छ । ‘तर, गरिबी, जनचेतना अभावका कारण परम्परा जोगाउने नाममा तराई मधेसमा बालविवाह हुने क्रम जारी छ ।,’ यहाँ ठूलो संख्यामा बालविवाह र बहुविवाह हुँदै आएपनि पक्राउ परेको घटना भने पहिलो भएको प्रहरीले जनाएको छ ।
नेपाल जनसाङ्ख्यिक स्वास्थ्य सर्वेक्षण २०६८ का अनुसार ४० प्रतिशत अर्थात १३ लाख किशोरी १९ वर्र्ष नपुग्दै विवाह हुने गरेको छ भने तीमध्ये करीब साढे पाँच लाख किशोरीहरु त १९ वर्र्ष अगावै आमा बन्ने गरेका छन् ।
त्यस्तै २०६८ सालको तथ्याङकअनुसार कुल विवाहित जनसंख्या एक करोड ३३ लाख ३८ हजार चारसय ९६ मध्ये ८० लाख १८ हजार ३ सय १३ अर्थात ६० दशमलव १२ प्रतिशतले बालविवाह गरेको तथ्याङले देखाएको छ ।
annapurnapost.com
दाइजो दिन र बिवाह खर्च गर्न नपरेपछि परिवारको करिब दुई/चार लाख जोगिएको छ तर उनको किशोरी जीवनमा भने चुनौती थपिएको छ ।
कञ्चनरुपको पिप्रा पूर्व गाउँकी १४ बर्षकी निरक्षर कञ्चनकुमारी साहको विवाह ४१ वर्षका हुलासप्रसाद साहसँग बिहीबार भारदहको प्रसिद्ध कंकालिनी मन्दिरमा भएको हो ।
कमजोर आर्थिक अवस्थाका कारण दाइजो दिन नसकेपछि परिवारले २७ वर्र्ष जेठासँग बिवाह गरिदिएका हुन् । सप्तरीको तरही २ का हुलासको पहिलो विवाह जनकपुरको भानु चोककी बिनादेवी साहसँग २०५० सालमा भएको थियो ।
पहिलो श्रीमतीबाट जन्मेकी छोरी १९ वर्षकी छोरी भएकी उनले बताए । जेठी श्रीमतीबाट छोरा नभएपछि र गरिब परिवारको कन्या केटीका अभिभावकहरु बिवाह गर्न तयार भएपछि घरपरिवारको सल्लाहमा नै बिवाह भएको उनले बताए ।
महेन्द्र र शिवकुमारी साहको चारवटा छोरीमध्ये कञ्चन साइली छोरी हुन् । महेन्द्रका साढु भाई सिरहा पोखरभिण्डाका मदन साहले बिवाहको सबै तारतम्य मिलाई दिएपछि उनीहरुको बिवाह भएको बालिकाले बताइन् ।
‘पहिले नै बिवाह गरिसकेका पुरुषका पत्नीको मृत्युपछि वा सन्तान नभएपछि दुलाहा पक्षले अर्को बिवाह गर्नेसँग दाइजो माग्दैनन् ।
त्यसैले धेरै छोरी भएका र आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाले सानै उमेरका छोरीको विवाह त्यस्तासँग गरिदिने चलन छ,’ युवा अगुवा दिवाकर साहले भने, ‘दाइजो प्रथाका कारण अनमेल बिवाह र बहुबिवाह बढ्दो छ ।’
कानुनले दाइजो प्रथालाई रोक लगाए पनि मधेसी तथा मुस्लिम समुदायमा अत्यधिक बढ्दो छ । केटी पक्षले नगद, गरगहना र मोटरसाइकल लगायतका सामान दाइजा बेपत्ता दिनैपर्ने चलन झनझन बढिरहेको अधिकारकर्मी अनिता देवकोटाले बताइन् ।
‘दाइजो दिन घरखेत बेच्नु पर्ने र बेच्नका लागि घरखेत समेत नहुने परिवारका अभिभावकहरु दाइजो नलिने केटासँग छोरीको विवाह गर्न बाध्य छन्,’ बालविवाह र दाइजो प्रथाविरुद्ध अभियान सञ्चान गरिरहेका जिल्ला बालसञ्जालका अध्यक्ष भावना पौडेलले भनिन्, ‘छोरीलाई दाइजो दिन घरखेत दिनुभन्दा छुटकारा पाउन अनमेल बिवाह गर्ने चलन बढिरहेको छ ।’ कम उमेरमा विवाह गर्नु कानुन विपरीत तथा स्वास्थ्यका दृष्टिले समेत जोखिमपूर्ण हुने गरेको बताउँछिन पौडेल ।
कञ्चनकुमारी साहको छ महिना अघिको र बिवाहपछिको फोटो ।
बिवाहको खबर पाएलगत्तै प्रहरीले खोजतलाश गर्न थालेको सुइको पाएपछि बिवाहकै दिन उनीहरु भारतको लौकहीस्थित हुलासको काकीको घर पुगेका थिए । सप्तरी प्रहरीले भारतिय प्रहरीको सहयोगमा आइतबार पक्राउ गरेर ल्याएपछि बालिका भने जिल्ला प्रहरी कार्यालय सप्तरीको एउटा कुनामा बसेर टोलाइरहिन् । उनलाई बालविवाह गर्न हुँदैन भन्ने थाहा नै छैन् ।
उनले भनिन्–माइली दिदीले बिवाह गर्न नमानेपछि बाबुआमाले मसँग बिवाह गरिदिएका हुन् । कञ्चनले आफ्नो बिवाहबारे पहिले थाहै नपाएको बताइन् । ‘मेरो बिहेबारे मलाई केही जानकारी छैन्, दिदीको बिहे हुने तयारी भइरहँदा दिदीले नमाने पछि अभिभावकले विहे गर्न मलाई भने,’ उनले भनिन्, ‘आमाबुबाले गरिरहेको काम राम्रै होला भनेर बिहे गरे ।’
१४ वर्षदेखि १८ वर्र्ष नपुगेकी बालिकाको विवाह गरे, गराएमा छ महिनासम्म कैद वा १० हजार रुपैयाँ जरिवाना वा दुवै सजाय हुने व्यवस्था छ ।
विवाह गर्न उमेर पुगेको हुनुपर्छ । ‘तर, गरिबी, जनचेतना अभावका कारण परम्परा जोगाउने नाममा तराई मधेसमा बालविवाह हुने क्रम जारी छ ।,’ यहाँ ठूलो संख्यामा बालविवाह र बहुविवाह हुँदै आएपनि पक्राउ परेको घटना भने पहिलो भएको प्रहरीले जनाएको छ ।
नेपाल जनसाङ्ख्यिक स्वास्थ्य सर्वेक्षण २०६८ का अनुसार ४० प्रतिशत अर्थात १३ लाख किशोरी १९ वर्र्ष नपुग्दै विवाह हुने गरेको छ भने तीमध्ये करीब साढे पाँच लाख किशोरीहरु त १९ वर्र्ष अगावै आमा बन्ने गरेका छन् ।
त्यस्तै २०६८ सालको तथ्याङकअनुसार कुल विवाहित जनसंख्या एक करोड ३३ लाख ३८ हजार चारसय ९६ मध्ये ८० लाख १८ हजार ३ सय १३ अर्थात ६० दशमलव १२ प्रतिशतले बालविवाह गरेको तथ्याङले देखाएको छ ।
annapurnapost.com
साथीभाइसँग बसेर वियर पिउने बानी छ र लत बस्यो भनेर चिन्ता लागेको छ भने पिर नगर्नुस् । अव वियर पिउन तपाइँलाई अर्को बाहाना भेटिएको छ ।
वियर सेवनले पुरुषलाई धेरै नै फाइदा पुर्याउने एक अध्यनले देखाएको छ ।
डेली मेलमा प्रकाशित शोध अनुसार वियर पिउँदै बिलियर्ड खेलने पुरुषको आयु लामो हुन्छ ।
यूनिवर्सिटी अफ कोपेनहेगेनका शोधकर्ताहरुले अध्ययनका क्रममा वियर पिउँदै विभिन्न काम गर्ने पुरुष अन्य पुरुषको तुलनामा सक्रिय हुने र उनीहरुको सामाजिक जीवन समेत राम्रो हुने हुँदा यसको सकारात्मक असर आयुमा नै पर्ने निष्कर्ष निकालेका हुन् ।
शोधकर्ताहरुले पुल वा विलियर्ड खेल्दै वियर पिउने पुरुषलाई तनाम कम हुने र उनीहरुलाई रोग पनि कम लाग्ने समेत देखिएको छ ।
वियर नपिउने र एकान्तमा रमाउने पुरुष रोगी हुने र उनीहरुको आयु समेत छोंटो हुने शोधकर्ताको दावी छ ।
वियर सेवनले पुरुषलाई धेरै नै फाइदा पुर्याउने एक अध्यनले देखाएको छ ।
डेली मेलमा प्रकाशित शोध अनुसार वियर पिउँदै बिलियर्ड खेलने पुरुषको आयु लामो हुन्छ ।
यूनिवर्सिटी अफ कोपेनहेगेनका शोधकर्ताहरुले अध्ययनका क्रममा वियर पिउँदै विभिन्न काम गर्ने पुरुष अन्य पुरुषको तुलनामा सक्रिय हुने र उनीहरुको सामाजिक जीवन समेत राम्रो हुने हुँदा यसको सकारात्मक असर आयुमा नै पर्ने निष्कर्ष निकालेका हुन् ।
शोधकर्ताहरुले पुल वा विलियर्ड खेल्दै वियर पिउने पुरुषलाई तनाम कम हुने र उनीहरुलाई रोग पनि कम लाग्ने समेत देखिएको छ ।
वियर नपिउने र एकान्तमा रमाउने पुरुष रोगी हुने र उनीहरुको आयु समेत छोंटो हुने शोधकर्ताको दावी छ ।
बेरुत: यमनको सिमानामा शनिबार भएको बमबारीमा परी एक साउदी गार्डको मृत्यु हुनुको साथै अन्य सात घाइते भएका साउदी अरेबियाको गृह मन्त्रालयले आइतबार जानकारी दिएको छ ।
स्थानीय समय अनुसार शनिबार ६ः३० बजे यमनको सीमाक्षेत्र जजान क्षेत्रको हर्थ महानगरपालिकामा भएको सो बमबारीमा परी साउदी अरेबियातर्फ गस्तीमा रहेका एक गार्ड मारिएको रियादस्थित गृह मन्त्रालयद्वारा प्रकाशित एक विज्ञप्तिमा जनाइएको छ ।
रियादसँग आबद्ध संयुक्त गठबन्धनले इरानको समर्थन रहेको हुथी विद्रोहीविरुद्ध गत मार्चको अन्त्यबाट हवाई आक्रमण सुरु गरेयता साउदी सीमा क्षेत्रमा हाल मारिएका एक गार्डसहित कम्तीमा ३१ व्यक्तिको ज्यान गएको बताइएको छ ।
यमनतर्फबाट भएको आक्रमणमा यसरी मारिएका व्यक्तिमा सर्वसाधारण र सैनिकसमेत रहेका छन् । रियादसँग आबद्ध संयुक्त गठबन्धनले हुथी विद्रोही समूहसँग आबद्ध विद्रोहीलगायत यमनका पूर्व राष्ट्रपति अलि अब्दुल्लाह सालेहका समर्थक लडाकूविरुद्ध गत मार्च २६ बाट हवाई आक्रमण सुरु गरेका थिए ।
सो हवाई आक्रमण यमनका राष्ट्रपति आबेदराब्बो मन्सुउर हादीलाई पुनः फर्काउने प्रयासमा जारी रहेको बताइएको छ । विद्रोहीहरू यमनको राजधानीमा गत सेप्टेबरदेखि नै अतिक्रमण गर्नुका साथै यमनका राष्ट्रपति हादीलाई कब्जामा लिएका थिए ।
हादीपछि भागेर साउदी अरेबियाको शरणमा जानुभएको थियो । हादीको अनुरोधमा साउदी अरेबियाले हुथी विद्रोही र यमनका पूर्व राष्ट्रपति अलि अब्दुल्लाह सालेहका समर्थक लडाकूविरुद्ध हवाई आक्रमण सुरु गरेको थियो ।
यमनमा हप्तौँदेखि जारी सरकार समर्थक र विद्रोही बलबीच भएको झडपमा परी करिब दुई हजार व्यक्तिको मृत्यु भइसकेको छ । त्यसैगरी जारी सो द्वन्द्वका कारण पाँच लाखभन्दा बढी व्यक्ति विस्थापित भएका संयुक्त राष्ट्र सङ्घले हालै जारी एक प्रतिवेदनमा जानकारी दिएको छ ।
annapurnapost.com
स्थानीय समय अनुसार शनिबार ६ः३० बजे यमनको सीमाक्षेत्र जजान क्षेत्रको हर्थ महानगरपालिकामा भएको सो बमबारीमा परी साउदी अरेबियातर्फ गस्तीमा रहेका एक गार्ड मारिएको रियादस्थित गृह मन्त्रालयद्वारा प्रकाशित एक विज्ञप्तिमा जनाइएको छ ।
रियादसँग आबद्ध संयुक्त गठबन्धनले इरानको समर्थन रहेको हुथी विद्रोहीविरुद्ध गत मार्चको अन्त्यबाट हवाई आक्रमण सुरु गरेयता साउदी सीमा क्षेत्रमा हाल मारिएका एक गार्डसहित कम्तीमा ३१ व्यक्तिको ज्यान गएको बताइएको छ ।
यमनतर्फबाट भएको आक्रमणमा यसरी मारिएका व्यक्तिमा सर्वसाधारण र सैनिकसमेत रहेका छन् । रियादसँग आबद्ध संयुक्त गठबन्धनले हुथी विद्रोही समूहसँग आबद्ध विद्रोहीलगायत यमनका पूर्व राष्ट्रपति अलि अब्दुल्लाह सालेहका समर्थक लडाकूविरुद्ध गत मार्च २६ बाट हवाई आक्रमण सुरु गरेका थिए ।
सो हवाई आक्रमण यमनका राष्ट्रपति आबेदराब्बो मन्सुउर हादीलाई पुनः फर्काउने प्रयासमा जारी रहेको बताइएको छ । विद्रोहीहरू यमनको राजधानीमा गत सेप्टेबरदेखि नै अतिक्रमण गर्नुका साथै यमनका राष्ट्रपति हादीलाई कब्जामा लिएका थिए ।
हादीपछि भागेर साउदी अरेबियाको शरणमा जानुभएको थियो । हादीको अनुरोधमा साउदी अरेबियाले हुथी विद्रोही र यमनका पूर्व राष्ट्रपति अलि अब्दुल्लाह सालेहका समर्थक लडाकूविरुद्ध हवाई आक्रमण सुरु गरेको थियो ।
यमनमा हप्तौँदेखि जारी सरकार समर्थक र विद्रोही बलबीच भएको झडपमा परी करिब दुई हजार व्यक्तिको मृत्यु भइसकेको छ । त्यसैगरी जारी सो द्वन्द्वका कारण पाँच लाखभन्दा बढी व्यक्ति विस्थापित भएका संयुक्त राष्ट्र सङ्घले हालै जारी एक प्रतिवेदनमा जानकारी दिएको छ ।
annapurnapost.com
यसपटकको भूकम्पले ज्योतिष विधामाथि नै प्रश्न उठाइदियो नि ?
मैले बैशाख २९ र ३० गते भूकम्पको योग छ भनेर १५ गते ट्वीट गरेको थिएँ । भूकम्पको बारेमा हाम्रो ज्योतिषमा पनि केही अवधारणाहरु छन् । हाम्रो सौर्य मण्डलमा ग्रहहरु घुम्छन्, त्यसले पृथ्वी र पृथ्वीबासीलाई असर गर्छ भन्ने ज्योतिषशास्त्रको पहिलो अवधारणा हो । प्राकृतिक आपतबिपत, भूकम्प, बाढी, पहिरो कहिले आउँछ भनेर ज्योतिषमा हुन्छ । यसलाई हाम्रो भाषामा संहित ज्योतिष भन्छ ।
पाँचौ शताब्दीका ज्योतिश ब्रहा मिलेरनै भूमिकम्प भनेर यसको बारेमा लेख्नुभएको छ । यसमा भूकम्प जाने र गइसकेपछिका अवधारणाहरु छन् । भूकम्प किन जान्छ ? भन्ने विषयमा सबैको आ–आफ्नो विश्लेषण छ । १२ गते भूकम्प गएपछि ग्रह स्थिति कहिले परेको रहेछ र भूकम्प अहिले आउन सक्छ भनेर नियमअनुसार हेर्दा २९ र ३० गते देखियो । बिषेश गरेर पूर्णिमाको आसपास, पूर्णिमादेखि एक हप्ता भित्रमा भूकम्प आयो, अर्को भूकम्प आउन सक्छ, भन्छ । १२ गते भूकम्प आउनुभन्दा एक हप्ता अघि पूर्णिमा नै थियो । शनि र मंगल ग्रहबक्रीय भएको वेला पनि भूकम्प बढी आउँछ भनेर भन्छ । श्रावण महिनाको १७ गतेसम्म शनि ग्रह बक्र भएको छ ।
विज्ञानले भूकम्पको अनुमान गर्न सकिँदैन भन्छ, तर तपाईँहरुले के आधारमा अनुमान गरिरहनु भएको छ ?
हामीले के बुझ्नु जरुरी छ भने, सामान्य भाषामा कसैको पनि भबिष्यबाणी गर्न सकिँदैन । तर पूर्व अनुमान त लगाउन सकिन्छ नि त । यो घोषणा चाँहि होइन, संकेत हो । ज्योतिषले बिहे हुने, विदेश जाने लगायतको भबिष्यवाणी गर्छ नि, त्यही सिद्धान्त भूकम्पसँग पनि जोडिएको छ ।
यो वर्ष राजा सनी र मन्त्री मंगल भएको हुनाले अलिकति नराम्रो छ । प्राकृतिक आपतविपत आउँछ भन्ने कुरा हामीलाई थाहा थियो । मैले अब अर्को ठूलो भू्कम्प आउँदैन भनेर ट्वीट गरिरहेको छु । तर श्रावणसम्म चाँहि सामान्य खालको आइरहन सक्छ ।
तपाईंले गरेको भविष्यवाणी निकै विवादित भयो । प्रहरीले समेत तपाईँलाई नियन्त्रणमा लियो, कारण के ?
भूकम्पको भविष्यवाणी हुँदैन तपार्इँले किन गर्नुभयो ? भनेर प्रहरीले सोध्नु स्वभाबिक हो । वैशाख ३० गते दिउँसो करिव ३ः३० बजे अपराध अनुसन्धान महाशाखाका अधिकृतज्यूहरुले मलाई नियन्त्रणमा लिनुभयो । २९ गते भूकम्प आएपछि मेरो ट्वीट भाइरल भएको थियो । उहाँले त्यही ट्वीट मेटाउन लगाउनु भएको हो । त्यतिबेला गृह मन्त्रालयले नै भूकम्पको त्रास फैलाउने सबैलाई नियन्त्रणमा लिनु भन्ने उर्दी जारी गरेको रहेछ । म पनि त्यसमै परेँ । उहाँहरुले अब अर्को भविष्यबाणी नगरिदिनुस् भनेर आग्रह गर्नुभएको थियो ।
उसो भए १२ गते पहिला पनि त तपाईंहरुले पूर्वअनुमान गर्न सक्नुहुन्थ्यो होला नि ? किन नगर्नुभएको त ?
मैले चाँहि गरिन है । सामान्यतया यो वर्ष राजा सनी र मन्त्री मंगल भएको हुनाले अलिकति नराम्रो छ । प्राकृतिक आपतविपत आउँछ भन्ने कुरा हामीलाई थाहा थियो । मैले अब अर्को ठूलो भू्कम्प आउँदैन भनेर ट्वीट गरिरहेको छु । त्यसको पनि कारण छ । अहिले भूकम्प आउँदा त्रिपुस्कर योग परेको थियो । त्रिपुस्कर पर्दा तीन पटक हानी हुन्छ भनेर भन्छ । तर श्रावणसम्म चाँहि सामान्य खालको आइरहन सक्छ ।
बिज्ञानले ठूलो भूकम्पपछि केही समय अफ्टर सकहरु आइरहन्छ भन्छ, त्यसैलाई आधार मानेर त होइन ?
त्यो हाम्रो विषय होइन । उनीहरुले लाभाका कुरा गर्छन् । हाम्रोमा विशुद्ध सूर्य र चन्द्रमाको कुरा हुन्छ ।
उसो भए भन्दिनुस् न त, अव भूकम्प कहिले जान्छ ?
त्यो बारेमा मैले हेरेको छैन । त्यो हेर्न सकिन्छ । तर, त्यसको लागि एउट छुट्टै टिम चाहिन्छ । हामी त मानिसहरुको भविष्यबाणी गरेर खाने परियो ।
बैज्ञानिकहरुले भविष्यवाणी गर्न सक्दैनौँ भन्दा तपाईंहरुले भविष्यवाणी गरिरहनुभएको छ । तपाईँहरुले विज्ञानलाई चुनौति दिन खोज्नुभएको हो ?
चुनौती दिन खोजेको होइन । तर संसारका सबै विज्ञान ज्योतिष विज्ञान पछि आएका हुन् । ज्योतिष् विज्ञान सबैभन्दा पुरानो विज्ञान हो । वैज्ञानिकको कतिपय खोजहरुमा पनि ज्योतिष शास्त्रलाई उल्लेख गरिएको हुन्छ । अर्को कुरा १९९० मा भूकम्प आउँछ भनेर पहिलेनै ज्यातिषले भनिसकेको थियो ।
यसपाली सरकार तपाईँहरुको विरुद्धमा लाग्यो त्यसो भए ?
मैले त्यसरी अतिरञ्जित गर्न चाहन्न ।
भूकम्पपछि जानकारी लिनका लागि तपाईँको फोन कत्तिको बजे ?
अहिले पनि फोन आइरहन्छ । सोध्छन्, ‘ज्योतिषज्यू भूकम्प आउँछ कि आउँदैन ? कहिले आउँछ ?’ मैले भन्दिन्छु, ‘आउन आउँछ तर बिनाशकारी आउँदैन ।’
dainiknepal.com
मैले बैशाख २९ र ३० गते भूकम्पको योग छ भनेर १५ गते ट्वीट गरेको थिएँ । भूकम्पको बारेमा हाम्रो ज्योतिषमा पनि केही अवधारणाहरु छन् । हाम्रो सौर्य मण्डलमा ग्रहहरु घुम्छन्, त्यसले पृथ्वी र पृथ्वीबासीलाई असर गर्छ भन्ने ज्योतिषशास्त्रको पहिलो अवधारणा हो । प्राकृतिक आपतबिपत, भूकम्प, बाढी, पहिरो कहिले आउँछ भनेर ज्योतिषमा हुन्छ । यसलाई हाम्रो भाषामा संहित ज्योतिष भन्छ ।
विज्ञानले भूकम्पको अनुमान गर्न सकिँदैन भन्छ, तर तपाईँहरुले के आधारमा अनुमान गरिरहनु भएको छ ?
हामीले के बुझ्नु जरुरी छ भने, सामान्य भाषामा कसैको पनि भबिष्यबाणी गर्न सकिँदैन । तर पूर्व अनुमान त लगाउन सकिन्छ नि त । यो घोषणा चाँहि होइन, संकेत हो । ज्योतिषले बिहे हुने, विदेश जाने लगायतको भबिष्यवाणी गर्छ नि, त्यही सिद्धान्त भूकम्पसँग पनि जोडिएको छ ।
यो वर्ष राजा सनी र मन्त्री मंगल भएको हुनाले अलिकति नराम्रो छ । प्राकृतिक आपतविपत आउँछ भन्ने कुरा हामीलाई थाहा थियो । मैले अब अर्को ठूलो भू्कम्प आउँदैन भनेर ट्वीट गरिरहेको छु । तर श्रावणसम्म चाँहि सामान्य खालको आइरहन सक्छ ।
तपाईंले गरेको भविष्यवाणी निकै विवादित भयो । प्रहरीले समेत तपाईँलाई नियन्त्रणमा लियो, कारण के ?
भूकम्पको भविष्यवाणी हुँदैन तपार्इँले किन गर्नुभयो ? भनेर प्रहरीले सोध्नु स्वभाबिक हो । वैशाख ३० गते दिउँसो करिव ३ः३० बजे अपराध अनुसन्धान महाशाखाका अधिकृतज्यूहरुले मलाई नियन्त्रणमा लिनुभयो । २९ गते भूकम्प आएपछि मेरो ट्वीट भाइरल भएको थियो । उहाँले त्यही ट्वीट मेटाउन लगाउनु भएको हो । त्यतिबेला गृह मन्त्रालयले नै भूकम्पको त्रास फैलाउने सबैलाई नियन्त्रणमा लिनु भन्ने उर्दी जारी गरेको रहेछ । म पनि त्यसमै परेँ । उहाँहरुले अब अर्को भविष्यबाणी नगरिदिनुस् भनेर आग्रह गर्नुभएको थियो ।
उसो भए १२ गते पहिला पनि त तपाईंहरुले पूर्वअनुमान गर्न सक्नुहुन्थ्यो होला नि ? किन नगर्नुभएको त ?
मैले चाँहि गरिन है । सामान्यतया यो वर्ष राजा सनी र मन्त्री मंगल भएको हुनाले अलिकति नराम्रो छ । प्राकृतिक आपतविपत आउँछ भन्ने कुरा हामीलाई थाहा थियो । मैले अब अर्को ठूलो भू्कम्प आउँदैन भनेर ट्वीट गरिरहेको छु । त्यसको पनि कारण छ । अहिले भूकम्प आउँदा त्रिपुस्कर योग परेको थियो । त्रिपुस्कर पर्दा तीन पटक हानी हुन्छ भनेर भन्छ । तर श्रावणसम्म चाँहि सामान्य खालको आइरहन सक्छ ।
बिज्ञानले ठूलो भूकम्पपछि केही समय अफ्टर सकहरु आइरहन्छ भन्छ, त्यसैलाई आधार मानेर त होइन ?
त्यो हाम्रो विषय होइन । उनीहरुले लाभाका कुरा गर्छन् । हाम्रोमा विशुद्ध सूर्य र चन्द्रमाको कुरा हुन्छ ।
उसो भए भन्दिनुस् न त, अव भूकम्प कहिले जान्छ ?
त्यो बारेमा मैले हेरेको छैन । त्यो हेर्न सकिन्छ । तर, त्यसको लागि एउट छुट्टै टिम चाहिन्छ । हामी त मानिसहरुको भविष्यबाणी गरेर खाने परियो ।
बैज्ञानिकहरुले भविष्यवाणी गर्न सक्दैनौँ भन्दा तपाईंहरुले भविष्यवाणी गरिरहनुभएको छ । तपाईँहरुले विज्ञानलाई चुनौति दिन खोज्नुभएको हो ?
चुनौती दिन खोजेको होइन । तर संसारका सबै विज्ञान ज्योतिष विज्ञान पछि आएका हुन् । ज्योतिष् विज्ञान सबैभन्दा पुरानो विज्ञान हो । वैज्ञानिकको कतिपय खोजहरुमा पनि ज्योतिष शास्त्रलाई उल्लेख गरिएको हुन्छ । अर्को कुरा १९९० मा भूकम्प आउँछ भनेर पहिलेनै ज्यातिषले भनिसकेको थियो ।
यसपाली सरकार तपाईँहरुको विरुद्धमा लाग्यो त्यसो भए ?
मैले त्यसरी अतिरञ्जित गर्न चाहन्न ।
भूकम्पपछि जानकारी लिनका लागि तपाईँको फोन कत्तिको बजे ?
अहिले पनि फोन आइरहन्छ । सोध्छन्, ‘ज्योतिषज्यू भूकम्प आउँछ कि आउँदैन ? कहिले आउँछ ?’ मैले भन्दिन्छु, ‘आउन आउँछ तर बिनाशकारी आउँदैन ।’
dainiknepal.com
काठमाडौं, १७ जेठ । नेपालमा फेरि भूकम्पको धक्का महसुस भएको छ ।
राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रका अनुसार आइतबार दिउँसो १ बजेर ५४ मिनेटमा लमजुङलाई केन्द्रविन्दु बनाएर भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको हो ।
गत वैशाख १२ गतेको शक्तिशाली भूकम्पपछि नेपालमा भूकम्प आउने क्रम जारी रहेका बेला आइतबार दिउँसो लमजुङमा ४ दशमलब २ रेक्टर स्केलको भूकम्प गएको हो ।
यसअघि हिजो राति १० बजेर १३ मिनेटमा काठमाडौंमा भूकम्पको कडा धक्का महसुस भएको थियो ।
dainiknepal.com
राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रका अनुसार आइतबार दिउँसो १ बजेर ५४ मिनेटमा लमजुङलाई केन्द्रविन्दु बनाएर भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको हो ।
यसअघि हिजो राति १० बजेर १३ मिनेटमा काठमाडौंमा भूकम्पको कडा धक्का महसुस भएको थियो ।
dainiknepal.com
- विजय थापा
विश्वमा सबै भन्दा अधिक मन पराईएको दिन शुक्रबार l शुक्रबार आउदै छ भन्ने लाग्ने बित्तिकै कान ठाडो हुन्छ l असल शुक्रबार (गुड फ्राईडे)मा कुरा नै अर्को हुन्छ l मत सर्वेक्षणमा सबै भन्दा ज्यादा अंक पनि ल्याएको दिन पनि यहि हो l
यो दिनको नाम सुन्ना साथ मनै चंगा हुन्छ l सधै शुक्रबार नै शुक्रबार भै दियोस भन्ने पनि चाहना हुन् पनि सक्छ l अमेरिकामा नेपालीहरु पनि शुक्रबार चाडो आई दिए पनि हुन्थ्यो भनि सम्झिनछन् l
शुक्रबारको महत्व हामी नेपालीलाई नेपालमा सायद त्यति महत्व हुदैन थियो होला l जति नेपालीहरु बिदेशिएका छन् उनीहरुलाई शुक्रबारको पर्खाईको महत्व बिशेष थाहा हुन्छ l सोमबार देखि शुक्रबार सम्म एकहोरो काम गर्दा भोगेका अप्ठ्यारा र जटिल शारीरिक दुख र कष्टको मिठो अनुभूति गरेका हुन्छन l
शुक्रबारले नेपालमा ठुलो फरक नपर्न पनि सक्छ तर अमेरिकामा कामको प्रकृति बिल्कुलै फरक हुनाले यस्को भार र बोझ पृथक हुन्छ l
कसै कसैको मनमा बिहिबारले फड्को हानी एकै चोटी शुक्रबार टुप्लुक्क आई दिए हुन्छ जस्तो पनि लाग्दो हो, तर सम्झदैमा र कल्पना गर्दैमा छु मन्तर हुने हैन l
शुक्रबारको लागि हामी किन अपहत्ते गर्छौ l शुक्रबार आउने बितिकै किन हामी औधि खुशी देखिन्छौ त ?किनभने सप्ताह भरि ८ घण्टा देखि लिएर १८ घण्टा सम्म काम नै कामले च्यापेको हुन्छ l एक छिन् फुर्सद पनि नहुने कामहरु हुन्छन l यन्त्र जस्तै हात चलाउनु पर्ने हुन्छ l शरीर थाकेर मर्लान्त हुन्छ l काममा छलकपट गर्न पाइदैन l आलटाल काममा गरे निस्कासित हुईने डर हुन्छ l बर्खास्तमा परिन्छ l अत्यधिक जागिरमा घन्टे प्रणाली द्वारा नियुक्ति गरिएकोले सोहि अनुसार उत्पादकत्व दिनु पर्ने हुन्छ l अमेरिकामा अधिकांस घन्टे कमाई गर्ने हुन्छन l
ढिला र सुस्ती गरे बर्खास्त तुरुन्तै हुने भयको कारण जसरि भए पनि काम फत्ते गर्ने पर्छ l अधिकांस जागिरमा उभिएको उभिएर नै काम चलाउनु पर्ने भएकोले पिडुला फर्के जस्तो हुन्छ तर सबै जागिरमा यस्तो मात्र हुदैन l
नली खुट्टा दुखेर खपी नसक्नु हुन्छ l हतार हतार र दौडे जस्तै गरि काम भ्याउनु पर्ने भएकोले हामी नेपालीहरु नेपालमा त्यस्तो वातावरणमा नहुर्किएकोले प्रारम्भिक चरणमा असह्य पिडा हुन्छ l अमेरिका जस्तो काम गर्ने तरिका नेपालमा आफ्ना बाउ ,बाजे ,बराजु तथा मामाले कहिले पनि नगरेकोले काम गर्दा गर्दा बेजोड गलिने हुन्छ l
कामको चापले ढले ढले जस्तो पनि हुन्छ l त्यति नगरे अमेरिकामा बाच्न धौ धौ पनि हुन् सक्छ किनभने घर ,गाडी ,बिजुली ,पानी ,बिमा तथा अन्य बिबिध खर्चको रकम तिरेको तिरै गर्नु पर्छ l किस्ताबाट चलेको अमेरिकन जीवनको चक्र चलाउनु पर्छ lअमेरिका छिरे पछि हिन्दी उखानमा मर्दा क्या नही कर्ता भने जस्तै काममा सम्झौता गर्ने गरिन्छ l र बिकल्प पनि हुदैन l काम नगरी जीवन अति कष्टकर हुनाले मुखमा माड लगाउनु नै पर्ने बाध्यताले उभिएर होस् या बसेर फटाफट काम गर्नु अपरिहार्यता हुन्छ l नेपालीहरुमा त्यस्तो आदत नभएकोले कम्तिमा २ बर्ष सम्म गलिने ,दुख्ने ,पोल्ने ,पिडुला फर्कने आदि हुन्छ l
अवकास नहुन्जेल काम गरेको गरै गर्ने पर्छ किनभने अमेरिकामा ६५ बर्षमा मात्र अवकास या सेवा निवृत्ति हुने हुन्छ l अमेरिका र नेपालमा काम गर्ने प्रकृति र शैलीमा आकाश जमिनको फरक भएको कारणले नेपालीहरुलाई शुरुमा अलिक निरुस्त्साहित जस्तो अनुभूति हुने गर्छ l नेपाल फर्कनु पर्छ भन्ने पनि सोचाई आउने गर्छ l
नेपालमा काम गर्दा गर्दै हाटा गर्न सकिन्छ तर अमेरिकामा हाटा गरे टाटा पाईन्छ l नेपाल जस्तो खैनी माड्दै काम गर्ने ,चुरोट सेवन गर्न र चिया सेवन गर्न चमेना गृहमा बसी गफ चुट्न कदापी पाइदैन l त्यसको लागि बिश्रामको व्यवस्था गरिएको हुन्छ तर नेपाल जस्तो मन लाग्ने बित्तिकै त्यो गर्न पाईदैन त्यो गरे जागिर बाट हात धुनु पर्छ l नेपालको जस्तो राजनैतिक दबाब र तागत बाट कुनै प्रभाव पर्दैन l जागिर खुकुरीको धारमा अडेको हुन्छ l
अनि चुपचाप ,अनुशासनमा बसी मरी मरी काम गर्ने पर्छ l जिउले सहन नसके पनि काम गर्ने पर्ने हुन्छ l शुरुका अवधिमा कुनै पनि नेपालीलाई गार्हो भएता पनि डलरको चस्का र कमाईले थकाई सबै मेटाई दिन्छ l
नेपालमा कहिले पनि अमेरिका जस्तो गरि काम नगरेको कारण अमेरिकामा आए पछि बाध्यताको कारण निरन्तर सकी नसकी काम गर्ने भएकोले शुक्रबार लाई सम्झने गर्छौ र ईश्वरलाई पनि सम्झने गर्छौ l
शुक्रबार पछि शनिबार र आईतबारको बिदामा उपयोग गरेको आरामले अघिल्लो हप्ताको ५ दिनको सबै कष्टलाई मेटाई दिन्छ भन्ने सोचाई हुन्छ l मानिसलाई आराम अनिवार्यता हुन्छ l
अधिकांस मानिससंग शुक्रबारमा मात्र समय हुने भएकोले भोज ,भतेर ,समारोह तथा प्रितिभोजमा सरिक भै ५ दिनको दुख लाई बिर्साउन र मोज मस्ती गर्न पाइने भएकोले शुक्रबार छिटो आई दिए भन्ने तिर्शाना लाग्छ l
त्यति मात्र हैन नेपाल जस्तो अहिले बजार गै ताजा र दिने पिच्छै किनमेल गर्न समयको अभाव भएको कारण हप्ता दिनको किनमेल सप्ताहान्तमा मौका पाईने र सामाजिक संजालमा बसी समय बिताउन पाइने भएकोले शुक्रबार आए हुन्थ्यो भन्ने चाहना हुन्छ l
अन्य दिनमा कामको चटारोले मिठो मसिनो खाने अलिक सम्भावना दुर्लव हुनाले मिठो मिठो परिकारका खाना बनाउने ,खुवाउने ,मनोरंजन गर्ने ,घुमघाम गर्ने पाईने ,परिवार र आफ्ना सन्तान संग छुट्टीको समय राम्रो संग बिताउने ठुलो मौका भएकोले ईश्वर शुक्रबार चाडो ल्याई देउ भन्ने जस्तो कल्पना समेत गर्ने भएकोले शुक्रबार प्राण प्यारो लाग्द्छ l
सप्ताहमा राम्रो संग सुत्न समय नमिल्न पनि सक्ने र कुखुराको डाकमा उठी काममा जानु पर्ने हुनाले अनिन्द्राको कारण कुम्भ कर्ण जस्तै सुति निन्द्रा पुर्याउने पर्ने हुनाले शुक्रबारको दिन खुशीको लहर छाउने गर्छ l अमेरिकामा अन्य दिनको तुलनामा न गन्य रुपमा मदिरा सेवन गरिन्छ l किनभने यहाँ काममा अधिकांश जागिरमा रगत परीक्षण गर्ने भएकोले काम गर्ने मानिसले सप्ताहान्तमा मात्र मादक पदार्थ सेवन गर्ने अवसर पाउने हुनाले शुक्रबारको ज्यादै स्मरण गर्ने गर्छौ l
शरीर थाकेको र काम गर्न जागर पनि नआउने हुनाले शुक्रबार पछिको २ दिनमा घर सफा सुग्घर राख्ने ,अघिल्लो सप्ताह भरिको लागि परिवार र आफ्नो लागि खाना तयार गर्ने अवसर यिनै दिनमा मात्र प्राप्त हुनाले शुक्रबार चाडो आई दिए पनि हुन्थ्यो भन्ने कामना गरिन्छ l
सुखमा भन्दा दुख तथा समस्यामा जकडिएको क्षणमा हामी भगवानलाई सम्झन्छौ l ईश्वर पार लगाउ है भनि हामी प्रार्थना गर्दछौ l शुक्रबार चाडो आओस भगवान संग प्रार्थना गरे पनि अब अमेरिकामा नेपालीहरुको अवस्था दुई दशक अगाडी जस्तो छैन l त्यसरी काम गर्नु पर्ने अवस्था पार गरि सकेका पनि छन् l नेपालीहरु राम्रो ब्यबसाय गरेर राम्रो आम्दानी कमाएर अमेरिकामा जमेर बस्न थाली सकेका छन् l अमेरिकाको सन्दर्भमा मात्र यो हैन बिदेसिएका नेपालीहरुको कथा र व्यथा समानान्तर छन् र अन्य देशमा अझ कडा मेहनत गर्नु पर्ने अवस्था पनि छ l
सोमबार देखि शुक्रबार सम्म काम गर्ने भएता पनि अधिकांश रुपमा प्रतिष्ठान(कम्पनि )हरुले बनाएको समय अनुसार चल्नु पर्ने पनि हुनाले धेरैलाई शुक्रबार आए पनि काग लाई बेल पाक्यो हर्ष नविस्मात जस्तो पनि हुन्छ l अन्य दिन लाई नै शुक्रबार सम्झिने गर्ने गर्छन l
जुन मज्जा र जुन आनन्द शुक्रबारमा छ त्यो आनन्द कुनै दिनमा छैन l ५ दिन को कामको चापले शिथिल भएको शरीरलाई शुक्रबारले रुपान्तरित गरि दिन्छ l शरीरमा एक प्रकारको फुर्ति आउछ l यो दिन बारम्बार आई रहोस यहि शुभकामना सहित बिदा
………………………………………………………..अस्तु
dainiknepal.com
विश्वमा सबै भन्दा अधिक मन पराईएको दिन शुक्रबार l शुक्रबार आउदै छ भन्ने लाग्ने बित्तिकै कान ठाडो हुन्छ l असल शुक्रबार (गुड फ्राईडे)मा कुरा नै अर्को हुन्छ l मत सर्वेक्षणमा सबै भन्दा ज्यादा अंक पनि ल्याएको दिन पनि यहि हो l
यो दिनको नाम सुन्ना साथ मनै चंगा हुन्छ l सधै शुक्रबार नै शुक्रबार भै दियोस भन्ने पनि चाहना हुन् पनि सक्छ l अमेरिकामा नेपालीहरु पनि शुक्रबार चाडो आई दिए पनि हुन्थ्यो भनि सम्झिनछन् l
शुक्रबारको महत्व हामी नेपालीलाई नेपालमा सायद त्यति महत्व हुदैन थियो होला l जति नेपालीहरु बिदेशिएका छन् उनीहरुलाई शुक्रबारको पर्खाईको महत्व बिशेष थाहा हुन्छ l सोमबार देखि शुक्रबार सम्म एकहोरो काम गर्दा भोगेका अप्ठ्यारा र जटिल शारीरिक दुख र कष्टको मिठो अनुभूति गरेका हुन्छन l
कसै कसैको मनमा बिहिबारले फड्को हानी एकै चोटी शुक्रबार टुप्लुक्क आई दिए हुन्छ जस्तो पनि लाग्दो हो, तर सम्झदैमा र कल्पना गर्दैमा छु मन्तर हुने हैन l
शुक्रबारको लागि हामी किन अपहत्ते गर्छौ l शुक्रबार आउने बितिकै किन हामी औधि खुशी देखिन्छौ त ?किनभने सप्ताह भरि ८ घण्टा देखि लिएर १८ घण्टा सम्म काम नै कामले च्यापेको हुन्छ l एक छिन् फुर्सद पनि नहुने कामहरु हुन्छन l यन्त्र जस्तै हात चलाउनु पर्ने हुन्छ l शरीर थाकेर मर्लान्त हुन्छ l काममा छलकपट गर्न पाइदैन l आलटाल काममा गरे निस्कासित हुईने डर हुन्छ l बर्खास्तमा परिन्छ l अत्यधिक जागिरमा घन्टे प्रणाली द्वारा नियुक्ति गरिएकोले सोहि अनुसार उत्पादकत्व दिनु पर्ने हुन्छ l अमेरिकामा अधिकांस घन्टे कमाई गर्ने हुन्छन l
ढिला र सुस्ती गरे बर्खास्त तुरुन्तै हुने भयको कारण जसरि भए पनि काम फत्ते गर्ने पर्छ l अधिकांस जागिरमा उभिएको उभिएर नै काम चलाउनु पर्ने भएकोले पिडुला फर्के जस्तो हुन्छ तर सबै जागिरमा यस्तो मात्र हुदैन l
नली खुट्टा दुखेर खपी नसक्नु हुन्छ l हतार हतार र दौडे जस्तै गरि काम भ्याउनु पर्ने भएकोले हामी नेपालीहरु नेपालमा त्यस्तो वातावरणमा नहुर्किएकोले प्रारम्भिक चरणमा असह्य पिडा हुन्छ l अमेरिका जस्तो काम गर्ने तरिका नेपालमा आफ्ना बाउ ,बाजे ,बराजु तथा मामाले कहिले पनि नगरेकोले काम गर्दा गर्दा बेजोड गलिने हुन्छ l
कामको चापले ढले ढले जस्तो पनि हुन्छ l त्यति नगरे अमेरिकामा बाच्न धौ धौ पनि हुन् सक्छ किनभने घर ,गाडी ,बिजुली ,पानी ,बिमा तथा अन्य बिबिध खर्चको रकम तिरेको तिरै गर्नु पर्छ l किस्ताबाट चलेको अमेरिकन जीवनको चक्र चलाउनु पर्छ lअमेरिका छिरे पछि हिन्दी उखानमा मर्दा क्या नही कर्ता भने जस्तै काममा सम्झौता गर्ने गरिन्छ l र बिकल्प पनि हुदैन l काम नगरी जीवन अति कष्टकर हुनाले मुखमा माड लगाउनु नै पर्ने बाध्यताले उभिएर होस् या बसेर फटाफट काम गर्नु अपरिहार्यता हुन्छ l नेपालीहरुमा त्यस्तो आदत नभएकोले कम्तिमा २ बर्ष सम्म गलिने ,दुख्ने ,पोल्ने ,पिडुला फर्कने आदि हुन्छ l
अवकास नहुन्जेल काम गरेको गरै गर्ने पर्छ किनभने अमेरिकामा ६५ बर्षमा मात्र अवकास या सेवा निवृत्ति हुने हुन्छ l अमेरिका र नेपालमा काम गर्ने प्रकृति र शैलीमा आकाश जमिनको फरक भएको कारणले नेपालीहरुलाई शुरुमा अलिक निरुस्त्साहित जस्तो अनुभूति हुने गर्छ l नेपाल फर्कनु पर्छ भन्ने पनि सोचाई आउने गर्छ l
नेपालमा काम गर्दा गर्दै हाटा गर्न सकिन्छ तर अमेरिकामा हाटा गरे टाटा पाईन्छ l नेपाल जस्तो खैनी माड्दै काम गर्ने ,चुरोट सेवन गर्न र चिया सेवन गर्न चमेना गृहमा बसी गफ चुट्न कदापी पाइदैन l त्यसको लागि बिश्रामको व्यवस्था गरिएको हुन्छ तर नेपाल जस्तो मन लाग्ने बित्तिकै त्यो गर्न पाईदैन त्यो गरे जागिर बाट हात धुनु पर्छ l नेपालको जस्तो राजनैतिक दबाब र तागत बाट कुनै प्रभाव पर्दैन l जागिर खुकुरीको धारमा अडेको हुन्छ l
अनि चुपचाप ,अनुशासनमा बसी मरी मरी काम गर्ने पर्छ l जिउले सहन नसके पनि काम गर्ने पर्ने हुन्छ l शुरुका अवधिमा कुनै पनि नेपालीलाई गार्हो भएता पनि डलरको चस्का र कमाईले थकाई सबै मेटाई दिन्छ l
नेपालमा कहिले पनि अमेरिका जस्तो गरि काम नगरेको कारण अमेरिकामा आए पछि बाध्यताको कारण निरन्तर सकी नसकी काम गर्ने भएकोले शुक्रबार लाई सम्झने गर्छौ र ईश्वरलाई पनि सम्झने गर्छौ l
शुक्रबार पछि शनिबार र आईतबारको बिदामा उपयोग गरेको आरामले अघिल्लो हप्ताको ५ दिनको सबै कष्टलाई मेटाई दिन्छ भन्ने सोचाई हुन्छ l मानिसलाई आराम अनिवार्यता हुन्छ l
अधिकांस मानिससंग शुक्रबारमा मात्र समय हुने भएकोले भोज ,भतेर ,समारोह तथा प्रितिभोजमा सरिक भै ५ दिनको दुख लाई बिर्साउन र मोज मस्ती गर्न पाइने भएकोले शुक्रबार छिटो आई दिए भन्ने तिर्शाना लाग्छ l
त्यति मात्र हैन नेपाल जस्तो अहिले बजार गै ताजा र दिने पिच्छै किनमेल गर्न समयको अभाव भएको कारण हप्ता दिनको किनमेल सप्ताहान्तमा मौका पाईने र सामाजिक संजालमा बसी समय बिताउन पाइने भएकोले शुक्रबार आए हुन्थ्यो भन्ने चाहना हुन्छ l
अन्य दिनमा कामको चटारोले मिठो मसिनो खाने अलिक सम्भावना दुर्लव हुनाले मिठो मिठो परिकारका खाना बनाउने ,खुवाउने ,मनोरंजन गर्ने ,घुमघाम गर्ने पाईने ,परिवार र आफ्ना सन्तान संग छुट्टीको समय राम्रो संग बिताउने ठुलो मौका भएकोले ईश्वर शुक्रबार चाडो ल्याई देउ भन्ने जस्तो कल्पना समेत गर्ने भएकोले शुक्रबार प्राण प्यारो लाग्द्छ l
सप्ताहमा राम्रो संग सुत्न समय नमिल्न पनि सक्ने र कुखुराको डाकमा उठी काममा जानु पर्ने हुनाले अनिन्द्राको कारण कुम्भ कर्ण जस्तै सुति निन्द्रा पुर्याउने पर्ने हुनाले शुक्रबारको दिन खुशीको लहर छाउने गर्छ l अमेरिकामा अन्य दिनको तुलनामा न गन्य रुपमा मदिरा सेवन गरिन्छ l किनभने यहाँ काममा अधिकांश जागिरमा रगत परीक्षण गर्ने भएकोले काम गर्ने मानिसले सप्ताहान्तमा मात्र मादक पदार्थ सेवन गर्ने अवसर पाउने हुनाले शुक्रबारको ज्यादै स्मरण गर्ने गर्छौ l
शरीर थाकेको र काम गर्न जागर पनि नआउने हुनाले शुक्रबार पछिको २ दिनमा घर सफा सुग्घर राख्ने ,अघिल्लो सप्ताह भरिको लागि परिवार र आफ्नो लागि खाना तयार गर्ने अवसर यिनै दिनमा मात्र प्राप्त हुनाले शुक्रबार चाडो आई दिए पनि हुन्थ्यो भन्ने कामना गरिन्छ l
सुखमा भन्दा दुख तथा समस्यामा जकडिएको क्षणमा हामी भगवानलाई सम्झन्छौ l ईश्वर पार लगाउ है भनि हामी प्रार्थना गर्दछौ l शुक्रबार चाडो आओस भगवान संग प्रार्थना गरे पनि अब अमेरिकामा नेपालीहरुको अवस्था दुई दशक अगाडी जस्तो छैन l त्यसरी काम गर्नु पर्ने अवस्था पार गरि सकेका पनि छन् l नेपालीहरु राम्रो ब्यबसाय गरेर राम्रो आम्दानी कमाएर अमेरिकामा जमेर बस्न थाली सकेका छन् l अमेरिकाको सन्दर्भमा मात्र यो हैन बिदेसिएका नेपालीहरुको कथा र व्यथा समानान्तर छन् र अन्य देशमा अझ कडा मेहनत गर्नु पर्ने अवस्था पनि छ l
सोमबार देखि शुक्रबार सम्म काम गर्ने भएता पनि अधिकांश रुपमा प्रतिष्ठान(कम्पनि )हरुले बनाएको समय अनुसार चल्नु पर्ने पनि हुनाले धेरैलाई शुक्रबार आए पनि काग लाई बेल पाक्यो हर्ष नविस्मात जस्तो पनि हुन्छ l अन्य दिन लाई नै शुक्रबार सम्झिने गर्ने गर्छन l
जुन मज्जा र जुन आनन्द शुक्रबारमा छ त्यो आनन्द कुनै दिनमा छैन l ५ दिन को कामको चापले शिथिल भएको शरीरलाई शुक्रबारले रुपान्तरित गरि दिन्छ l शरीरमा एक प्रकारको फुर्ति आउछ l यो दिन बारम्बार आई रहोस यहि शुभकामना सहित बिदा
………………………………………………………..अस्तु
dainiknepal.com
एजेन्सी । केही समयअघि खबर आएको दिए अमेरिकन रियालिटी स्टार किम कार्दाशियन दैनिक ५ सय पटकसम्म यौन सम्पर्क गर्छिन्, त्यो पनि गर्भवती हुनका लागि ।
तर पनि उनी अझै आमा बन्ने कुनै संकेत छैन । उनले यस्तो सार्वजनिक गरेपछि चिकित्सकहरुले उनलाई धेरै सेक्स नगर्न चेतावनी दिए । गर्भवती हुनका लागि ठिक तरिकाले गरेको १ मात्रै सेक्स पनि काफी हुने भन्दै चिकित्सकहरुले यस्तो चेतावनी दिएका थिए ।
>
डेलिमेलमा छापिएको खबर अनुसार किम भने आफूले गर्भवती हुनका लागि हरचिज ट्राई गरेको स्वीकार्छिन् । ३४ वर्षीय सुन्दरी किमले गर्भवती हुनका लागि अब सबै पूराना तरिका भुलेर नयाँ तरिका अपनाउने निर्णय लिएकी छिन् ।
उनी भन्छिन्, ‘पछिल्लो ८/१० महिनादेखि गर्भवती हुनका लागि सबै प्रयास गरिसकेकी छु । तर, यी सबै प्रयास किन सफल हुन सकेको छैन, केही सोच्नै सकेको छैन ।
अब म कुनै गलत तरिका अपनाउन चाहन्छु, ताकि गर्भवती हुनसकौं ।’ उनले अपनाउने भनेको नयाँ तरिका काम आउला कि नआउला त्यो भने भावी दिनले नै देखाउने छ ।
तर पनि उनी अझै आमा बन्ने कुनै संकेत छैन । उनले यस्तो सार्वजनिक गरेपछि चिकित्सकहरुले उनलाई धेरै सेक्स नगर्न चेतावनी दिए । गर्भवती हुनका लागि ठिक तरिकाले गरेको १ मात्रै सेक्स पनि काफी हुने भन्दै चिकित्सकहरुले यस्तो चेतावनी दिएका थिए ।
>
डेलिमेलमा छापिएको खबर अनुसार किम भने आफूले गर्भवती हुनका लागि हरचिज ट्राई गरेको स्वीकार्छिन् । ३४ वर्षीय सुन्दरी किमले गर्भवती हुनका लागि अब सबै पूराना तरिका भुलेर नयाँ तरिका अपनाउने निर्णय लिएकी छिन् ।
उनी भन्छिन्, ‘पछिल्लो ८/१० महिनादेखि गर्भवती हुनका लागि सबै प्रयास गरिसकेकी छु । तर, यी सबै प्रयास किन सफल हुन सकेको छैन, केही सोच्नै सकेको छैन ।
अब म कुनै गलत तरिका अपनाउन चाहन्छु, ताकि गर्भवती हुनसकौं ।’ उनले अपनाउने भनेको नयाँ तरिका काम आउला कि नआउला त्यो भने भावी दिनले नै देखाउने छ ।
काठमाडौँ, जेठ १७ । भूकम्पपीडितको सहयोगार्थ आयोजना हुन लागेको दलका नेत भर्सेज कलकार मैत्रीपूर्ण फुटबल खेलमा प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला पनि सहभागी हुने भएका छन् ।
हल्चोकस्थित सशस्त्र प्रहरी बलको फुटबल मैदानमा २३ जेठमा खेल हुँदै छ । यसबारे शुक्रबार निमन्त्रण पाएका प्रधानमन्त्रीले मैत्रीपूर्ण खेलमा सहभागी हुने बचन दिए ।
मुलुकमा भूकम्पले ल्याएको बिपतमा परेकाको लागि नयाँ पत्रिका र कलाकारको संयुक्त प्रयासमा आफ्नो साथ र समर्थन रहेको पनि प्रधानमन्त्री कोइरालाले बताए ।
नयाँ पत्रिकामा खबर छ ।
हल्चोकस्थित सशस्त्र प्रहरी बलको फुटबल मैदानमा २३ जेठमा खेल हुँदै छ । यसबारे शुक्रबार निमन्त्रण पाएका प्रधानमन्त्रीले मैत्रीपूर्ण खेलमा सहभागी हुने बचन दिए ।
मुलुकमा भूकम्पले ल्याएको बिपतमा परेकाको लागि नयाँ पत्रिका र कलाकारको संयुक्त प्रयासमा आफ्नो साथ र समर्थन रहेको पनि प्रधानमन्त्री कोइरालाले बताए ।
नयाँ पत्रिकामा खबर छ ।