एजेन्सी । जनावर पनि मानिसजस्तै बोल्न सक्छन् भन्ने उदाहरणका रुपमा लिन सकिन्छ विशिष्ठ प्रजातिको चरा सुगालाई ।
मानिसको बोली अनुसरण गरेर उनीहरुजस्तै बोल्ने जनावर हो सुगा । माथि तस्वीरमा देखिएको यो सुगाले महिला देख्नेवित्तिकै गालि दिने गर्दछ । घरका सदस्यहरुको झगडामा प्रयोग हुने गालिका शब्द सिकेर यसले महिला देख्ने वित्तिकै त्यही शब्द बोल्ने गरेको प्रहरीले जनाएको छ ।
एक महिलाले सुगाले अश्लील गालि दिएपछि प्रहरीमा उजुरी दिएकी थिईन् । प्रहरीले सुगालाई पिजडाबाट समातेर चौकी ल्याएर सोधपुछ गरेपछि आफ्नो मालिकले सिकाएको बताएका छन् ।
भारतको महाराष्ट्र स्थित चन्द्रपुर जिल्लाको राजुरामा यो घटना भएको हो । प्रहरीले सुगाका मालिकको खोजी गरिरहेको छ । थप अनुसन्धानपछि जरिवाना तिराएर सुगालाई अबदेखि गालि नगराउने सर्तमा मुद्दा टुङ्गयाइने प्रहरी इन्सपेक्टर उमेश पटेलले बताए ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
मानिसको बोली अनुसरण गरेर उनीहरुजस्तै बोल्ने जनावर हो सुगा । माथि तस्वीरमा देखिएको यो सुगाले महिला देख्नेवित्तिकै गालि दिने गर्दछ । घरका सदस्यहरुको झगडामा प्रयोग हुने गालिका शब्द सिकेर यसले महिला देख्ने वित्तिकै त्यही शब्द बोल्ने गरेको प्रहरीले जनाएको छ ।
एक महिलाले सुगाले अश्लील गालि दिएपछि प्रहरीमा उजुरी दिएकी थिईन् । प्रहरीले सुगालाई पिजडाबाट समातेर चौकी ल्याएर सोधपुछ गरेपछि आफ्नो मालिकले सिकाएको बताएका छन् ।
भारतको महाराष्ट्र स्थित चन्द्रपुर जिल्लाको राजुरामा यो घटना भएको हो । प्रहरीले सुगाका मालिकको खोजी गरिरहेको छ । थप अनुसन्धानपछि जरिवाना तिराएर सुगालाई अबदेखि गालि नगराउने सर्तमा मुद्दा टुङ्गयाइने प्रहरी इन्सपेक्टर उमेश पटेलले बताए ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
भदौ १,
इन्जिनियर तथा कलाकारहरु विपरित लिंगीसँगको चिनजानपछि छिटै यौन सम्बन्ध कायम गरिहाल्न चाहन्छन् । उनीहरुका लागि माया पिरती तथा मित्रवत सम्बन्ध भन्दा सम्भोगको कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । तर नर्सहरु भने झ्वाट्ट यौन सम्बन्ध होइन की गाढा प्रेम सम्बन्ध चाहन्छन् ।
हो, पछिल्लो पटक गरिएको एक अध्ययनले कुन जागिर गर्ने मानिसले यौन तथा प्रेम सम्बन्धलाई कस्तो रुपमा अघि बढाउन चाहन्छन् र कसको रोजाइमा के पर्छ ? भन्ने रोचक तथ्य पत्ता लगाएको छ ।
नयाँ डेटिङ एप क्लोभरले आफ्नो एप प्रयोग गर्ने ३३ हजार जना मानिसमा गरेको सर्भेक्षणले यस्तो रोचक तथ्य बाहिर ल्याएको हो ।
क्लोभरका अनुसार डाक्टर तथा वकिलहरु केवल हल्का मित्रता मात्र मन पराउँछन् र धेरै भन्दा धेरै साथी बनाउन चाहन्छन् । जबकी औषधि विज्ञ तथा लेखा राख्ने मानिसहरु भने दीर्घकालीन प्रेम सम्बन्ध चाहन्छन् ।
१८ देखि ६० वर्ष उमेर समूहका मानिसहरुलाई क्लोभरले उनीहरुको सम्बन्धको आवश्यकताका विषयमा सोधेको थियो । जसबाट मानिसको करिअर तथा डेटिङ प्राथमिकताबीचको सम्बन्धको रहस्य उद्घाटन भयो ।
क्लोभरका सिइओ आइज्याक राइच्याकका अनुसार जागिर अनुसार यौन तथा प्रेममा पर्ने फरकपनाको मुख्य कारण जागिरेसँग उपलब्ध खाली समय तथा आयआर्जन हो ।
तथ्यांक अनुसार पत्रकार, पुलिस, शिक्षक, विज्ञापन सम्बन्धि काम गर्ने, वैज्ञानिक, तथा संगीतकर्मीले दीर्घकालीन तथा गहिरो सम्बन्ध भन्दा भैपरी आउने कामचलाउ सम्बन्धमा जोड दिन्छन् ।
डिजाइनर, फार्मासिस्ट, मनोविज्ञ, कम्प्युटर सफ्टवेयर निर्माता, लेखापाल तथा नर्सहरु विपरित लिंगीसँग दीर्घकालीन सम्बन्ध गाँस्न मन पराउने देखिएको छ । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
इन्जिनियर तथा कलाकारहरु विपरित लिंगीसँगको चिनजानपछि छिटै यौन सम्बन्ध कायम गरिहाल्न चाहन्छन् । उनीहरुका लागि माया पिरती तथा मित्रवत सम्बन्ध भन्दा सम्भोगको कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । तर नर्सहरु भने झ्वाट्ट यौन सम्बन्ध होइन की गाढा प्रेम सम्बन्ध चाहन्छन् ।
हो, पछिल्लो पटक गरिएको एक अध्ययनले कुन जागिर गर्ने मानिसले यौन तथा प्रेम सम्बन्धलाई कस्तो रुपमा अघि बढाउन चाहन्छन् र कसको रोजाइमा के पर्छ ? भन्ने रोचक तथ्य पत्ता लगाएको छ ।
नयाँ डेटिङ एप क्लोभरले आफ्नो एप प्रयोग गर्ने ३३ हजार जना मानिसमा गरेको सर्भेक्षणले यस्तो रोचक तथ्य बाहिर ल्याएको हो ।
क्लोभरका अनुसार डाक्टर तथा वकिलहरु केवल हल्का मित्रता मात्र मन पराउँछन् र धेरै भन्दा धेरै साथी बनाउन चाहन्छन् । जबकी औषधि विज्ञ तथा लेखा राख्ने मानिसहरु भने दीर्घकालीन प्रेम सम्बन्ध चाहन्छन् ।
१८ देखि ६० वर्ष उमेर समूहका मानिसहरुलाई क्लोभरले उनीहरुको सम्बन्धको आवश्यकताका विषयमा सोधेको थियो । जसबाट मानिसको करिअर तथा डेटिङ प्राथमिकताबीचको सम्बन्धको रहस्य उद्घाटन भयो ।
क्लोभरका सिइओ आइज्याक राइच्याकका अनुसार जागिर अनुसार यौन तथा प्रेममा पर्ने फरकपनाको मुख्य कारण जागिरेसँग उपलब्ध खाली समय तथा आयआर्जन हो ।
तथ्यांक अनुसार पत्रकार, पुलिस, शिक्षक, विज्ञापन सम्बन्धि काम गर्ने, वैज्ञानिक, तथा संगीतकर्मीले दीर्घकालीन तथा गहिरो सम्बन्ध भन्दा भैपरी आउने कामचलाउ सम्बन्धमा जोड दिन्छन् ।
डिजाइनर, फार्मासिस्ट, मनोविज्ञ, कम्प्युटर सफ्टवेयर निर्माता, लेखापाल तथा नर्सहरु विपरित लिंगीसँग दीर्घकालीन सम्बन्ध गाँस्न मन पराउने देखिएको छ । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
कस्ले भन्यो जवानी बाध्यताले बेचिन्छ ?
मिलन लिम्बू
बाध्यताले धेरै युवतिहरु यौनकर्मी भए धेरैको बुझाई। तर, मलाई अचम्म लाग्छ कसरी बाध्यताको पेशा बन्यो जवानी बेच्नु? बाध्यताको अर्थ के? बाध्य कसरी भइन्छ? मेरो बुझाईमा कसैद्धारा कोही बाध्य पारिनुपर्छ अनि मात्र बाध्य भइन्छ।
कोही त्यसै बाध्य हुँदैनन्। जवानी बेच्नु अपवाद बाहेक कसैको पनि बाध्यता होइन। कदापी हुन सक्दैन। के बाध्यतामा अगाल्नु पर्ने सबैभन्दा सजिलो पेशा नै जवानी बेच्नु हो? त्यसो भए नफुलेका जवानी र ओइलाउने तरखरमा रहेकाहरुले के रोज्ने, के बेच्ने? यो बाध्यता होइन। यो त केवल पसिना बगाउन लजाउनुको पराकाष्ट मात्र हो।
के जवानी बेच्न सजिलो छ? त्यसो भए किन बिक्दैन सबैको जवानी? मैले धेरै जवानी बेच्नेहरुलाई नजिकबाट नियालेको छु। जवानी बेच्नका लागि रिक्वायरमेन्ट उच्च छ। जवानी बिक्नका लागि पनि गुणस्तर चाहिन्छ। पुरुषीय दृष्टीकोणबाट सुन्दर नदेखीएका महिलाहरुको जवानी कहाँ बिक्छ? यो पुरुषको हकका पनि लागु हुन्छ? त्यसैले यो बाध्यताको पेशा हुन सक्दैन।
त्यसो भए के रहरले यो पेशा अँगालेका होलान् त राजधानीका १२ हजार र अन्य हजारौ जवानी बेच्नेहरुले। यो प्रश्न पनि छ। तर, म भन्छु, बाध्यताले होइन। यदि बाध्यताले अगाल्नु पर्ने सबैभन्दा सजिलो पेशा जवानी बेच्ने हो भने, किन १२ हजार मात्र भएर राजधानीमा जवानी बेच्ने? हजारौ महिला बाध्यतासँग जुधिरहेका छन्। तर, उनीहरुले बाध्यताको पेशाको रुपमा जवानी बेच्नु मात्र देखेनन्। बरु, धेरै राम्रा सपनाहरु देखेका छन र पूरा गरिरहेका छन्।
त्यसो भए किन अँगागाले तिनले जवानी बेच्ने पेशा? यो प्रश्न पनि छ। स्वभाविक पनि हो। जवानी बेच्ने पेशा अँगालेका सबैको बाध्यता होइन भन्न सकिन्न। अपवादमा केहीले बाध्य भएर पनि यो पेशा रोजेका हुन सक्छन्। तर, अरु सबै बाध्य भएर होइनन। अरु, श्रमको अपमान गर्नेहरुले यो पेशा रोजे भन्दा फरक नपर्ला। किनकि, उनीहरुले श्रम गर्नुपर्छ मन्ने संस्कार नै सिकेनन्।
मस्त जजानीले मातिएकाहरूलाई बाध्यताको पेशा जवानी बेच्ने हो भने हजारौ जवान महिला र पुरुषहरु बाध्यतामा छैनन् होला? जवानी बेच्न सजिलो छ, त्यसैले उनीहरुले यस्तो पेशा रोजे भन्ने धेरैको बुझाई छ। तर, म भन्छु, बरु ५० केजीको भारी बोकेर उकाली ओराली गर्न सजिलो छ। तर, जवानी बेच्न सहज छैन। जवानी बेच्नुको रिक्वार्यरमेन्ट उच्च छ।
म पनि एउटा पत्रकर भएकाले काठमाडौका धेरै जवानी बेच्ने ठाउँहरु पुगेको छु। धेरैसँग उनीहरुले अंगालेको यो बाटोका कारणहरु सोधेको छु। आधाभन्दा धेरैले दिनमा ग्राहक पाउँदैनन्। आफैसँग भएकी तर, आवरणमा राम्री देखिएकी साथीले, भने जस्तो मुल्यमा ग्राहक पाउदा साथीकोभन्दा कम रिक्वारमेन्टकाले मुस्कीलले एक दुई ग्राहकसँग दिन कटाएको देखेको छु। रत्नपार्कमा ग्राहक खोज्नेहरुलाई अध्ययन गरेको छु, महंगो मूल्यमा जवानी बेच्ने लेलिब्रिटिहरुलाई पनि नजिकबाट नियालेको छु। तर, यी सबैले बाध्यताले यसो गरेका होइनन्।
पसिना बगाएर आफू र आफ्ना परिवारलाई पाल्न सक्ने क्षमता भएका युवतिहरुले जवानी बेचिरहेका छन् । म फेरिपनि भन्छु यो बाध्यता होइन। सहजै पैसा कमाउने मानसिकताले प्रकृतिको सुन्दर उपहार जवानी बेच्नेहरुलाई बिचरा भन्नु पर्ने कुनै कारण छैन। घर परिवारसँग सम्बन्ध बिगारेर अलापिएकाहरुले आफ्नै अनुकुलतामा रोजेको पेशालाई बाध्यताको पेशा भनिन्न। यी रहरले रोजिएका पेशाहरुलाई बाध्यताको पेशाको रुपमा ब्याख्या गर्ने हो भने चरिमाया तामाङ जस्ता हजारौले दिल्लीका कोठीहरुमा आँशुका भेल बगाएका इतिहास र वर्तमानलाई के भन्ने? बाध्यतानै हो भने कसैलाई जबरजस्ती जवानी बेच्न लगाइन्छ, त्यो हुन सक्छ। तर, नेपालमा बाध्यताले जवानी बेच्ने सायदै मात्र…।
हाम्रो देशको सन्दर्भमा यौन व्यवसाय होइन। जवानी बेच्ने भनेको एउटा धन्दा मात्र हो। जावानी बेच्नेहरुले पनि आफ्नो पेशा नै यो हो भनेर भन्दैनन्। तर, सामान्य अर्थमा, अर्थ उपार्जनका लागि दैनिक गरिने कामलाई पेशा भन्ने गरिन्छ। यो अर्थमा जवानी बेच्नेहरुको जवानी बेच्ने पेशा हुन सक्छ। तर, म भन्छु, राज्यले कानूनी रुपमा मान्यता नदिएसम्म जवानी बेच्नु कुनै पनि व्यवसाय हुन सक्दैन। कानूनलाई छलेर गरिने कुनै पनि काम, पेशा वा व्यवसाय हुन सक्दैन, हुन्छ त कालो धन्दा। नेपालमा जवानी बेच्ने कालो धन्दा मात्र भइरहेका छ।
जवानी बेच्नु पेशा वा व्यवसाय नै हो भने म मेरो जवानी बेच्न तयार छु। तर, कहाँ बिक्छ मेरो जवानी? पुरुष यौनकर्मीको बहस चल्छ बेला–बेला। तर, आजसम्म म मेरो जवानी बेचिरहेको छु भनेर बोल्ने कुनै पुरुष भेटेको छैन। कस्तो उल्टो परिवेश? किनेरै भएपनि यौनतृष्णा मेट्न चाहने पुरुष मात्र हुन? महिलाले चाहदैनन? मेरो जस्तै पुरुष जवानी पनि बिक्ने हो भने जवानीको कालो धन्दा चलाउनेहरुले पुरुषहरुको पनि ब्यापार थाप्थे, जसरी महिला पुरुषको भित्रि पोसाक बिना कुनै संकोच बेचिन्छ। त्यसैल हाम्रो देशमा यौन व्यवसाय छैन। छ त, जवानी बेच्ने कालो धन्दा मात्र !
मेरो निचोड जवानी बेच्न सक्ने जवानले श्रम बेच्न सक्छ। श्रम बेच्न सक्ने हो भने जिविका चल्छ। जवानी बेच्नका लागि पनि राज्यको कानूनले कुनै न कुनै दिन अनुमति दिन्छ। त्यो दिन त्यो यौन व्यवसाय भनौला। तर, अहिले जवानी बेच्ने धन्दा मात्र हो। फेरि पनि भन्छु, जवानी बेच्नु बाध्यता होइन, अनावश्यक महत्वकांक्षा पूरा गर्न शहरमा जवानी बेचिदै छ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
मिलन लिम्बू
बाध्यताले धेरै युवतिहरु यौनकर्मी भए धेरैको बुझाई। तर, मलाई अचम्म लाग्छ कसरी बाध्यताको पेशा बन्यो जवानी बेच्नु? बाध्यताको अर्थ के? बाध्य कसरी भइन्छ? मेरो बुझाईमा कसैद्धारा कोही बाध्य पारिनुपर्छ अनि मात्र बाध्य भइन्छ।
कोही त्यसै बाध्य हुँदैनन्। जवानी बेच्नु अपवाद बाहेक कसैको पनि बाध्यता होइन। कदापी हुन सक्दैन। के बाध्यतामा अगाल्नु पर्ने सबैभन्दा सजिलो पेशा नै जवानी बेच्नु हो? त्यसो भए नफुलेका जवानी र ओइलाउने तरखरमा रहेकाहरुले के रोज्ने, के बेच्ने? यो बाध्यता होइन। यो त केवल पसिना बगाउन लजाउनुको पराकाष्ट मात्र हो।
के जवानी बेच्न सजिलो छ? त्यसो भए किन बिक्दैन सबैको जवानी? मैले धेरै जवानी बेच्नेहरुलाई नजिकबाट नियालेको छु। जवानी बेच्नका लागि रिक्वायरमेन्ट उच्च छ। जवानी बिक्नका लागि पनि गुणस्तर चाहिन्छ। पुरुषीय दृष्टीकोणबाट सुन्दर नदेखीएका महिलाहरुको जवानी कहाँ बिक्छ? यो पुरुषको हकका पनि लागु हुन्छ? त्यसैले यो बाध्यताको पेशा हुन सक्दैन।
त्यसो भए के रहरले यो पेशा अँगालेका होलान् त राजधानीका १२ हजार र अन्य हजारौ जवानी बेच्नेहरुले। यो प्रश्न पनि छ। तर, म भन्छु, बाध्यताले होइन। यदि बाध्यताले अगाल्नु पर्ने सबैभन्दा सजिलो पेशा जवानी बेच्ने हो भने, किन १२ हजार मात्र भएर राजधानीमा जवानी बेच्ने? हजारौ महिला बाध्यतासँग जुधिरहेका छन्। तर, उनीहरुले बाध्यताको पेशाको रुपमा जवानी बेच्नु मात्र देखेनन्। बरु, धेरै राम्रा सपनाहरु देखेका छन र पूरा गरिरहेका छन्।
त्यसो भए किन अँगागाले तिनले जवानी बेच्ने पेशा? यो प्रश्न पनि छ। स्वभाविक पनि हो। जवानी बेच्ने पेशा अँगालेका सबैको बाध्यता होइन भन्न सकिन्न। अपवादमा केहीले बाध्य भएर पनि यो पेशा रोजेका हुन सक्छन्। तर, अरु सबै बाध्य भएर होइनन। अरु, श्रमको अपमान गर्नेहरुले यो पेशा रोजे भन्दा फरक नपर्ला। किनकि, उनीहरुले श्रम गर्नुपर्छ मन्ने संस्कार नै सिकेनन्।
मस्त जजानीले मातिएकाहरूलाई बाध्यताको पेशा जवानी बेच्ने हो भने हजारौ जवान महिला र पुरुषहरु बाध्यतामा छैनन् होला? जवानी बेच्न सजिलो छ, त्यसैले उनीहरुले यस्तो पेशा रोजे भन्ने धेरैको बुझाई छ। तर, म भन्छु, बरु ५० केजीको भारी बोकेर उकाली ओराली गर्न सजिलो छ। तर, जवानी बेच्न सहज छैन। जवानी बेच्नुको रिक्वार्यरमेन्ट उच्च छ।
म पनि एउटा पत्रकर भएकाले काठमाडौका धेरै जवानी बेच्ने ठाउँहरु पुगेको छु। धेरैसँग उनीहरुले अंगालेको यो बाटोका कारणहरु सोधेको छु। आधाभन्दा धेरैले दिनमा ग्राहक पाउँदैनन्। आफैसँग भएकी तर, आवरणमा राम्री देखिएकी साथीले, भने जस्तो मुल्यमा ग्राहक पाउदा साथीकोभन्दा कम रिक्वारमेन्टकाले मुस्कीलले एक दुई ग्राहकसँग दिन कटाएको देखेको छु। रत्नपार्कमा ग्राहक खोज्नेहरुलाई अध्ययन गरेको छु, महंगो मूल्यमा जवानी बेच्ने लेलिब्रिटिहरुलाई पनि नजिकबाट नियालेको छु। तर, यी सबैले बाध्यताले यसो गरेका होइनन्।
पसिना बगाएर आफू र आफ्ना परिवारलाई पाल्न सक्ने क्षमता भएका युवतिहरुले जवानी बेचिरहेका छन् । म फेरिपनि भन्छु यो बाध्यता होइन। सहजै पैसा कमाउने मानसिकताले प्रकृतिको सुन्दर उपहार जवानी बेच्नेहरुलाई बिचरा भन्नु पर्ने कुनै कारण छैन। घर परिवारसँग सम्बन्ध बिगारेर अलापिएकाहरुले आफ्नै अनुकुलतामा रोजेको पेशालाई बाध्यताको पेशा भनिन्न। यी रहरले रोजिएका पेशाहरुलाई बाध्यताको पेशाको रुपमा ब्याख्या गर्ने हो भने चरिमाया तामाङ जस्ता हजारौले दिल्लीका कोठीहरुमा आँशुका भेल बगाएका इतिहास र वर्तमानलाई के भन्ने? बाध्यतानै हो भने कसैलाई जबरजस्ती जवानी बेच्न लगाइन्छ, त्यो हुन सक्छ। तर, नेपालमा बाध्यताले जवानी बेच्ने सायदै मात्र…।
हाम्रो देशको सन्दर्भमा यौन व्यवसाय होइन। जवानी बेच्ने भनेको एउटा धन्दा मात्र हो। जावानी बेच्नेहरुले पनि आफ्नो पेशा नै यो हो भनेर भन्दैनन्। तर, सामान्य अर्थमा, अर्थ उपार्जनका लागि दैनिक गरिने कामलाई पेशा भन्ने गरिन्छ। यो अर्थमा जवानी बेच्नेहरुको जवानी बेच्ने पेशा हुन सक्छ। तर, म भन्छु, राज्यले कानूनी रुपमा मान्यता नदिएसम्म जवानी बेच्नु कुनै पनि व्यवसाय हुन सक्दैन। कानूनलाई छलेर गरिने कुनै पनि काम, पेशा वा व्यवसाय हुन सक्दैन, हुन्छ त कालो धन्दा। नेपालमा जवानी बेच्ने कालो धन्दा मात्र भइरहेका छ।
जवानी बेच्नु पेशा वा व्यवसाय नै हो भने म मेरो जवानी बेच्न तयार छु। तर, कहाँ बिक्छ मेरो जवानी? पुरुष यौनकर्मीको बहस चल्छ बेला–बेला। तर, आजसम्म म मेरो जवानी बेचिरहेको छु भनेर बोल्ने कुनै पुरुष भेटेको छैन। कस्तो उल्टो परिवेश? किनेरै भएपनि यौनतृष्णा मेट्न चाहने पुरुष मात्र हुन? महिलाले चाहदैनन? मेरो जस्तै पुरुष जवानी पनि बिक्ने हो भने जवानीको कालो धन्दा चलाउनेहरुले पुरुषहरुको पनि ब्यापार थाप्थे, जसरी महिला पुरुषको भित्रि पोसाक बिना कुनै संकोच बेचिन्छ। त्यसैल हाम्रो देशमा यौन व्यवसाय छैन। छ त, जवानी बेच्ने कालो धन्दा मात्र !
मेरो निचोड जवानी बेच्न सक्ने जवानले श्रम बेच्न सक्छ। श्रम बेच्न सक्ने हो भने जिविका चल्छ। जवानी बेच्नका लागि पनि राज्यको कानूनले कुनै न कुनै दिन अनुमति दिन्छ। त्यो दिन त्यो यौन व्यवसाय भनौला। तर, अहिले जवानी बेच्ने धन्दा मात्र हो। फेरि पनि भन्छु, जवानी बेच्नु बाध्यता होइन, अनावश्यक महत्वकांक्षा पूरा गर्न शहरमा जवानी बेचिदै छ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
विश्व कै पहिलो फूल फुल्ने विरुवा पत्ता लाग्यो |
काठमाडौं, भदौं १ । अमेरिकी वैज्ञानिकहरुले विश्व कै पहिलो फूल फुल्ने विरुवा पत्ता लगाएको दाबी गरेका छन् ।
यो विरुवा पानी मुनी रहन्छ । वनस्पतिशास्त्रीहरुले पत्ता लगाएको यो विरुवा ‘मोन्टेसिया भिदाली’ प्रजातिको हो ।
यस प्रजातिको विरुवा १२ करोड ५० लाख वर्षभन्दा अघि स्पेनको तलाउहरुमा पाइन्थ्यो ।
शोध वैज्ञानिकहरुले शोधको भागका रुपमा ‘मोन्टेसिया भिदाली’ को १ हजार भन्दा धेरै जिवास्मको अध्ययन गरेका थिए । आर्कफ्रुक्टस् प्रजातिको पानीमा पाइने विरुवा भने चीनमा छ । (एजेन्सी)
काठमाडौं, भदौं १ । अमेरिकी वैज्ञानिकहरुले विश्व कै पहिलो फूल फुल्ने विरुवा पत्ता लगाएको दाबी गरेका छन् ।
यो विरुवा पानी मुनी रहन्छ । वनस्पतिशास्त्रीहरुले पत्ता लगाएको यो विरुवा ‘मोन्टेसिया भिदाली’ प्रजातिको हो ।
यस प्रजातिको विरुवा १२ करोड ५० लाख वर्षभन्दा अघि स्पेनको तलाउहरुमा पाइन्थ्यो ।
शोध वैज्ञानिकहरुले शोधको भागका रुपमा ‘मोन्टेसिया भिदाली’ को १ हजार भन्दा धेरै जिवास्मको अध्ययन गरेका थिए । आर्कफ्रुक्टस् प्रजातिको पानीमा पाइने विरुवा भने चीनमा छ । (एजेन्सी)
काठमाडौं, भदौं १ । गलत कागजात र विवरण देखाई कुवेत र सिंगापुर हिँडेका चार युवतीलाई त्रिभुवन विमानस्थलले पक्राउ गरेको छ ।
विमानस्थल प्रहरीले वैदेशिक रोजगारीमा ओमान जानेभन्दै ढाँटेर कुबेत जान लागेकी एक युवतीलाई पक्राउ गरिएको हो भने सिंगापुर अध्ययागमनले फर्काएका ३ युवतीलाई विमानस्थल अध्यागमनले पक्राउ गरेको हो । ओमान जाने कागजपत्र देखाएकी कास्कीकी गीता दमाईँको साथबाट कुवेतको पेपर भिसा भेटेपछि प्रहरीले पक्राउ गरेको हो । सिंगापुर अध्यागमनले फर्काइएका पाल्पाकी गंगा पोखरेल,पोखराकी शान्ति गुरुङ र बुटवलकी विनिता कुँबर पनि पक्राउ परेका हुन् । अन्नपूर्ण पोस्ट दैनिकमा समाचार छ । www.etajakhabar.com
विमानस्थल प्रहरीले वैदेशिक रोजगारीमा ओमान जानेभन्दै ढाँटेर कुबेत जान लागेकी एक युवतीलाई पक्राउ गरिएको हो भने सिंगापुर अध्ययागमनले फर्काएका ३ युवतीलाई विमानस्थल अध्यागमनले पक्राउ गरेको हो । ओमान जाने कागजपत्र देखाएकी कास्कीकी गीता दमाईँको साथबाट कुवेतको पेपर भिसा भेटेपछि प्रहरीले पक्राउ गरेको हो । सिंगापुर अध्यागमनले फर्काइएका पाल्पाकी गंगा पोखरेल,पोखराकी शान्ति गुरुङ र बुटवलकी विनिता कुँबर पनि पक्राउ परेका हुन् । अन्नपूर्ण पोस्ट दैनिकमा समाचार छ । www.etajakhabar.com
इलाहाबाद । बिहार राज्यको इलाहाबादमा दाई नभएको बेला भाउजुलाई फकाएर अबैध यौनसम्बन्ध राख्ने भाईको हत्या भएको छ ।
इलाहाबादको कैन्ट सरकुलर रोड क्षेत्रमा बिजुली पसल र मिस्त्रीको काम गर्दै आएका लाला यादवले आफ्नी पत्नीसँग भाईले अबैध यौनसम्बन्ध गर्दै गरेको अवस्थामा देखेपछि आइतबार राति इँट्टाले हानेर हत्या गरेको स्थानीय प्रहरीले जनाएको छ ।
लाला आफ्नी पत्नी र बच्चासँग सरकुलर रोडमा भाडाको घरमा बस्दै आएका थिए । सोही घरमा बस्न भाई पनि आएका थिए ।
आइतबार राति बिलुलीको पसल बन्द गरेर घर आउँदा आफ्नी पत्नी र भाई कोठामा नाङ्गै यौनसम्बन्ध कायम गर्दै गरेको अवस्थामा फेला परेका थिए ।
आफ्नी भाउजुसँग यौनसम्बन्ध गर्दै गरेको अवस्थामा दुबैलाई नाङ्गै देखेपछि लालाले बाहिरबाट इँट्टा लिएर भाइको टाउकोमा हानेका हुन् ।
लालो प्रहरीसँगको बयानमा भनेका छन्, ‘आइतबार राति म बिजुलीको पसल बन्द गरेर घर आएँ । मेरी पत्नी र भाई म सुत्ने कोठाको पलङ्मा नाङ्गै यौनसम्बन्ध गर्दै गरेको अवस्थामा फेला पारे । मेरो बच्चा अर्को कोठामा टिभी हेर्दै थियो । दुबैलाई नाङ्गै देखेपछि रिस थाम्न सकेन बाहिरबाट इँट्टा लिएर आए । अनि भाईको टाउकोमा प्रहार गरे । पत्नीलाई पनि कुटे ।’
दाईको इँट्टा प्रहारबाट गम्भीर घाइते भएका भाईलाई उपचारका लागि इलाहाबादस्थित एसआरएन अस्पताल लगिएको थियो । भाईको सोही अस्पतालमा मृत्यु भएको कैन्ट प्रहरी थानाले जनाएको छ ।
घटना थाहा पाउने वित्तिकै कैन्ट प्रहरी थानाबाट प्रहरी पुगेको थियो । घरभित्र झगडाको आवाज सुनेपछि स्थानीयले प्रहरीलाई खबर गरिदिएका थिए ।
बिहारको औरंगाबाद जिल्ला निवासी लाला घरका पाँच भाईमध्ये जेठा छोरा हुन् । उनी अहिले प्रहरी हिरासतमा छन् ।
लाला राजापुरमा बिजलीको सामान बिक्री र मर्मत गरेर परिवार पाल्दै आएका थिए । परिवारलाई बिजुलीका सामान बिक्री र मर्मत गरेर पाल्दै आएका लालालाई भाई र पत्नीको व्यवहारले अपराध गर्न बाध्य बनाएको हुन सक्ने प्रहरीको भनाइ छ । प्रहरीले घटनाका समबन्धमा थप अनुसन्धान थालेको जनाएको छ ।
/dainiknepal.com
इलाहाबादको कैन्ट सरकुलर रोड क्षेत्रमा बिजुली पसल र मिस्त्रीको काम गर्दै आएका लाला यादवले आफ्नी पत्नीसँग भाईले अबैध यौनसम्बन्ध गर्दै गरेको अवस्थामा देखेपछि आइतबार राति इँट्टाले हानेर हत्या गरेको स्थानीय प्रहरीले जनाएको छ ।
लाला आफ्नी पत्नी र बच्चासँग सरकुलर रोडमा भाडाको घरमा बस्दै आएका थिए । सोही घरमा बस्न भाई पनि आएका थिए ।
आइतबार राति बिलुलीको पसल बन्द गरेर घर आउँदा आफ्नी पत्नी र भाई कोठामा नाङ्गै यौनसम्बन्ध कायम गर्दै गरेको अवस्थामा फेला परेका थिए ।
आफ्नी भाउजुसँग यौनसम्बन्ध गर्दै गरेको अवस्थामा दुबैलाई नाङ्गै देखेपछि लालाले बाहिरबाट इँट्टा लिएर भाइको टाउकोमा हानेका हुन् ।
लालो प्रहरीसँगको बयानमा भनेका छन्, ‘आइतबार राति म बिजुलीको पसल बन्द गरेर घर आएँ । मेरी पत्नी र भाई म सुत्ने कोठाको पलङ्मा नाङ्गै यौनसम्बन्ध गर्दै गरेको अवस्थामा फेला पारे । मेरो बच्चा अर्को कोठामा टिभी हेर्दै थियो । दुबैलाई नाङ्गै देखेपछि रिस थाम्न सकेन बाहिरबाट इँट्टा लिएर आए । अनि भाईको टाउकोमा प्रहार गरे । पत्नीलाई पनि कुटे ।’
दाईको इँट्टा प्रहारबाट गम्भीर घाइते भएका भाईलाई उपचारका लागि इलाहाबादस्थित एसआरएन अस्पताल लगिएको थियो । भाईको सोही अस्पतालमा मृत्यु भएको कैन्ट प्रहरी थानाले जनाएको छ ।
घटना थाहा पाउने वित्तिकै कैन्ट प्रहरी थानाबाट प्रहरी पुगेको थियो । घरभित्र झगडाको आवाज सुनेपछि स्थानीयले प्रहरीलाई खबर गरिदिएका थिए ।
बिहारको औरंगाबाद जिल्ला निवासी लाला घरका पाँच भाईमध्ये जेठा छोरा हुन् । उनी अहिले प्रहरी हिरासतमा छन् ।
लाला राजापुरमा बिजलीको सामान बिक्री र मर्मत गरेर परिवार पाल्दै आएका थिए । परिवारलाई बिजुलीका सामान बिक्री र मर्मत गरेर पाल्दै आएका लालालाई भाई र पत्नीको व्यवहारले अपराध गर्न बाध्य बनाएको हुन सक्ने प्रहरीको भनाइ छ । प्रहरीले घटनाका समबन्धमा थप अनुसन्धान थालेको जनाएको छ ।
/dainiknepal.com
खाल्टे (धादिङ): जन्मदिने आमाबुबा नै अलपत्र छाडेर बेपत्ता भएपछि धादिङका दुई बालकको जन्मदर्तासमेत हुन सकेको छैन।
आमा विदेश उडेर कुनै खोजखबर नै नगरेपछि काठमाडौंमा अलपत्र परेका यी दुई बालकलाई दुःख गरेरै भए पनि जसोतसो पाल्दैछिन् उनीहरूकी ठूलीआमा (आमाकी दिदी) रुबिना श्रेष्ठले। अन्दाजी ९ र ७ वर्षका यी बालकको नाम गाउँलेले नै राखिदिएका छन्-सुमन र सुदीप।
आमाबाबु बेपत्ता भएपछि गाविस र जिविसले यिनीहरूको जन्मदर्तासमेत गर्न मानेनन्।१० वर्षअघि धादिङ खाल्टे गाविस-६ की बिना श्रेष्ठले राजमार्गको होटेलमा काम गर्ने क्रममा घरपरिवारको सल्लाहबिना त्यहीं काम गर्ने युवकसँग बिहे गरिन्। उनीहरूका दुई छोरा जन्मिए।
एकाएक काम गरेको ठाउँबाट बिनाका पति बेपत्ता भए। उनले छाडेर हिँडेपछि बिनाका दुःखका दिन सुरु भए। होटलमा काम गरेर बालबच्चा पाल्न नसकेपछि उनी विदेश जाने सोचमा पुगिन्। दुई नाबालक छोरा विदेश पठाउने एजेन्टको जिम्मामा काठमाडौंमा अलपत्र छोडेर उनी परिवारको सल्लाहबिनै विदेशतिर लागिन्।
बिना विदेश गएपछि सम्पर्कमा छैनन्। आमा बेपत्ता भएपछि यी दुई बालकलाई ठूलीआमा रुबिनाले गाउँमा ल्याएर पालनपोषण गर्न थालिन्। आर्थिक अवस्थाले बहिनीका दुई छोराहरूलाई पालनपोषण गर्न नसक्ने भएपछि रुबिना बालकल्याण समितिको सम्पर्कमा पुगिन्।
बालकल्याण समितिले बाबुआमा नभएका यी बालकलाई संरक्षण गृहमा पठाउने योजना बनायो तर जन्मदर्ता नहुँदा समभव हुन सकेन। ठूलीआमा रुबिनाले भनिन्, 'आफैं पाल्छु भनेर त ल्याएँ तर माया लागेरमात्र हुँदो रहेनछ। यिनीहरूलाई मैले पेटभरि पनि खान दिन सकिनँ भने झन् ठूलो पाप लाग्छ। बालसरंक्षण गृहमा पठाउन जिल्ला बालकल्याण समितिमा गएँ तर जन्मदर्ता नभएकाले काम रोकिएको छ।'
पढाइमा अब्बल यी दुई बालक अहिले गाउँनजिकैको पञ्चकन्या माध्यमिक विद्यालयमा दुई र तीन कक्षामा पढ्छन्। उचित रेखदेख र पालनपोषण नपाएका यी बालक नियमित विद्यालय जाँदैनन्।
विद्यालयका शिक्षक नयन केसीले भने, ‘दाजु पढाइमा एकदमै तेजिला छन्, कक्षा चढ्दै गएपछि समस्या आउने भएकाले जन्मदर्ताका लागि विद्यालयले पनि पहल गर्यो तर न गाविसबाट सहयोग पाइयो, न जिविसबाट। जन्मदर्ता नै नभएपछि बालकहरूको नागरिकता कसरी बन्ला?'
जिल्ला बालकल्याण समितिको पहलमा खाल्टे गाविसमा लिखित रूपमै बालकहरूको जन्मदर्ताका लागि निवेदन दिइए पनि गाविसले घटना दर्ता ऐन २०३३ को दफा ४ मा मावली पक्ष सूचक बन्न नपाउने व्यवस्था भएकाले जन्मदर्ता गराउन नसक्ने जानकारीसहितको पत्र जिल्ला बालकल्याण समितिलाई दियो। सोहीअनुरूपको ब्यहोरा राखेर जिविसमा बालकको जन्मदर्ताका लागि पहल गरे पनि जिविसले पनि घटना दर्ता ऐनकै प्रावधान देखाएर जन्मदर्ता गर्न नसक्ने जानकारी दियो।
जिल्ला बालकल्याण समितिका बालसंरक्षण अधिकृत हरि उप्रेतीले भने, 'गाविस र जिविसले आमाबाबु नै नभएपछि जन्मदर्ता गराउन नसकिने जानकारी दिएपछि हामीले संघीय मामिला तथा स्थानीय विकास मन्त्रालयको पञ्जीकरण विभागमा साउन ७ गते सबै विवरण खुलाएर निवेदन दिएका छौँ।'
बाल संरक्षण ऐन २०४८ मा बालबालिका जोसँग बस्छ, उसैको नाम राखेर जन्मदर्ता गराउने प्रावधान छ तर पुरानो नजिर देखाएर जिविस धादिङ र खाल्टे गाविसले यी बालकको जन्म दर्ता गराइदिएनन्।
annapurnapost.com
आमा विदेश उडेर कुनै खोजखबर नै नगरेपछि काठमाडौंमा अलपत्र परेका यी दुई बालकलाई दुःख गरेरै भए पनि जसोतसो पाल्दैछिन् उनीहरूकी ठूलीआमा (आमाकी दिदी) रुबिना श्रेष्ठले। अन्दाजी ९ र ७ वर्षका यी बालकको नाम गाउँलेले नै राखिदिएका छन्-सुमन र सुदीप।
आमाबाबु बेपत्ता भएपछि गाविस र जिविसले यिनीहरूको जन्मदर्तासमेत गर्न मानेनन्।१० वर्षअघि धादिङ खाल्टे गाविस-६ की बिना श्रेष्ठले राजमार्गको होटेलमा काम गर्ने क्रममा घरपरिवारको सल्लाहबिना त्यहीं काम गर्ने युवकसँग बिहे गरिन्। उनीहरूका दुई छोरा जन्मिए।
एकाएक काम गरेको ठाउँबाट बिनाका पति बेपत्ता भए। उनले छाडेर हिँडेपछि बिनाका दुःखका दिन सुरु भए। होटलमा काम गरेर बालबच्चा पाल्न नसकेपछि उनी विदेश जाने सोचमा पुगिन्। दुई नाबालक छोरा विदेश पठाउने एजेन्टको जिम्मामा काठमाडौंमा अलपत्र छोडेर उनी परिवारको सल्लाहबिनै विदेशतिर लागिन्।
बिना विदेश गएपछि सम्पर्कमा छैनन्। आमा बेपत्ता भएपछि यी दुई बालकलाई ठूलीआमा रुबिनाले गाउँमा ल्याएर पालनपोषण गर्न थालिन्। आर्थिक अवस्थाले बहिनीका दुई छोराहरूलाई पालनपोषण गर्न नसक्ने भएपछि रुबिना बालकल्याण समितिको सम्पर्कमा पुगिन्।
बालकल्याण समितिले बाबुआमा नभएका यी बालकलाई संरक्षण गृहमा पठाउने योजना बनायो तर जन्मदर्ता नहुँदा समभव हुन सकेन। ठूलीआमा रुबिनाले भनिन्, 'आफैं पाल्छु भनेर त ल्याएँ तर माया लागेरमात्र हुँदो रहेनछ। यिनीहरूलाई मैले पेटभरि पनि खान दिन सकिनँ भने झन् ठूलो पाप लाग्छ। बालसरंक्षण गृहमा पठाउन जिल्ला बालकल्याण समितिमा गएँ तर जन्मदर्ता नभएकाले काम रोकिएको छ।'
पढाइमा अब्बल यी दुई बालक अहिले गाउँनजिकैको पञ्चकन्या माध्यमिक विद्यालयमा दुई र तीन कक्षामा पढ्छन्। उचित रेखदेख र पालनपोषण नपाएका यी बालक नियमित विद्यालय जाँदैनन्।
विद्यालयका शिक्षक नयन केसीले भने, ‘दाजु पढाइमा एकदमै तेजिला छन्, कक्षा चढ्दै गएपछि समस्या आउने भएकाले जन्मदर्ताका लागि विद्यालयले पनि पहल गर्यो तर न गाविसबाट सहयोग पाइयो, न जिविसबाट। जन्मदर्ता नै नभएपछि बालकहरूको नागरिकता कसरी बन्ला?'
जिल्ला बालकल्याण समितिको पहलमा खाल्टे गाविसमा लिखित रूपमै बालकहरूको जन्मदर्ताका लागि निवेदन दिइए पनि गाविसले घटना दर्ता ऐन २०३३ को दफा ४ मा मावली पक्ष सूचक बन्न नपाउने व्यवस्था भएकाले जन्मदर्ता गराउन नसक्ने जानकारीसहितको पत्र जिल्ला बालकल्याण समितिलाई दियो। सोहीअनुरूपको ब्यहोरा राखेर जिविसमा बालकको जन्मदर्ताका लागि पहल गरे पनि जिविसले पनि घटना दर्ता ऐनकै प्रावधान देखाएर जन्मदर्ता गर्न नसक्ने जानकारी दियो।
जिल्ला बालकल्याण समितिका बालसंरक्षण अधिकृत हरि उप्रेतीले भने, 'गाविस र जिविसले आमाबाबु नै नभएपछि जन्मदर्ता गराउन नसकिने जानकारी दिएपछि हामीले संघीय मामिला तथा स्थानीय विकास मन्त्रालयको पञ्जीकरण विभागमा साउन ७ गते सबै विवरण खुलाएर निवेदन दिएका छौँ।'
बाल संरक्षण ऐन २०४८ मा बालबालिका जोसँग बस्छ, उसैको नाम राखेर जन्मदर्ता गराउने प्रावधान छ तर पुरानो नजिर देखाएर जिविस धादिङ र खाल्टे गाविसले यी बालकको जन्म दर्ता गराइदिएनन्।
annapurnapost.com
काठमाडौं । नेपालको पूर्व राजपरिवारको अथाह सम्पत्ति जगगा जमिनको यकिन विवरण अहिलेसम्म कसैले पनि पत्ता लगाउन नसकेको अवस्था छ ।
आजको दृष्टि साप्ताहिकमा खबर छ २०५८ सालमा परिवार नै मारिएका तत्कालीन राजा विरेन्द्र शाह र उनको परिवारका नाममा भएको सम्पत्ति गणतन्त्र घोषणा भएपछि नेपाल सरकारको नाममा आइसकेको छ । र, नेपाल ट्रष्टका नाममा सीमित सम्पत्ति मात्र रहेको धेरै सम्पत्ति पूर्व राजा र उनका परिवारले सुसारे र अरु विश्वासिला व्यक्तिका नाममा लुकाएको आशंका गरिंदै आएको छ ।
यसै क्रममा २०५२ जेठदेखि २०५९ सालसमम तत्कालीन अधिकारीकुमारी कोमल शाहको सुसारे बेसी नन्दा मल्लका नाममा ४ अर्ब रुपैयाँको सम्पत्ति रहकाले छानविन गर्न माग गर्दै २०७२ असारमा अख्तियारमा उजुरी परेको छ । अख्तियारमा उजुरी दिए पनि स्रोत नखुलेको सम्पत्ति छानविन गर्ने निकाय सम्पत्रि शुद्धीकरण नियन्त्रण विभाग हो ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
आजको दृष्टि साप्ताहिकमा खबर छ २०५८ सालमा परिवार नै मारिएका तत्कालीन राजा विरेन्द्र शाह र उनको परिवारका नाममा भएको सम्पत्ति गणतन्त्र घोषणा भएपछि नेपाल सरकारको नाममा आइसकेको छ । र, नेपाल ट्रष्टका नाममा सीमित सम्पत्ति मात्र रहेको धेरै सम्पत्ति पूर्व राजा र उनका परिवारले सुसारे र अरु विश्वासिला व्यक्तिका नाममा लुकाएको आशंका गरिंदै आएको छ ।
यसै क्रममा २०५२ जेठदेखि २०५९ सालसमम तत्कालीन अधिकारीकुमारी कोमल शाहको सुसारे बेसी नन्दा मल्लका नाममा ४ अर्ब रुपैयाँको सम्पत्ति रहकाले छानविन गर्न माग गर्दै २०७२ असारमा अख्तियारमा उजुरी परेको छ । अख्तियारमा उजुरी दिए पनि स्रोत नखुलेको सम्पत्ति छानविन गर्ने निकाय सम्पत्रि शुद्धीकरण नियन्त्रण विभाग हो ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
१ भदौ, काठमाडौं ।
मंगलबार बिहानै भूकम्प गएको छ । बिहान ४ बजेर ८ मिनेटमा दोलखा केन्द्रविन्दु भएर भूकम्प गएको राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रले जानकारी दिएको छ । भूकम्प ४ दशमलब ८ रेक्टर स्केलको गएको हो ।
यसअघि चार रेक्टर स्केल माथिको भूकम्प चार दिन अघि मात्र गएको थियो । यसको लागि माथिको टेबलमा हेर्नसक्नुहुन्छ ।
दोलखा बैशाख १२ को विनासकारी भुकम्पपछि धेरै परकम्प जाने जिल्लामा पर्छ । बैशाख २९ को परकम्पले दोलखामा सबैभन्दा धेरै मानवीय क्षति समेत गराएको थियो । भुकम्प मापन केन्द्रका अनुसार बैशाख १२ यता ४ म्याग्निच्युड माथिका ३ सय ७९ वटा पराकम्प गएका छन् ।
मंगलबार बिहानै भूकम्प गएको छ । बिहान ४ बजेर ८ मिनेटमा दोलखा केन्द्रविन्दु भएर भूकम्प गएको राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रले जानकारी दिएको छ । भूकम्प ४ दशमलब ८ रेक्टर स्केलको गएको हो ।
यसअघि चार रेक्टर स्केल माथिको भूकम्प चार दिन अघि मात्र गएको थियो । यसको लागि माथिको टेबलमा हेर्नसक्नुहुन्छ ।
दोलखा बैशाख १२ को विनासकारी भुकम्पपछि धेरै परकम्प जाने जिल्लामा पर्छ । बैशाख २९ को परकम्पले दोलखामा सबैभन्दा धेरै मानवीय क्षति समेत गराएको थियो । भुकम्प मापन केन्द्रका अनुसार बैशाख १२ यता ४ म्याग्निच्युड माथिका ३ सय ७९ वटा पराकम्प गएका छन् ।
भदौ १, सप्तरी । नातामा भाइ पर्ने फुपुका छोरा ले आफनो श्रीमती भगाइपछि सप्तरीमा एक व्यक्तिले भाइबुहारी भगाएका छन् । यो घटना हो सप्तरी खड्गपुर गाविस ७ अमैरिया टोलको । गाउँमा पटकपटक बसेको पंचायतीबाट समस्या समाधान हुन नसक्दा सोमबार जिल्ला प्रहरी कार्यालयसम्म दुवै पक्षको उजुरी परेपछि यस्तो घटना सार्वजनिक भएको हो ।
खडकपुर ७ का ३५ वर्षिय उमेश राम पाँच वर्ष अघि रोजगारीमा लागी मलेसिया गएका थिए । नाताले भाइ पर्ने सप्तरीकै लालापट्टी गाविस ४ चा बस्ने ३० वर्षीय भोलाराम उनीभन्दा दुई वर्ष अघिदेखि मलेसियामा काम गर्दै आएका थिए । मलेसियाबाट बेलाबेलामा भोला गाउँ फर्किंदा उमेशले उनैको हातबाट ३० वर्षीय पत्नी तारा देवीलाई रकम पठाउने गरेका थिए । उमेशका अनुसार पाँच वर्षका अवधिमा पटकपटक गरी भोलामार्फत १२ लाख रुपैयाँ पठाएका थिए । रकम पुर्याउन जाँदा आउँदा भोलाको भाउजु तारासँग प्रेम बस्यो । चार सन्तानकी आमा तारा र एक वर्ष अघि मात्र भारतको वीरपुरकी सरितासँग विवाह गरेका भोलाबीच लसपस बढ्दै गएको खबर गाउभर फैलियो । एक दिन यी दुवैलाई चुकुल लगाईघर भित्र बसेको छिमकीले भेटेपछि कुटपिट गरे । तर, दुवैको पछि भेट रोकिएन । तीन सन्तालनसहित तारा भोलासित भागिन् । सन्तानसहित भोलाकी अर्की श्रीमती ल्याएपछि उनकी श्रीमति सरिता पनि आगो भइन् । उनको विरोध र आपत्तिमा कुनै सुनुवाई भएन । गाउलेले घटनाको जानकारी गराएको जेठी छोरीको विचल्ली बनाएको खबर दिएपछि उमेश मलेसियाबाट फर्किए । श्रीमतीलाई फर्काउन उनले निक्कै मेहनत पनि गरे । तर, सफल भएनन् । यद्यपी तीन सन्तानलाई फिर्ता ल्याउन उनी सफल भए । गाउँमा बसाईका क्रममा हाटबजार निस्कँदा उमेश र सरिताबीच हिमचिम बढ्दै पनि गयो । पत्नीबाट धोका पाएका उमेश र पतिबाट धोका पाएकी सरिताबीच प्रेम गहिरिंदै गयो र अन्त्यमा दुवैले भागेर प्रेम विवाह गरे । आजको राजधानी दैनिकमा खबर छ । www.etajakhabar.com
खडकपुर ७ का ३५ वर्षिय उमेश राम पाँच वर्ष अघि रोजगारीमा लागी मलेसिया गएका थिए । नाताले भाइ पर्ने सप्तरीकै लालापट्टी गाविस ४ चा बस्ने ३० वर्षीय भोलाराम उनीभन्दा दुई वर्ष अघिदेखि मलेसियामा काम गर्दै आएका थिए । मलेसियाबाट बेलाबेलामा भोला गाउँ फर्किंदा उमेशले उनैको हातबाट ३० वर्षीय पत्नी तारा देवीलाई रकम पठाउने गरेका थिए । उमेशका अनुसार पाँच वर्षका अवधिमा पटकपटक गरी भोलामार्फत १२ लाख रुपैयाँ पठाएका थिए । रकम पुर्याउन जाँदा आउँदा भोलाको भाउजु तारासँग प्रेम बस्यो । चार सन्तानकी आमा तारा र एक वर्ष अघि मात्र भारतको वीरपुरकी सरितासँग विवाह गरेका भोलाबीच लसपस बढ्दै गएको खबर गाउभर फैलियो । एक दिन यी दुवैलाई चुकुल लगाईघर भित्र बसेको छिमकीले भेटेपछि कुटपिट गरे । तर, दुवैको पछि भेट रोकिएन । तीन सन्तालनसहित तारा भोलासित भागिन् । सन्तानसहित भोलाकी अर्की श्रीमती ल्याएपछि उनकी श्रीमति सरिता पनि आगो भइन् । उनको विरोध र आपत्तिमा कुनै सुनुवाई भएन । गाउलेले घटनाको जानकारी गराएको जेठी छोरीको विचल्ली बनाएको खबर दिएपछि उमेश मलेसियाबाट फर्किए । श्रीमतीलाई फर्काउन उनले निक्कै मेहनत पनि गरे । तर, सफल भएनन् । यद्यपी तीन सन्तानलाई फिर्ता ल्याउन उनी सफल भए । गाउँमा बसाईका क्रममा हाटबजार निस्कँदा उमेश र सरिताबीच हिमचिम बढ्दै पनि गयो । पत्नीबाट धोका पाएका उमेश र पतिबाट धोका पाएकी सरिताबीच प्रेम गहिरिंदै गयो र अन्त्यमा दुवैले भागेर प्रेम विवाह गरे । आजको राजधानी दैनिकमा खबर छ । www.etajakhabar.com
अधिकाँश मानिसहरुसँग पर्स हुन्छ । पर्समा पैसा मात्र होइन अरु विभिन्न चिज राखिन्छ ।
तर पर्समा सबै कुरा राख्न नहुने बताउँछन् बास्तुविदहरु । पर्समा कतिपय कुरा अशुभ मानिने उनीहरुको भनाइ छ । पर्समा पैसा राखिने हुँदा यहाँ राख्ने कुराको धेरै नै ध्यान पुर्याएर राख्नु पर्ने बताइन्छ । यहाँ पर्समा राख्न नहुने त्यस्तै चिजहरुको चर्चा गरिएको छ ।
बास्तु शास्त्रका अनुसार हामीसँग हुने कतिपय चिज सकारात्मक प्रभाव दिने हुन्छन् भने कतिपय चिज नकारात्मक प्रभाव दिने । यदि सकारात्मक उर्जा दिने चिज साथमा राख्यो भने जीवनमा पनि उर्जा प्रभाहित हुन्छ भने नकारात्मक ऊर्जा बढाउने चिज राखेमा त्यसको असर नकारात्मक नै पर्छ ।
पर्समा राख्न हुने राख्न हुने र नहुने चिज
पर्समा लक्ष्मी यन्त्र वा गौमती चक्र राख्नु राम्रो मानिन्छ । पर्समा राख्ने समयमा नोट पैसा र सिक्क पैसा जहिले पनि फरक फरक स्थानमा राख्नु उचित हुन्छ ।
पर्समा औषधी कहिल्यै पनि राख्नु हुँदैन ।
पर्समा सके सम्म पैसा बाहेक अन्य चिज नराखेकै राम्रो हुन्छ । खर्च सम्बन्धी बील वा पैसा तिर्नु पर्ने रसिद पनि पर्समा राख्नु अशुभ मानिन्छ ।
पैसा दिने विवरण वा रसिद अन्य कुनै स्थानमा राख्दा यस्को नकारात्क प्रभावबाट बँच्न सकिने बास्तुविदहरु बताउँछन् ।
पर्समा खानेकुरा पनि कहिल्यै राख्नु हुँदैन । कतिपय ब्यक्तिले खैनी सुर्ती वा चकलेट समेत पर्समै राख्ने गर्छन् । तर यस्ता कुरा पर्समा राख्नु अशुभ मानिन्छ ।
पर्समा देवी देवताको तस्विर भने राख्न सकिन्छ । source taja khabar
तर पर्समा सबै कुरा राख्न नहुने बताउँछन् बास्तुविदहरु । पर्समा कतिपय कुरा अशुभ मानिने उनीहरुको भनाइ छ । पर्समा पैसा राखिने हुँदा यहाँ राख्ने कुराको धेरै नै ध्यान पुर्याएर राख्नु पर्ने बताइन्छ । यहाँ पर्समा राख्न नहुने त्यस्तै चिजहरुको चर्चा गरिएको छ ।
बास्तु शास्त्रका अनुसार हामीसँग हुने कतिपय चिज सकारात्मक प्रभाव दिने हुन्छन् भने कतिपय चिज नकारात्मक प्रभाव दिने । यदि सकारात्मक उर्जा दिने चिज साथमा राख्यो भने जीवनमा पनि उर्जा प्रभाहित हुन्छ भने नकारात्मक ऊर्जा बढाउने चिज राखेमा त्यसको असर नकारात्मक नै पर्छ ।
पर्समा राख्न हुने राख्न हुने र नहुने चिज
पर्समा लक्ष्मी यन्त्र वा गौमती चक्र राख्नु राम्रो मानिन्छ । पर्समा राख्ने समयमा नोट पैसा र सिक्क पैसा जहिले पनि फरक फरक स्थानमा राख्नु उचित हुन्छ ।
पर्समा औषधी कहिल्यै पनि राख्नु हुँदैन ।
पर्समा सके सम्म पैसा बाहेक अन्य चिज नराखेकै राम्रो हुन्छ । खर्च सम्बन्धी बील वा पैसा तिर्नु पर्ने रसिद पनि पर्समा राख्नु अशुभ मानिन्छ ।
पैसा दिने विवरण वा रसिद अन्य कुनै स्थानमा राख्दा यस्को नकारात्क प्रभावबाट बँच्न सकिने बास्तुविदहरु बताउँछन् ।
पर्समा खानेकुरा पनि कहिल्यै राख्नु हुँदैन । कतिपय ब्यक्तिले खैनी सुर्ती वा चकलेट समेत पर्समै राख्ने गर्छन् । तर यस्ता कुरा पर्समा राख्नु अशुभ मानिन्छ ।
पर्समा देवी देवताको तस्विर भने राख्न सकिन्छ । source taja khabar
आँखाको परेला नउखेल्नुस् है, ज्यादै घातक र खतरनाक हुँदोरहेछ !
अहिलेको समयमा धेरै जसो नारि हरुले आफु राम्री देखिन
आफ्नो आखाको माथि पट्टिको परेला लै उखेलेर मिलाउने
काम गर्छन् । उनीहरुलाई थाहा हुदैन कि त्यो कत्ति
खतरनाक
हुन्छ भनेर।
विशेष गरि परेलाको जरा धेरै भित्रसम्म पुगेको हुन्छ। आखा
धेरै
संबेदन सिल अङ्ग हो। परेला उखाल्दा आखाको भित्र
पट्टि
भागको मस्तिस्कबाट आखामा गएका सुक्ष्म नसाहरु
चुड्दछन्।
अनि आखाले बिस्तारै काम गर्न छोड्छ। फल स्वरूप टाउको
दुख्ने , आखा नदेख्ने ,मस्तिस्कको नसा छुटिने हुनाले
मानसिक
रोग लाग्ने पनि प्रबल सम्भावना हुन्छ। नसा सम्बन्धि रोग
लाग्ने सम्भावना त झन् ग्यारेन्टी नै हुन्छ किनकि अति
संबेदनसिल अङ्ग भएको कारणले। यस्तो केहि छिन को
रमाइलो
अनि आफु राम्रो देखिने आसामा धेरै नेपाली नारिहरुले
आफ्नो
स्वास्थ्य मा खेलबाड गरिरहेका छन्।
नेपालका अस्पतालमा त्यस्ता कैयौं रोगि हरु उपचार का
लागि आएका छन्। तर आखाको सुक्ष्म नसाहरु नै छुट्टिने र
मांशपेशीहरुले काम नगर्ने हुँदा अप्रेसन गर्दा पनि समस्या
समाधान हुन असंभव छ। त्यसैले आखाको परेला मिलाउने
काम
ज्यादै घातक छ र खतरनाक छ।
यसको साथै पुरुषहरुले पनि आफ्नो दाह्री जुँगा उखेल्ने क्रम
गर्दछन्। यो पनि आखा र स्वास्थ्यको लागि हानिकारक
छ।
(जानकारी शेयर गर्ने गर्नुहोला ता की तपाइको फेसबुक
हेर्नेले
पनि केही ज्ञान पाओस.. तपाईलाई काम नलागे पनि
तपाईका आफन्त वा साथीभाईहरुको लागि धेरै महत्व पूर्ण
हुन सक्छ ) source taja khabar
अहिलेको समयमा धेरै जसो नारि हरुले आफु राम्री देखिन
आफ्नो आखाको माथि पट्टिको परेला लै उखेलेर मिलाउने
काम गर्छन् । उनीहरुलाई थाहा हुदैन कि त्यो कत्ति
खतरनाक
हुन्छ भनेर।
विशेष गरि परेलाको जरा धेरै भित्रसम्म पुगेको हुन्छ। आखा
धेरै
संबेदन सिल अङ्ग हो। परेला उखाल्दा आखाको भित्र
पट्टि
भागको मस्तिस्कबाट आखामा गएका सुक्ष्म नसाहरु
चुड्दछन्।
अनि आखाले बिस्तारै काम गर्न छोड्छ। फल स्वरूप टाउको
दुख्ने , आखा नदेख्ने ,मस्तिस्कको नसा छुटिने हुनाले
मानसिक
रोग लाग्ने पनि प्रबल सम्भावना हुन्छ। नसा सम्बन्धि रोग
लाग्ने सम्भावना त झन् ग्यारेन्टी नै हुन्छ किनकि अति
संबेदनसिल अङ्ग भएको कारणले। यस्तो केहि छिन को
रमाइलो
अनि आफु राम्रो देखिने आसामा धेरै नेपाली नारिहरुले
आफ्नो
स्वास्थ्य मा खेलबाड गरिरहेका छन्।
नेपालका अस्पतालमा त्यस्ता कैयौं रोगि हरु उपचार का
लागि आएका छन्। तर आखाको सुक्ष्म नसाहरु नै छुट्टिने र
मांशपेशीहरुले काम नगर्ने हुँदा अप्रेसन गर्दा पनि समस्या
समाधान हुन असंभव छ। त्यसैले आखाको परेला मिलाउने
काम
ज्यादै घातक छ र खतरनाक छ।
यसको साथै पुरुषहरुले पनि आफ्नो दाह्री जुँगा उखेल्ने क्रम
गर्दछन्। यो पनि आखा र स्वास्थ्यको लागि हानिकारक
छ।
(जानकारी शेयर गर्ने गर्नुहोला ता की तपाइको फेसबुक
हेर्नेले
पनि केही ज्ञान पाओस.. तपाईलाई काम नलागे पनि
तपाईका आफन्त वा साथीभाईहरुको लागि धेरै महत्व पूर्ण
हुन सक्छ ) source taja khabar
, काठमाडौं - पूर्वयुवराज पारसकी थाई प्रेमिका कन्निका चाइसार्नले फेसबुकमा पारसकी पत्नी हिमानीको अपमान गरेकी छिन् । हिमानीले नाभीमा रिङ लगाएको पुरानो फोटोलाई उनले फेसबुकमा दुरुपयोग गरेकी हुन् ।
हिमानीको फोटोमाथि लेखिएका नेपाली शब्दहरु अश्लील र आपत्तिजनक छन् । यो तस्बिर उनले आफ्नै स्टाटसको कमेन्टबाट निकालेकी हुन् । यद्यपि उनले कमेन्ट बक्समा पारस र हिमानी दुबैप्रति रीस ओकलेकी छिन् । उनको पोष्टमा नेपालीहरुले आपत्ति जनाउँदै फोटो हटाउन आग्रह गरेका छिन् । तर, कन्निकाले आफ्नो बचाउ गर्ने प्रयास गरेकी छिन् ।
‘हिमानी नाम गरेकी केटी र पारस को हुन् ? उनीहरुले दुबैले मलाई आफूहरु नेपालको राजाको छोरा र युवराज भएको बताएका थिए । उनीहरुले मेरो चित्त दुखाएका छन् तपाईंहरुलाई थाहा छ ?’ उनले अंगे्रजीमा लेखेकी छिन् । उनको लेखाइको आशय खुलेको छैन ।
हिमानीको फोटोमाथि लेखिएका नेपाली शब्दहरु अश्लील र आपत्तिजनक छन् । यो तस्बिर उनले आफ्नै स्टाटसको कमेन्टबाट निकालेकी हुन् । यद्यपि उनले कमेन्ट बक्समा पारस र हिमानी दुबैप्रति रीस ओकलेकी छिन् । उनको पोष्टमा नेपालीहरुले आपत्ति जनाउँदै फोटो हटाउन आग्रह गरेका छिन् । तर, कन्निकाले आफ्नो बचाउ गर्ने प्रयास गरेकी छिन् ।
‘हिमानी नाम गरेकी केटी र पारस को हुन् ? उनीहरुले दुबैले मलाई आफूहरु नेपालको राजाको छोरा र युवराज भएको बताएका थिए । उनीहरुले मेरो चित्त दुखाएका छन् तपाईंहरुलाई थाहा छ ?’ उनले अंगे्रजीमा लेखेकी छिन् । उनको लेखाइको आशय खुलेको छैन ।
डण्डीफोरको समस्याले सबैलाई सताइरहेको हुन्छ। दिनभरीको भागदौडमा आफ्नो ख्याल राख्न नभ्याउँदा डण्डीफोरले अनुहारको सुन्दरता नै विगार्छ। यतिमात्र नभएर डण्डीफोर निको भइसकेपछि पनि अनुहारमा बस्ने दागहरुले सताइरहन्छ।
यो समस्याको समाधानका लागि मानिसहरु अनेक गर्छ तर पनि छुटकारा पाइरहेका हुँदैनन्।
यस्ता डण्डीफोर र यसका दागहरु हटाउने घरेलु उपाय यसप्रकार छ।
आइसको टुक्राः
आइसको टुक्रालाई राती सुत्नुअघि डण्डीफोरमा विस्तारै रगड्नाले उक्त स्थानमा रक्तसंचार छिटो हुन्छ। यसले गर्दा रातभरमा डण्डीफोरको दाग कम भएर जान्छ। साथै लगातार अनुहारमा प्रयोग गर्नाले डण्डीफोरको समस्या पनि कम हुन्छ।
वाफ लिनेः
तातो पानीको वाफ लिनु डण्डीफोर र यसका दागहरुका लागि राम्रो समाधान हो। यसले अनुहारमा चमक पनि ल्याउँछ।
यसका साथै डण्डीफोर आउन नदिन सकेसम्म आफ्नो अनुहारमा हात नराख्ने, बेलुकी सुत्नु अगाडि अनुहार धोएर सुत्ने, चिल्लो, अमिलो कम खाने गर्नुपर्छ। source nepaliheadlines
यो समस्याको समाधानका लागि मानिसहरु अनेक गर्छ तर पनि छुटकारा पाइरहेका हुँदैनन्।
यस्ता डण्डीफोर र यसका दागहरु हटाउने घरेलु उपाय यसप्रकार छ।
आइसको टुक्राः
आइसको टुक्रालाई राती सुत्नुअघि डण्डीफोरमा विस्तारै रगड्नाले उक्त स्थानमा रक्तसंचार छिटो हुन्छ। यसले गर्दा रातभरमा डण्डीफोरको दाग कम भएर जान्छ। साथै लगातार अनुहारमा प्रयोग गर्नाले डण्डीफोरको समस्या पनि कम हुन्छ।
वाफ लिनेः
तातो पानीको वाफ लिनु डण्डीफोर र यसका दागहरुका लागि राम्रो समाधान हो। यसले अनुहारमा चमक पनि ल्याउँछ।
यसका साथै डण्डीफोर आउन नदिन सकेसम्म आफ्नो अनुहारमा हात नराख्ने, बेलुकी सुत्नु अगाडि अनुहार धोएर सुत्ने, चिल्लो, अमिलो कम खाने गर्नुपर्छ। source nepaliheadlines
हाम्रो जिवनमा सबै भन्दा पहिलो कुरानै स्वास्थ हो ,त्यसैले हामीले स्वास्थको सारैख्याल गर्नुपर्दछ । मानिसहरुको भिन्न जीवनशैली र खानपानले गर्दा थुप्रैलाई आजकाल धेरै प्रकारको रोग लाग्ने गर्दछ । यसमध्ये पायल्स रोग धेरै मानिसहरुको समस्या भएको छ । लोकलाजका कारण धेरै मानिसहरुले पायल्स रोगको बारेमा खुलेर परिवारसँग कुरा गर्दैनन् । अझ कतिलाई त पायल्स रोग के हो भन्ने नै थाहा हुँदैन ।
सामान्यतया पायल्स रोग त्यस्तो रोग हो जुन मलद्वारसँग सम्बन्धित छ । यसको लक्षण भनेको दिसा गर्दा रगत आउने, मलद्वारमा मासु पलाउने, दुख्ने, सुन्निने र चिलाउने गर्दछ । पायल्स रोगीमध्ये कसैको पीप बग्छ, अंगुरको झुप्पोजस्तो पलाएको हुन्छ र रातो सुन्निएको डल्लो हुन्छ । यो रोग लाग्दा कसैलाई रगत आउँछ भने कसैलाई आउँदैन ।
कसरी हुन्छ पायल्स ?
पायल्स हुनुको मुख्य कारण जीवनशैली र खानपान हो । पानी कम खाने, हरियो सागपात नखाने, शारिरिक व्यायाम कम गर्ने, धेरै व्रत बस्ने, बढि चिया पिउने, माछामासु तथा सुख्खा खानेकुरा जस्तै चाउचाउ, बिस्कुछ, चाउमिन बढि खाने, अनियमित खानपान, अनिन्द्रा, धेरै तनाव लिने, रक्सी, चुरोट, सूर्तीको अत्यधिक प्रयोग
कलेजोको खराबी, तथा भुटेतारेका कुरा बढी खाने गर्नाले पायल्स तथा दिसाबाट रगत आउने, मासु पलाउनेजस्ता समस्या बढी हुन्छ ।
दिसा कब्जियत, वा दिसा थोरै आउनु, गोटा पर्नु, नियमित दिसा नहुनु, दिसा तथा पाद रोक्नु, दिसा पिसाब लागेको बेलामा नगर्नु, अत्यधिक गर्मी वातावरणमा बस्नु, चिल्लो तथा तेलको प्रयोग बढी हुनु पनि यसको कारण हो । शरीरलाई आवश्यकभन्दा बढी खानु, तनाव लिनु तथा जीवनशैली एकनासको नभएका कारण पायल्स हुन्छ ।
सामान्यतया पायल्स रोग त्यस्तो रोग हो जुन मलद्वारसँग सम्बन्धित छ । यसको लक्षण भनेको दिसा गर्दा रगत आउने, मलद्वारमा मासु पलाउने, दुख्ने, सुन्निने र चिलाउने गर्दछ । पायल्स रोगीमध्ये कसैको पीप बग्छ, अंगुरको झुप्पोजस्तो पलाएको हुन्छ र रातो सुन्निएको डल्लो हुन्छ । यो रोग लाग्दा कसैलाई रगत आउँछ भने कसैलाई आउँदैन ।
कसरी हुन्छ पायल्स ?
पायल्स हुनुको मुख्य कारण जीवनशैली र खानपान हो । पानी कम खाने, हरियो सागपात नखाने, शारिरिक व्यायाम कम गर्ने, धेरै व्रत बस्ने, बढि चिया पिउने, माछामासु तथा सुख्खा खानेकुरा जस्तै चाउचाउ, बिस्कुछ, चाउमिन बढि खाने, अनियमित खानपान, अनिन्द्रा, धेरै तनाव लिने, रक्सी, चुरोट, सूर्तीको अत्यधिक प्रयोग
कलेजोको खराबी, तथा भुटेतारेका कुरा बढी खाने गर्नाले पायल्स तथा दिसाबाट रगत आउने, मासु पलाउनेजस्ता समस्या बढी हुन्छ ।
दिसा कब्जियत, वा दिसा थोरै आउनु, गोटा पर्नु, नियमित दिसा नहुनु, दिसा तथा पाद रोक्नु, दिसा पिसाब लागेको बेलामा नगर्नु, अत्यधिक गर्मी वातावरणमा बस्नु, चिल्लो तथा तेलको प्रयोग बढी हुनु पनि यसको कारण हो । शरीरलाई आवश्यकभन्दा बढी खानु, तनाव लिनु तथा जीवनशैली एकनासको नभएका कारण पायल्स हुन्छ ।
कम कडा डिप्रेसनमा औषधिको जरुरत नपर्न सक्दछ । मनोवैज्ञानिक उपचारद्वारा पनि कम कडा डिप्रेसनको उत्तिकै राम्रो उपचार गर्न सकिन्छ । कडा डिप्रेसनमा चाहिं औषधिको प्रयोग आवश्यक हुन्छ– तर औषधिको साथमा मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिको प्रयोगले उपचार बढी प्रभावकारी हुन सक्दछ ।
यो लेख डिप्रेसनको मनोवैज्ञानिक उपचारमा केन्द्रीत छ । हुनत मनोवैज्ञानिक उपचार एक विशेष उपचार भन्दा पनि विभिन्न प्रकारका मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिहरू भन्ने बुझिन्छ । यस लेखमा सबैभन्दा बढी प्रचलित Cognitive Behavioural Therapy लाई आधार बनाइएको छ ।
Cognitive Behavioural Therapy मनोविज्ञानका दुई छुट्टाछुट्टै सिद्धान्तहरूलाई जोडेर बनाइएको उपचार पद्धति हो । Cognitive Theory ले मानिसले कसरी खास प्रकारका (राम्रो र नराम्रो) सोच्ने तरिकाहरू सिक्दछ र Behavioural Theory ले मानिसले कसरी राम्रा र नराम्रा बानीहरू सिक्दछ बारे गहन अनुसन्धानहरू गरेका छन् । यी सिद्धान्तहरूको आधारमा नकारात्मक विचारहरू र प्रत्युत्पादक व्यवहारलाई कसरी परिवर्तन गर्ने भन्ने Cognitive Behavioural Therapy को उद्देश्य हो ।
यसै परिप्रेक्ष्यमा यस लेखमा मानव मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षको बारेमा चर्चा गरिन्छ । विचार र व्यवहार मानव मनोविज्ञानका महत्वपूर्ण पक्षहरू हुन् । त्यस्तै भावना र जैविक प्रक्रियाहरू पनि मानव मनोविज्ञानका अन्य महत्वपूर्ण पक्ष हुन् । यी चार पक्षहरू एक अर्का संग हरहमेशा प्रतिक्रिया र अन्तरक्र्रिया गरिरहन्छन् । यी दुई उदाहरणहरू हेरौं –
– एउटा विद्यार्थी जांचमा असफल हुन्छ, त्यसपछि तपाईं अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ उसलाई विभिन्न प्रकारका नकारात्मक विचारहरू आउन सक्दछन् । जस्तै– ‘मलाई मेरो बुवाले मार्नुहुन्छ’, ‘मैले कसरी साथीहरूको अगाडि मुख देखाउने’, ‘अर्को वर्ष जुनियरहरूस“ग कसरी पढ्ने’ इत्यादी । यी विचारहरू संगै उसले तनावको महसुस गर्न सक्दछ– शरीर भारी जस्तो हुने, या लल्याकलुलुक हुने । मुटुको धड्कन पनि तेज हुन सक्दछ (शरीरको भारीपन र तेज मुटुको धड्कन दुवै जैविक प्रतिक्रिया हुन्) । मन उदास हुन्छ (भावना) । केही दिन ऊ झोक्राउन सक्छ र रमाइलो लाग्ने कुराहरू र समाजिक क्रियाकलापलाई उदासीपना र नकारात्मक सोचहरूको कारणले वेवास्ता गर्छ (व्यवहारिक परिवर्तन) । केही दिन झोक्राएर बसेपछि विस्तारै ऊ समान्य अवस्थातर्फ डोरिन्छ । उदासीपना कम हुन्छ । उसको भारीपना पनि कम भएर आउँछ । उसको दिमागमा केही सकारात्मक विचारहरू आउन थाल्दछन् ‘फेल भएर के भो र ?’, ‘फेरि पास हुन सकिहालिन्छ नि’, ‘फेल भएका मानिस पनि त पछि सफल भएका छन् नि’ । ऊ त्यसपछि आफ्नो सामान्य क्रियाकलापहरू पुन सुचारु गर्न थाल्छ र उदासीपनाको अवस्थाबाट क्रमिक रुपले केही दिन या हप्तापछि बाहिर आउँछ ।
– माथिको काल्पनिक कथा अर्कै किसिमले पनि मोडिन सक्छ– सामान्य अवस्थातिर आउनुको साटो ऊ, मानौं रक्सी या लागूदार्थ सेवन गरेर पीर भुल्न खोज्छ । क्षणिकरुपले तनाव कम भएपनि आत्मग्लानीको रुपमा अन्य नकारात्मक विचार ‘मैले यसो गरेको परिवारमा थाहा भयो भने के गर्ने’ आएर उसमा उदासीको ठाउँमा मनमा डरको भावना उत्पन्न हुन सक्छ (भावना) र यसरी विचार, व्यवहार, भावना र जैविक प्रतिक्र्रियाहरू (भोक, निन्द्रा, ध्यान) मा एकपछि अर्को गर्दै समस्याहरूको भुमरी नै पैदा हुन सक्छ । कहिलेकाही उक्त व्यक्तिले आत्महत्या समेत (व्यवहार) गर्न सक्दछ ।
माथिका उदाहरणहरूले मानिसको मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षहरूले कसरी अन्तक्र्रिया गर्छन भन्ने त देखा उँछन् नै, तर गहिरिएर हेर्नुभयो भने मुख्य कुरा चाँही विचार नै रहेछ भन्ने बुझ्न धेरै वेर लाग्दैन । जो व्यक्तिले आफ्नो विचारलाई समयमै नियन्त्रणमा ल्याउन सक्दछ– ऊ डिप्रेसन जस्तो नकारात्मक भावनात्मक परिस्थितिबाट विस्तारै माथि आउन सक्छ । तर सैद्धान्तिक रुपमा विचार सकारात्मक पार्नसके मानव मनोविज्ञानका अन्य पक्षहरू पनि सामान्य अवस्थामा आउन सहायता पुग्छ भनिएता पनि विचार परिवर्तन गरिहाल्न सजिलो चाहिं छैन । डिप्रेसन रोग लागेको अवस्थामा विचार मात्र नकारात्मक हुने हैन कि उक्त व्यक्तिमा नैराश्य र उदासीको भावना पनि हुन्छ, ध्यान एकाग्र गर्ने क्षमता, निद्रा, भोक (जैविक क्रिया) मा गडबडी हुन्छ, र जाँगर नचल्ने र बढी थकाइ लाग्ने कारणले ऊ एक्लै बस्न रुचाउने, आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट भाग्न खोज्ने (व्यवहार) जस्तो पनि हुन सक्छ । यस्तो अवस्थामा भएको मानिसलाई ‘तिमी पोजेटिभ सोच, ठिक भइहाल्छ’ भनेर सल्लाह दिनु अरुलाई राम्रो लाग्ला, तर प्राय असर उल्टो पर्न सक्छ । किनकि तपाईंले दिएको यस्तो सल्लाहले उसलाई पोजेटिभ सोच्ने दबाब त महसुस हुन्छ, तर तपाईंले भन्दैमा उसले सकारात्मक सोच्न सक्दैन । त्यसको लागि सकारात्मक सोच्ने अभ्यास कसरी गर्ने भन्ने जानकारी दिनु बढी फाइदाजनक हुन्छ । सो तरिका यस प्रकार छ ।
नकारात्मक विचार नियन्त्रण गर्ने तरिका
यसको लागि सबैभन्दा पहिले आफू कस्तो अवस्थामा उदास हुन्छु भन्ने स्वअवलोकन गर्नुहोस । ती अवस्थाहरूमा कस्ता विचारहरू तपाईंका मनमा आउ“दा रहेछन् ध्यान दिनुहोस । यी विचारहरूको एउटा सूचि बनाउनुहोस् । यी विचारहरूमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । त्यसपछि हरेक विचारलाई एउटा पानाको माथि लेख्नुहोस । त्यसको तल विचमा लामो धर्सो कोर्नुहोस । एकातिर सो विचार सही हुने आधारहरु लेख्नुहोस– अर्कोतिर सो विचार गलत हुने कारणहरु लेख्नुहोस । केहीबेर यस अभ्यासमा समय विताएपछि सो विचारको सट्टा अर्को किसिमले सोच्न सकिन्छ कि, एकछिन सोच्नुहोस । यदी अर्को कोणबाट सो अवस्थाको बारेमा सोच्न सक्नुहुन्छ भने सो पानाको पुछारमा विचमा त्यो विचार लेख्नुहोस । अब यसमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ भनेर लेख्नुहोस । अब फेरि माथिको (शुरुको) विचारमा सय भागमा कति भागमा विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । यो विचार व्यवस्थापन गर्ने अभ्यास पटक पटक र धेरै दिन गरेपछि तपाईं आफ्नो विचारमाथि पहिलेभन्दा बढि नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ ।
माथिको तरिका एक दुई पटक अभ्यास गरेर मात्र हुँदैन । नियमित एक दुई महिना दैनिक अभ्यास गरेपछि यो तरिका सजिलै प्रयोग गर्न सकिने हुन सकिन्छ ।
डिप्रेसन बढाउने बानीको परिवर्तन
त्यस्तै अर्को मुख्य पक्ष भनेको व्यवहार या बानीको परिवर्तन हो । यदी तपाईंमा ध्यान, शक्ति या जाँगरको कमीले आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट पन्छिने बानी लागेको छ या तनाव क्षणिक रुपले कम गर्न दुव्यर्सन लगायतका बानी सुरु भएका छन् भने तपाईंले आफ्नो व्यवहारको परिवर्तनतर्फ पनि ध्यान दिनु पर्छ । यसको लागि दैनिक रुपले विभिन्न सकारात्मक र स्वस्थ व्यवहारको अभ्यास सुरु गर्नु पर्दछ । यस्ता व्यवहारलाई मुख्यत दुई भागमा बाड्न सकिन्छ– १. आनन्द दिने क्रियाकलापहरु (जस्तै, संगीत सुन्ने, टिभी हेर्ने, वगैचामा टहल्ने इत्यादि) २ ब्अजष्भखझभलत महसुस हुने क्रियाकलापहरु (जस्तै– खाना बनाउने, वगैचामा गोडमेल गर्ने, घर सफा गर्ने इत्यादी) सुरुमा यी क्रियाकलाप गर्दा पहिलेको जस्तै आनन्द नआउन पनि सक्छ । त्यस्तै ‘मैले घर सफा गरेर कुन ठूलो काम गरें र ?’ भन्ने विचार पनि आउन सक्दछ । विस्तारै आनन्द लाग्ने क्रियाहरूले तपाईंलाई पहिलेकै जस्तो आनन्द दिन थाल्दछ– हरेस नखानुहोस । त्यस्तै– यदी घर सफा गरेपछि ‘मैले कुन ठूलो काम गरें र ?’ भनि सोच्नुभन्दा ‘अहा, सफा गरेपछि कति राम्रो देखियो’ भनी सोच्ने कोशिस गर्नु राम्रो हुन्छ । त्यस्तै यस्ता क्रियाकलापद्वारा तपाईंले नराम्रो आदत विस्थापित गर्नुभयो भने त सुनमा सुगन्ध हुन्छ ।
तनाव वहन गर्ने तरिकाहरूको सुधार
तनाव वहन गर्ने आफ्ना तरिकाहरूको बारेमा परिचित हुने, आफ्ना गलत तनाव वहन गर्ने तरिकाको ठाउ“मा तनाव गर्ने सहि तरिकाहरूको प्रयोग गर्ने अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो डिप्रेसनको उपचारमा । त्यस्तै समस्या समाधान गर्ने उचित उपायहरू अपनाउने बानी बिकास गर्न सके तनाव अझै कम हुन्छ । यसका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस।
माथि नै भनियो– कम कडा डिप्रेसनमा विचार र व्यवहारलाई तपाईंले नियन्त्रण गर्न सक्नुभयो भने औषधिको जरुरत नपर्न सक्छ । ‘माथि वर्णित तरिकाहरु प्रयोग गर्दैमा सजिलै डिप्रेसनबाट कसरी मुक्ति पाइएला र?’ भनि सोच्नुहोला । तपाईंले सोचेको सही नै हो, किनभने मनोविज्ञ र मानसिक रोग विशेषज्ञले यस्तो तरिकाद्वारा उपचार गर्न महिनौं या बर्षौ तालिम लिएका हुन्छन् । ती सबै कुराहरु केही हरफहरुमा लेखेर तपाईंलाई डिप्रेसनको उपचारमा निपुण पार्न नसकिएला । त्यसैले यदी आफैंले डिप्रेसनको उपचार गर्न नसके मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ संग सम्पर्क गर्नुहोला ।
(मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ द्वारा गरिने Cognitive Behavioural Therapy माथि वर्णित तरिकाहरु भन्दा निकै परिस्कृत र जटिल हुन्छ । माथिका तरिकाहरु मानसिक स्वास्थ्यको तालिम नपाएका व्यक्तिहरुको लागि बनाइएको निकै सरलीकृत तरिका हुन् ।)
source कम कडा डिप्रेसनमा औषधिको जरुरत नपर्न सक्दछ । मनोवैज्ञानिक उपचारद्वारा पनि कम कडा डिप्रेसनको उत्तिकै राम्रो उपचार गर्न सकिन्छ । कडा डिप्रेसनमा चाहिं औषधिको प्रयोग आवश्यक हुन्छ– तर औषधिको साथमा मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिको प्रयोगले उपचार बढी प्रभावकारी हुन सक्दछ ।
यो लेख डिप्रेसनको मनोवैज्ञानिक उपचारमा केन्द्रीत छ । हुनत मनोवैज्ञानिक उपचार एक विशेष उपचार भन्दा पनि विभिन्न प्रकारका मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिहरू भन्ने बुझिन्छ । यस लेखमा सबैभन्दा बढी प्रचलित Cognitive Behavioural Therapy लाई आधार बनाइएको छ ।
Cognitive Behavioural Therapy मनोविज्ञानका दुई छुट्टाछुट्टै सिद्धान्तहरूलाई जोडेर बनाइएको उपचार पद्धति हो । Cognitive Theory ले मानिसले कसरी खास प्रकारका (राम्रो र नराम्रो) सोच्ने तरिकाहरू सिक्दछ र Behavioural Theory ले मानिसले कसरी राम्रा र नराम्रा बानीहरू सिक्दछ बारे गहन अनुसन्धानहरू गरेका छन् । यी सिद्धान्तहरूको आधारमा नकारात्मक विचारहरू र प्रत्युत्पादक व्यवहारलाई कसरी परिवर्तन गर्ने भन्ने Cognitive Behavioural Therapy को उद्देश्य हो ।
यसै परिप्रेक्ष्यमा यस लेखमा मानव मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षको बारेमा चर्चा गरिन्छ । विचार र व्यवहार मानव मनोविज्ञानका महत्वपूर्ण पक्षहरू हुन् । त्यस्तै भावना र जैविक प्रक्रियाहरू पनि मानव मनोविज्ञानका अन्य महत्वपूर्ण पक्ष हुन् । यी चार पक्षहरू एक अर्का संग हरहमेशा प्रतिक्रिया र अन्तरक्र्रिया गरिरहन्छन् । यी दुई उदाहरणहरू हेरौं –
– एउटा विद्यार्थी जांचमा असफल हुन्छ, त्यसपछि तपाईं अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ उसलाई विभिन्न प्रकारका नकारात्मक विचारहरू आउन सक्दछन् । जस्तै– ‘मलाई मेरो बुवाले मार्नुहुन्छ’, ‘मैले कसरी साथीहरूको अगाडि मुख देखाउने’, ‘अर्को वर्ष जुनियरहरूस“ग कसरी पढ्ने’ इत्यादी । यी विचारहरू संगै उसले तनावको महसुस गर्न सक्दछ– शरीर भारी जस्तो हुने, या लल्याकलुलुक हुने । मुटुको धड्कन पनि तेज हुन सक्दछ (शरीरको भारीपन र तेज मुटुको धड्कन दुवै जैविक प्रतिक्रिया हुन्) । मन उदास हुन्छ (भावना) । केही दिन ऊ झोक्राउन सक्छ र रमाइलो लाग्ने कुराहरू र समाजिक क्रियाकलापलाई उदासीपना र नकारात्मक सोचहरूको कारणले वेवास्ता गर्छ (व्यवहारिक परिवर्तन) । केही दिन झोक्राएर बसेपछि विस्तारै ऊ समान्य अवस्थातर्फ डोरिन्छ । उदासीपना कम हुन्छ । उसको भारीपना पनि कम भएर आउँछ । उसको दिमागमा केही सकारात्मक विचारहरू आउन थाल्दछन् ‘फेल भएर के भो र ?’, ‘फेरि पास हुन सकिहालिन्छ नि’, ‘फेल भएका मानिस पनि त पछि सफल भएका छन् नि’ । ऊ त्यसपछि आफ्नो सामान्य क्रियाकलापहरू पुन सुचारु गर्न थाल्छ र उदासीपनाको अवस्थाबाट क्रमिक रुपले केही दिन या हप्तापछि बाहिर आउँछ ।
– माथिको काल्पनिक कथा अर्कै किसिमले पनि मोडिन सक्छ– सामान्य अवस्थातिर आउनुको साटो ऊ, मानौं रक्सी या लागूदार्थ सेवन गरेर पीर भुल्न खोज्छ । क्षणिकरुपले तनाव कम भएपनि आत्मग्लानीको रुपमा अन्य नकारात्मक विचार ‘मैले यसो गरेको परिवारमा थाहा भयो भने के गर्ने’ आएर उसमा उदासीको ठाउँमा मनमा डरको भावना उत्पन्न हुन सक्छ (भावना) र यसरी विचार, व्यवहार, भावना र जैविक प्रतिक्र्रियाहरू (भोक, निन्द्रा, ध्यान) मा एकपछि अर्को गर्दै समस्याहरूको भुमरी नै पैदा हुन सक्छ । कहिलेकाही उक्त व्यक्तिले आत्महत्या समेत (व्यवहार) गर्न सक्दछ ।
माथिका उदाहरणहरूले मानिसको मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षहरूले कसरी अन्तक्र्रिया गर्छन भन्ने त देखा उँछन् नै, तर गहिरिएर हेर्नुभयो भने मुख्य कुरा चाँही विचार नै रहेछ भन्ने बुझ्न धेरै वेर लाग्दैन । जो व्यक्तिले आफ्नो विचारलाई समयमै नियन्त्रणमा ल्याउन सक्दछ– ऊ डिप्रेसन जस्तो नकारात्मक भावनात्मक परिस्थितिबाट विस्तारै माथि आउन सक्छ । तर सैद्धान्तिक रुपमा विचार सकारात्मक पार्नसके मानव मनोविज्ञानका अन्य पक्षहरू पनि सामान्य अवस्थामा आउन सहायता पुग्छ भनिएता पनि विचार परिवर्तन गरिहाल्न सजिलो चाहिं छैन । डिप्रेसन रोग लागेको अवस्थामा विचार मात्र नकारात्मक हुने हैन कि उक्त व्यक्तिमा नैराश्य र उदासीको भावना पनि हुन्छ, ध्यान एकाग्र गर्ने क्षमता, निद्रा, भोक (जैविक क्रिया) मा गडबडी हुन्छ, र जाँगर नचल्ने र बढी थकाइ लाग्ने कारणले ऊ एक्लै बस्न रुचाउने, आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट भाग्न खोज्ने (व्यवहार) जस्तो पनि हुन सक्छ । यस्तो अवस्थामा भएको मानिसलाई ‘तिमी पोजेटिभ सोच, ठिक भइहाल्छ’ भनेर सल्लाह दिनु अरुलाई राम्रो लाग्ला, तर प्राय असर उल्टो पर्न सक्छ । किनकि तपाईंले दिएको यस्तो सल्लाहले उसलाई पोजेटिभ सोच्ने दबाब त महसुस हुन्छ, तर तपाईंले भन्दैमा उसले सकारात्मक सोच्न सक्दैन । त्यसको लागि सकारात्मक सोच्ने अभ्यास कसरी गर्ने भन्ने जानकारी दिनु बढी फाइदाजनक हुन्छ । सो तरिका यस प्रकार छ ।
नकारात्मक विचार नियन्त्रण गर्ने तरिका
यसको लागि सबैभन्दा पहिले आफू कस्तो अवस्थामा उदास हुन्छु भन्ने स्वअवलोकन गर्नुहोस । ती अवस्थाहरूमा कस्ता विचारहरू तपाईंका मनमा आउ“दा रहेछन् ध्यान दिनुहोस । यी विचारहरूको एउटा सूचि बनाउनुहोस् । यी विचारहरूमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । त्यसपछि हरेक विचारलाई एउटा पानाको माथि लेख्नुहोस । त्यसको तल विचमा लामो धर्सो कोर्नुहोस । एकातिर सो विचार सही हुने आधारहरु लेख्नुहोस– अर्कोतिर सो विचार गलत हुने कारणहरु लेख्नुहोस । केहीबेर यस अभ्यासमा समय विताएपछि सो विचारको सट्टा अर्को किसिमले सोच्न सकिन्छ कि, एकछिन सोच्नुहोस । यदी अर्को कोणबाट सो अवस्थाको बारेमा सोच्न सक्नुहुन्छ भने सो पानाको पुछारमा विचमा त्यो विचार लेख्नुहोस । अब यसमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ भनेर लेख्नुहोस । अब फेरि माथिको (शुरुको) विचारमा सय भागमा कति भागमा विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । यो विचार व्यवस्थापन गर्ने अभ्यास पटक पटक र धेरै दिन गरेपछि तपाईं आफ्नो विचारमाथि पहिलेभन्दा बढि नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ ।
माथिको तरिका एक दुई पटक अभ्यास गरेर मात्र हुँदैन । नियमित एक दुई महिना दैनिक अभ्यास गरेपछि यो तरिका सजिलै प्रयोग गर्न सकिने हुन सकिन्छ ।
डिप्रेसन बढाउने बानीको परिवर्तन
त्यस्तै अर्को मुख्य पक्ष भनेको व्यवहार या बानीको परिवर्तन हो । यदी तपाईंमा ध्यान, शक्ति या जाँगरको कमीले आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट पन्छिने बानी लागेको छ या तनाव क्षणिक रुपले कम गर्न दुव्यर्सन लगायतका बानी सुरु भएका छन् भने तपाईंले आफ्नो व्यवहारको परिवर्तनतर्फ पनि ध्यान दिनु पर्छ । यसको लागि दैनिक रुपले विभिन्न सकारात्मक र स्वस्थ व्यवहारको अभ्यास सुरु गर्नु पर्दछ । यस्ता व्यवहारलाई मुख्यत दुई भागमा बाड्न सकिन्छ– १. आनन्द दिने क्रियाकलापहरु (जस्तै, संगीत सुन्ने, टिभी हेर्ने, वगैचामा टहल्ने इत्यादि) २ ब्अजष्भखझभलत महसुस हुने क्रियाकलापहरु (जस्तै– खाना बनाउने, वगैचामा गोडमेल गर्ने, घर सफा गर्ने इत्यादी) सुरुमा यी क्रियाकलाप गर्दा पहिलेको जस्तै आनन्द नआउन पनि सक्छ । त्यस्तै ‘मैले घर सफा गरेर कुन ठूलो काम गरें र ?’ भन्ने विचार पनि आउन सक्दछ । विस्तारै आनन्द लाग्ने क्रियाहरूले तपाईंलाई पहिलेकै जस्तो आनन्द दिन थाल्दछ– हरेस नखानुहोस । त्यस्तै– यदी घर सफा गरेपछि ‘मैले कुन ठूलो काम गरें र ?’ भनि सोच्नुभन्दा ‘अहा, सफा गरेपछि कति राम्रो देखियो’ भनी सोच्ने कोशिस गर्नु राम्रो हुन्छ । त्यस्तै यस्ता क्रियाकलापद्वारा तपाईंले नराम्रो आदत विस्थापित गर्नुभयो भने त सुनमा सुगन्ध हुन्छ ।
तनाव वहन गर्ने तरिकाहरूको सुधार
तनाव वहन गर्ने आफ्ना तरिकाहरूको बारेमा परिचित हुने, आफ्ना गलत तनाव वहन गर्ने तरिकाको ठाउ“मा तनाव गर्ने सहि तरिकाहरूको प्रयोग गर्ने अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो डिप्रेसनको उपचारमा । त्यस्तै समस्या समाधान गर्ने उचित उपायहरू अपनाउने बानी बिकास गर्न सके तनाव अझै कम हुन्छ । यसका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस।
माथि नै भनियो– कम कडा डिप्रेसनमा विचार र व्यवहारलाई तपाईंले नियन्त्रण गर्न सक्नुभयो भने औषधिको जरुरत नपर्न सक्छ । ‘माथि वर्णित तरिकाहरु प्रयोग गर्दैमा सजिलै डिप्रेसनबाट कसरी मुक्ति पाइएला र?’ भनि सोच्नुहोला । तपाईंले सोचेको सही नै हो, किनभने मनोविज्ञ र मानसिक रोग विशेषज्ञले यस्तो तरिकाद्वारा उपचार गर्न महिनौं या बर्षौ तालिम लिएका हुन्छन् । ती सबै कुराहरु केही हरफहरुमा लेखेर तपाईंलाई डिप्रेसनको उपचारमा निपुण पार्न नसकिएला । त्यसैले यदी आफैंले डिप्रेसनको उपचार गर्न नसके मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ संग सम्पर्क गर्नुहोला
(मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ द्वारा गरिने Cognitive Behavioural Therapy माथि वर्णित तरिकाहरु भन्दा निकै परिस्कृत र जटिल हुन्छ । माथिका तरिकाहरु मानसिक स्वास्थ्यको तालिम नपाएका व्यक्तिहरुको लागि बनाइएको निकै सरलीकृत तरिका हुन् ।)कम कडा डिप्रेसनमा औषधिको जरुरत नपर्न सक्दछ । मनोवैज्ञानिक उपचारद्वारा पनि कम कडा डिप्रेसनको उत्तिकै राम्रो उपचार गर्न सकिन्छ । कडा डिप्रेसनमा चाहिं औषधिको प्रयोग आवश्यक हुन्छ– तर औषधिको साथमा मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिको प्रयोगले उपचार बढी प्रभावकारी हुन सक्दछ ।
यो लेख डिप्रेसनको मनोवैज्ञानिक उपचारमा केन्द्रीत छ । हुनत मनोवैज्ञानिक उपचार एक विशेष उपचार भन्दा पनि विभिन्न प्रकारका मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिहरू भन्ने बुझिन्छ । यस लेखमा सबैभन्दा बढी प्रचलित Cognitive Behavioural Therapy लाई आधार बनाइएको छ ।
Cognitive Behavioural Therapy मनोविज्ञानका दुई छुट्टाछुट्टै सिद्धान्तहरूलाई जोडेर बनाइएको उपचार पद्धति हो । Cognitive Theory ले मानिसले कसरी खास प्रकारका (राम्रो र नराम्रो) सोच्ने तरिकाहरू सिक्दछ र Behavioural Theory ले मानिसले कसरी राम्रा र नराम्रा बानीहरू सिक्दछ बारे गहन अनुसन्धानहरू गरेका छन् । यी सिद्धान्तहरूको आधारमा नकारात्मक विचारहरू र प्रत्युत्पादक व्यवहारलाई कसरी परिवर्तन गर्ने भन्ने Cognitive Behavioural Therapy को उद्देश्य हो ।
यसै परिप्रेक्ष्यमा यस लेखमा मानव मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षको बारेमा चर्चा गरिन्छ । विचार र व्यवहार मानव मनोविज्ञानका महत्वपूर्ण पक्षहरू हुन् । त्यस्तै भावना र जैविक प्रक्रियाहरू पनि मानव मनोविज्ञानका अन्य महत्वपूर्ण पक्ष हुन् । यी चार पक्षहरू एक अर्का संग हरहमेशा प्रतिक्रिया र अन्तरक्र्रिया गरिरहन्छन् । यी दुई उदाहरणहरू हेरौं –
– एउटा विद्यार्थी जांचमा असफल हुन्छ, त्यसपछि तपाईं अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ उसलाई विभिन्न प्रकारका नकारात्मक विचारहरू आउन सक्दछन् । जस्तै– ‘मलाई मेरो बुवाले मार्नुहुन्छ’, ‘मैले कसरी साथीहरूको अगाडि मुख देखाउने’, ‘अर्को वर्ष जुनियरहरूस“ग कसरी पढ्ने’ इत्यादी । यी विचारहरू संगै उसले तनावको महसुस गर्न सक्दछ– शरीर भारी जस्तो हुने, या लल्याकलुलुक हुने । मुटुको धड्कन पनि तेज हुन सक्दछ (शरीरको भारीपन र तेज मुटुको धड्कन दुवै जैविक प्रतिक्रिया हुन्) । मन उदास हुन्छ (भावना) । केही दिन ऊ झोक्राउन सक्छ र रमाइलो लाग्ने कुराहरू र समाजिक क्रियाकलापलाई उदासीपना र नकारात्मक सोचहरूको कारणले वेवास्ता गर्छ (व्यवहारिक परिवर्तन) । केही दिन झोक्राएर बसेपछि विस्तारै ऊ समान्य अवस्थातर्फ डोरिन्छ । उदासीपना कम हुन्छ । उसको भारीपना पनि कम भएर आउँछ । उसको दिमागमा केही सकारात्मक विचारहरू आउन थाल्दछन् ‘फेल भएर के भो र ?’, ‘फेरि पास हुन सकिहालिन्छ नि’, ‘फेल भएका मानिस पनि त पछि सफल भएका छन् नि’ । ऊ त्यसपछि आफ्नो सामान्य क्रियाकलापहरू पुन सुचारु गर्न थाल्छ र उदासीपनाको अवस्थाबाट क्रमिक रुपले केही दिन या हप्तापछि बाहिर आउँछ ।
– माथिको काल्पनिक कथा अर्कै किसिमले पनि मोडिन सक्छ– सामान्य अवस्थातिर आउनुको साटो ऊ, मानौं रक्सी या लागूदार्थ सेवन गरेर पीर भुल्न खोज्छ । क्षणिकरुपले तनाव कम भएपनि आत्मग्लानीको रुपमा अन्य नकारात्मक विचार ‘मैले यसो गरेको परिवारमा थाहा भयो भने के गर्ने’ आएर उसमा उदासीको ठाउँमा मनमा डरको भावना उत्पन्न हुन सक्छ (भावना) र यसरी विचार, व्यवहार, भावना र जैविक प्रतिक्र्रियाहरू (भोक, निन्द्रा, ध्यान) मा एकपछि अर्को गर्दै समस्याहरूको भुमरी नै पैदा हुन सक्छ । कहिलेकाही उक्त व्यक्तिले आत्महत्या समेत (व्यवहार) गर्न सक्दछ ।
माथिका उदाहरणहरूले मानिसको मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षहरूले कसरी अन्तक्र्रिया गर्छन भन्ने त देखा उँछन् नै, तर गहिरिएर हेर्नुभयो भने मुख्य कुरा चाँही विचार नै रहेछ भन्ने बुझ्न धेरै वेर लाग्दैन । जो व्यक्तिले आफ्नो विचारलाई समयमै नियन्त्रणमा ल्याउन सक्दछ– ऊ डिप्रेसन जस्तो नकारात्मक भावनात्मक परिस्थितिबाट विस्तारै माथि आउन सक्छ । तर सैद्धान्तिक रुपमा विचार सकारात्मक पार्नसके मानव मनोविज्ञानका अन्य पक्षहरू पनि सामान्य अवस्थामा आउन सहायता पुग्छ भनिएता पनि विचार परिवर्तन गरिहाल्न सजिलो चाहिं छैन । डिप्रेसन रोग लागेको अवस्थामा विचार मात्र नकारात्मक हुने हैन कि उक्त व्यक्तिमा नैराश्य र उदासीको भावना पनि हुन्छ, ध्यान एकाग्र गर्ने क्षमता, निद्रा, भोक (जैविक क्रिया) मा गडबडी हुन्छ, र जाँगर नचल्ने र बढी थकाइ लाग्ने कारणले ऊ एक्लै बस्न रुचाउने, आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट भाग्न खोज्ने (व्यवहार) जस्तो पनि हुन सक्छ । यस्तो अवस्थामा भएको मानिसलाई ‘तिमी पोजेटिभ सोच, ठिक भइहाल्छ’ भनेर सल्लाह दिनु अरुलाई राम्रो लाग्ला, तर प्राय असर उल्टो पर्न सक्छ । किनकि तपाईंले दिएको यस्तो सल्लाहले उसलाई पोजेटिभ सोच्ने दबाब त महसुस हुन्छ, तर तपाईंले भन्दैमा उसले सकारात्मक सोच्न सक्दैन । त्यसको लागि सकारात्मक सोच्ने अभ्यास कसरी गर्ने भन्ने जानकारी दिनु बढी फाइदाजनक हुन्छ । सो तरिका यस प्रकार छ ।
नकारात्मक विचार नियन्त्रण गर्ने तरिका
यसको लागि सबैभन्दा पहिले आफू कस्तो अवस्थामा उदास हुन्छु भन्ने स्वअवलोकन गर्नुहोस । ती अवस्थाहरूमा कस्ता विचारहरू तपाईंका मनमा आउ“दा रहेछन् ध्यान दिनुहोस । यी विचारहरूको एउटा सूचि बनाउनुहोस् । यी विचारहरूमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । त्यसपछि हरेक विचारलाई एउटा पानाको माथि लेख्नुहोस । त्यसको तल विचमा लामो धर्सो कोर्नुहोस । एकातिर सो विचार सही हुने आधारहरु लेख्नुहोस– अर्कोतिर सो विचार गलत हुने कारणहरु लेख्नुहोस । केहीबेर यस अभ्यासमा समय विताएपछि सो विचारको सट्टा अर्को किसिमले सोच्न सकिन्छ कि, एकछिन सोच्नुहोस । यदी अर्को कोणबाट सो अवस्थाको बारेमा सोच्न सक्नुहुन्छ भने सो पानाको पुछारमा विचमा त्यो विचार लेख्नुहोस । अब यसमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ भनेर लेख्नुहोस । अब फेरि माथिको (शुरुको) विचारमा सय भागमा कति भागमा विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । यो विचार व्यवस्थापन गर्ने अभ्यास पटक पटक र धेरै दिन गरेपछि तपाईं आफ्नो विचारमाथि पहिलेभन्दा बढि नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ ।
माथिको तरिका एक दुई पटक अभ्यास गरेर मात्र हुँदैन । नियमित एक दुई महिना दैनिक अभ्यास गरेपछि यो तरिका सजिलै प्रयोग गर्न सकिने हुन सकिन्छ ।
डिप्रेसन बढाउने बानीको परिवर्तन
त्यस्तै अर्को मुख्य पक्ष भनेको व्यवहार या बानीको परिवर्तन हो । यदी तपाईंमा ध्यान, शक्ति या जाँगरको कमीले आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट पन्छिने बानी लागेको छ या तनाव क्षणिक रुपले कम गर्न दुव्यर्सन लगायतका बानी सुरु भएका छन् भने तपाईंले आफ्नो व्यवहारको परिवर्तनतर्फ पनि ध्यान दिनु पर्छ । यसको लागि दैनिक रुपले विभिन्न सकारात्मक र स्वस्थ व्यवहारको अभ्यास सुरु गर्नु पर्दछ । यस्ता व्यवहारलाई मुख्यत दुई भागमा बाड्न सकिन्छ– १. आनन्द दिने क्रियाकलापहरु (जस्तै, संगीत सुन्ने, टिभी हेर्ने, वगैचामा टहल्ने इत्यादि) २ ब्अजष्भखझभलत महसुस हुने क्रियाकलापहरु (जस्तै– खाना बनाउने, वगैचामा गोडमेल गर्ने, घर सफा गर्ने इत्यादी) सुरुमा यी क्रियाकलाप गर्दा पहिलेको जस्तै आनन्द नआउन पनि सक्छ । त्यस्तै ‘मैले घर सफा गरेर कुन ठूलो काम गरें र ?’ भन्ने विचार पनि आउन सक्दछ । विस्तारै आनन्द लाग्ने क्रियाहरूले तपाईंलाई पहिलेकै जस्तो आनन्द दिन थाल्दछ– हरेस नखानुहोस । त्यस्तै– यदी घर सफा गरेपछि ‘मैले कुन ठूलो काम गरें र ?’ भनि सोच्नुभन्दा ‘अहा, सफा गरेपछि कति राम्रो देखियो’ भनी सोच्ने कोशिस गर्नु राम्रो हुन्छ । त्यस्तै यस्ता क्रियाकलापद्वारा तपाईंले नराम्रो आदत विस्थापित गर्नुभयो भने त सुनमा सुगन्ध हुन्छ ।
तनाव वहन गर्ने तरिकाहरूको सुधार
तनाव वहन गर्ने आफ्ना तरिकाहरूको बारेमा परिचित हुने, आफ्ना गलत तनाव वहन गर्ने तरिकाको ठाउ“मा तनाव गर्ने सहि तरिकाहरूको प्रयोग गर्ने अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो डिप्रेसनको उपचारमा । त्यस्तै समस्या समाधान गर्ने उचित उपायहरू अपनाउने बानी बिकास गर्न सके तनाव अझै कम हुन्छ । यसका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस।
माथि नै भनियो– कम कडा डिप्रेसनमा विचार र व्यवहारलाई तपाईंले नियन्त्रण गर्न सक्नुभयो भने औषधिको जरुरत नपर्न सक्छ । ‘माथि वर्णित तरिकाहरु प्रयोग गर्दैमा सजिलै डिप्रेसनबाट कसरी मुक्ति पाइएला र?’ भनि सोच्नुहोला । तपाईंले सोचेको सही नै हो, किनभने मनोविज्ञ र मानसिक रोग विशेषज्ञले यस्तो तरिकाद्वारा उपचार गर्न महिनौं या बर्षौ तालिम लिएका हुन्छन् । ती सबै कुराहरु केही हरफहरुमा लेखेर तपाईंलाई डिप्रेसनको उपचारमा निपुण पार्न नसकिएला । त्यसैले यदी आफैंले डिप्रेसनको उपचार गर्न नसके मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ संग सम्पर्क गर्नुहोला ।
(मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ द्वारा गरिने Cognitive Behavioural Therapy माथि वर्णित तरिकाहरु भन्दा निकै परिस्कृत र जटिल हुन्छ । माथिका तरिकाहरु मानसिक स्वास्थ्यको तालिम नपाएका व्यक्तिहरुको लागि बनाइएको निकै सरलीकृत तरिका हुन् ।)
यो लेख डिप्रेसनको मनोवैज्ञानिक उपचारमा केन्द्रीत छ । हुनत मनोवैज्ञानिक उपचार एक विशेष उपचार भन्दा पनि विभिन्न प्रकारका मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिहरू भन्ने बुझिन्छ । यस लेखमा सबैभन्दा बढी प्रचलित Cognitive Behavioural Therapy लाई आधार बनाइएको छ ।
Cognitive Behavioural Therapy मनोविज्ञानका दुई छुट्टाछुट्टै सिद्धान्तहरूलाई जोडेर बनाइएको उपचार पद्धति हो । Cognitive Theory ले मानिसले कसरी खास प्रकारका (राम्रो र नराम्रो) सोच्ने तरिकाहरू सिक्दछ र Behavioural Theory ले मानिसले कसरी राम्रा र नराम्रा बानीहरू सिक्दछ बारे गहन अनुसन्धानहरू गरेका छन् । यी सिद्धान्तहरूको आधारमा नकारात्मक विचारहरू र प्रत्युत्पादक व्यवहारलाई कसरी परिवर्तन गर्ने भन्ने Cognitive Behavioural Therapy को उद्देश्य हो ।
यसै परिप्रेक्ष्यमा यस लेखमा मानव मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षको बारेमा चर्चा गरिन्छ । विचार र व्यवहार मानव मनोविज्ञानका महत्वपूर्ण पक्षहरू हुन् । त्यस्तै भावना र जैविक प्रक्रियाहरू पनि मानव मनोविज्ञानका अन्य महत्वपूर्ण पक्ष हुन् । यी चार पक्षहरू एक अर्का संग हरहमेशा प्रतिक्रिया र अन्तरक्र्रिया गरिरहन्छन् । यी दुई उदाहरणहरू हेरौं –
– एउटा विद्यार्थी जांचमा असफल हुन्छ, त्यसपछि तपाईं अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ उसलाई विभिन्न प्रकारका नकारात्मक विचारहरू आउन सक्दछन् । जस्तै– ‘मलाई मेरो बुवाले मार्नुहुन्छ’, ‘मैले कसरी साथीहरूको अगाडि मुख देखाउने’, ‘अर्को वर्ष जुनियरहरूस“ग कसरी पढ्ने’ इत्यादी । यी विचारहरू संगै उसले तनावको महसुस गर्न सक्दछ– शरीर भारी जस्तो हुने, या लल्याकलुलुक हुने । मुटुको धड्कन पनि तेज हुन सक्दछ (शरीरको भारीपन र तेज मुटुको धड्कन दुवै जैविक प्रतिक्रिया हुन्) । मन उदास हुन्छ (भावना) । केही दिन ऊ झोक्राउन सक्छ र रमाइलो लाग्ने कुराहरू र समाजिक क्रियाकलापलाई उदासीपना र नकारात्मक सोचहरूको कारणले वेवास्ता गर्छ (व्यवहारिक परिवर्तन) । केही दिन झोक्राएर बसेपछि विस्तारै ऊ समान्य अवस्थातर्फ डोरिन्छ । उदासीपना कम हुन्छ । उसको भारीपना पनि कम भएर आउँछ । उसको दिमागमा केही सकारात्मक विचारहरू आउन थाल्दछन् ‘फेल भएर के भो र ?’, ‘फेरि पास हुन सकिहालिन्छ नि’, ‘फेल भएका मानिस पनि त पछि सफल भएका छन् नि’ । ऊ त्यसपछि आफ्नो सामान्य क्रियाकलापहरू पुन सुचारु गर्न थाल्छ र उदासीपनाको अवस्थाबाट क्रमिक रुपले केही दिन या हप्तापछि बाहिर आउँछ ।
– माथिको काल्पनिक कथा अर्कै किसिमले पनि मोडिन सक्छ– सामान्य अवस्थातिर आउनुको साटो ऊ, मानौं रक्सी या लागूदार्थ सेवन गरेर पीर भुल्न खोज्छ । क्षणिकरुपले तनाव कम भएपनि आत्मग्लानीको रुपमा अन्य नकारात्मक विचार ‘मैले यसो गरेको परिवारमा थाहा भयो भने के गर्ने’ आएर उसमा उदासीको ठाउँमा मनमा डरको भावना उत्पन्न हुन सक्छ (भावना) र यसरी विचार, व्यवहार, भावना र जैविक प्रतिक्र्रियाहरू (भोक, निन्द्रा, ध्यान) मा एकपछि अर्को गर्दै समस्याहरूको भुमरी नै पैदा हुन सक्छ । कहिलेकाही उक्त व्यक्तिले आत्महत्या समेत (व्यवहार) गर्न सक्दछ ।
माथिका उदाहरणहरूले मानिसको मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षहरूले कसरी अन्तक्र्रिया गर्छन भन्ने त देखा उँछन् नै, तर गहिरिएर हेर्नुभयो भने मुख्य कुरा चाँही विचार नै रहेछ भन्ने बुझ्न धेरै वेर लाग्दैन । जो व्यक्तिले आफ्नो विचारलाई समयमै नियन्त्रणमा ल्याउन सक्दछ– ऊ डिप्रेसन जस्तो नकारात्मक भावनात्मक परिस्थितिबाट विस्तारै माथि आउन सक्छ । तर सैद्धान्तिक रुपमा विचार सकारात्मक पार्नसके मानव मनोविज्ञानका अन्य पक्षहरू पनि सामान्य अवस्थामा आउन सहायता पुग्छ भनिएता पनि विचार परिवर्तन गरिहाल्न सजिलो चाहिं छैन । डिप्रेसन रोग लागेको अवस्थामा विचार मात्र नकारात्मक हुने हैन कि उक्त व्यक्तिमा नैराश्य र उदासीको भावना पनि हुन्छ, ध्यान एकाग्र गर्ने क्षमता, निद्रा, भोक (जैविक क्रिया) मा गडबडी हुन्छ, र जाँगर नचल्ने र बढी थकाइ लाग्ने कारणले ऊ एक्लै बस्न रुचाउने, आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट भाग्न खोज्ने (व्यवहार) जस्तो पनि हुन सक्छ । यस्तो अवस्थामा भएको मानिसलाई ‘तिमी पोजेटिभ सोच, ठिक भइहाल्छ’ भनेर सल्लाह दिनु अरुलाई राम्रो लाग्ला, तर प्राय असर उल्टो पर्न सक्छ । किनकि तपाईंले दिएको यस्तो सल्लाहले उसलाई पोजेटिभ सोच्ने दबाब त महसुस हुन्छ, तर तपाईंले भन्दैमा उसले सकारात्मक सोच्न सक्दैन । त्यसको लागि सकारात्मक सोच्ने अभ्यास कसरी गर्ने भन्ने जानकारी दिनु बढी फाइदाजनक हुन्छ । सो तरिका यस प्रकार छ ।
नकारात्मक विचार नियन्त्रण गर्ने तरिका
यसको लागि सबैभन्दा पहिले आफू कस्तो अवस्थामा उदास हुन्छु भन्ने स्वअवलोकन गर्नुहोस । ती अवस्थाहरूमा कस्ता विचारहरू तपाईंका मनमा आउ“दा रहेछन् ध्यान दिनुहोस । यी विचारहरूको एउटा सूचि बनाउनुहोस् । यी विचारहरूमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । त्यसपछि हरेक विचारलाई एउटा पानाको माथि लेख्नुहोस । त्यसको तल विचमा लामो धर्सो कोर्नुहोस । एकातिर सो विचार सही हुने आधारहरु लेख्नुहोस– अर्कोतिर सो विचार गलत हुने कारणहरु लेख्नुहोस । केहीबेर यस अभ्यासमा समय विताएपछि सो विचारको सट्टा अर्को किसिमले सोच्न सकिन्छ कि, एकछिन सोच्नुहोस । यदी अर्को कोणबाट सो अवस्थाको बारेमा सोच्न सक्नुहुन्छ भने सो पानाको पुछारमा विचमा त्यो विचार लेख्नुहोस । अब यसमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ भनेर लेख्नुहोस । अब फेरि माथिको (शुरुको) विचारमा सय भागमा कति भागमा विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । यो विचार व्यवस्थापन गर्ने अभ्यास पटक पटक र धेरै दिन गरेपछि तपाईं आफ्नो विचारमाथि पहिलेभन्दा बढि नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ ।
माथिको तरिका एक दुई पटक अभ्यास गरेर मात्र हुँदैन । नियमित एक दुई महिना दैनिक अभ्यास गरेपछि यो तरिका सजिलै प्रयोग गर्न सकिने हुन सकिन्छ ।
डिप्रेसन बढाउने बानीको परिवर्तन
त्यस्तै अर्को मुख्य पक्ष भनेको व्यवहार या बानीको परिवर्तन हो । यदी तपाईंमा ध्यान, शक्ति या जाँगरको कमीले आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट पन्छिने बानी लागेको छ या तनाव क्षणिक रुपले कम गर्न दुव्यर्सन लगायतका बानी सुरु भएका छन् भने तपाईंले आफ्नो व्यवहारको परिवर्तनतर्फ पनि ध्यान दिनु पर्छ । यसको लागि दैनिक रुपले विभिन्न सकारात्मक र स्वस्थ व्यवहारको अभ्यास सुरु गर्नु पर्दछ । यस्ता व्यवहारलाई मुख्यत दुई भागमा बाड्न सकिन्छ– १. आनन्द दिने क्रियाकलापहरु (जस्तै, संगीत सुन्ने, टिभी हेर्ने, वगैचामा टहल्ने इत्यादि) २ ब्अजष्भखझभलत महसुस हुने क्रियाकलापहरु (जस्तै– खाना बनाउने, वगैचामा गोडमेल गर्ने, घर सफा गर्ने इत्यादी) सुरुमा यी क्रियाकलाप गर्दा पहिलेको जस्तै आनन्द नआउन पनि सक्छ । त्यस्तै ‘मैले घर सफा गरेर कुन ठूलो काम गरें र ?’ भन्ने विचार पनि आउन सक्दछ । विस्तारै आनन्द लाग्ने क्रियाहरूले तपाईंलाई पहिलेकै जस्तो आनन्द दिन थाल्दछ– हरेस नखानुहोस । त्यस्तै– यदी घर सफा गरेपछि ‘मैले कुन ठूलो काम गरें र ?’ भनि सोच्नुभन्दा ‘अहा, सफा गरेपछि कति राम्रो देखियो’ भनी सोच्ने कोशिस गर्नु राम्रो हुन्छ । त्यस्तै यस्ता क्रियाकलापद्वारा तपाईंले नराम्रो आदत विस्थापित गर्नुभयो भने त सुनमा सुगन्ध हुन्छ ।
तनाव वहन गर्ने तरिकाहरूको सुधार
तनाव वहन गर्ने आफ्ना तरिकाहरूको बारेमा परिचित हुने, आफ्ना गलत तनाव वहन गर्ने तरिकाको ठाउ“मा तनाव गर्ने सहि तरिकाहरूको प्रयोग गर्ने अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो डिप्रेसनको उपचारमा । त्यस्तै समस्या समाधान गर्ने उचित उपायहरू अपनाउने बानी बिकास गर्न सके तनाव अझै कम हुन्छ । यसका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस।
माथि नै भनियो– कम कडा डिप्रेसनमा विचार र व्यवहारलाई तपाईंले नियन्त्रण गर्न सक्नुभयो भने औषधिको जरुरत नपर्न सक्छ । ‘माथि वर्णित तरिकाहरु प्रयोग गर्दैमा सजिलै डिप्रेसनबाट कसरी मुक्ति पाइएला र?’ भनि सोच्नुहोला । तपाईंले सोचेको सही नै हो, किनभने मनोविज्ञ र मानसिक रोग विशेषज्ञले यस्तो तरिकाद्वारा उपचार गर्न महिनौं या बर्षौ तालिम लिएका हुन्छन् । ती सबै कुराहरु केही हरफहरुमा लेखेर तपाईंलाई डिप्रेसनको उपचारमा निपुण पार्न नसकिएला । त्यसैले यदी आफैंले डिप्रेसनको उपचार गर्न नसके मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ संग सम्पर्क गर्नुहोला ।
(मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ द्वारा गरिने Cognitive Behavioural Therapy माथि वर्णित तरिकाहरु भन्दा निकै परिस्कृत र जटिल हुन्छ । माथिका तरिकाहरु मानसिक स्वास्थ्यको तालिम नपाएका व्यक्तिहरुको लागि बनाइएको निकै सरलीकृत तरिका हुन् ।)
source कम कडा डिप्रेसनमा औषधिको जरुरत नपर्न सक्दछ । मनोवैज्ञानिक उपचारद्वारा पनि कम कडा डिप्रेसनको उत्तिकै राम्रो उपचार गर्न सकिन्छ । कडा डिप्रेसनमा चाहिं औषधिको प्रयोग आवश्यक हुन्छ– तर औषधिको साथमा मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिको प्रयोगले उपचार बढी प्रभावकारी हुन सक्दछ ।
यो लेख डिप्रेसनको मनोवैज्ञानिक उपचारमा केन्द्रीत छ । हुनत मनोवैज्ञानिक उपचार एक विशेष उपचार भन्दा पनि विभिन्न प्रकारका मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिहरू भन्ने बुझिन्छ । यस लेखमा सबैभन्दा बढी प्रचलित Cognitive Behavioural Therapy लाई आधार बनाइएको छ ।
Cognitive Behavioural Therapy मनोविज्ञानका दुई छुट्टाछुट्टै सिद्धान्तहरूलाई जोडेर बनाइएको उपचार पद्धति हो । Cognitive Theory ले मानिसले कसरी खास प्रकारका (राम्रो र नराम्रो) सोच्ने तरिकाहरू सिक्दछ र Behavioural Theory ले मानिसले कसरी राम्रा र नराम्रा बानीहरू सिक्दछ बारे गहन अनुसन्धानहरू गरेका छन् । यी सिद्धान्तहरूको आधारमा नकारात्मक विचारहरू र प्रत्युत्पादक व्यवहारलाई कसरी परिवर्तन गर्ने भन्ने Cognitive Behavioural Therapy को उद्देश्य हो ।
यसै परिप्रेक्ष्यमा यस लेखमा मानव मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षको बारेमा चर्चा गरिन्छ । विचार र व्यवहार मानव मनोविज्ञानका महत्वपूर्ण पक्षहरू हुन् । त्यस्तै भावना र जैविक प्रक्रियाहरू पनि मानव मनोविज्ञानका अन्य महत्वपूर्ण पक्ष हुन् । यी चार पक्षहरू एक अर्का संग हरहमेशा प्रतिक्रिया र अन्तरक्र्रिया गरिरहन्छन् । यी दुई उदाहरणहरू हेरौं –
– एउटा विद्यार्थी जांचमा असफल हुन्छ, त्यसपछि तपाईं अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ उसलाई विभिन्न प्रकारका नकारात्मक विचारहरू आउन सक्दछन् । जस्तै– ‘मलाई मेरो बुवाले मार्नुहुन्छ’, ‘मैले कसरी साथीहरूको अगाडि मुख देखाउने’, ‘अर्को वर्ष जुनियरहरूस“ग कसरी पढ्ने’ इत्यादी । यी विचारहरू संगै उसले तनावको महसुस गर्न सक्दछ– शरीर भारी जस्तो हुने, या लल्याकलुलुक हुने । मुटुको धड्कन पनि तेज हुन सक्दछ (शरीरको भारीपन र तेज मुटुको धड्कन दुवै जैविक प्रतिक्रिया हुन्) । मन उदास हुन्छ (भावना) । केही दिन ऊ झोक्राउन सक्छ र रमाइलो लाग्ने कुराहरू र समाजिक क्रियाकलापलाई उदासीपना र नकारात्मक सोचहरूको कारणले वेवास्ता गर्छ (व्यवहारिक परिवर्तन) । केही दिन झोक्राएर बसेपछि विस्तारै ऊ समान्य अवस्थातर्फ डोरिन्छ । उदासीपना कम हुन्छ । उसको भारीपना पनि कम भएर आउँछ । उसको दिमागमा केही सकारात्मक विचारहरू आउन थाल्दछन् ‘फेल भएर के भो र ?’, ‘फेरि पास हुन सकिहालिन्छ नि’, ‘फेल भएका मानिस पनि त पछि सफल भएका छन् नि’ । ऊ त्यसपछि आफ्नो सामान्य क्रियाकलापहरू पुन सुचारु गर्न थाल्छ र उदासीपनाको अवस्थाबाट क्रमिक रुपले केही दिन या हप्तापछि बाहिर आउँछ ।
– माथिको काल्पनिक कथा अर्कै किसिमले पनि मोडिन सक्छ– सामान्य अवस्थातिर आउनुको साटो ऊ, मानौं रक्सी या लागूदार्थ सेवन गरेर पीर भुल्न खोज्छ । क्षणिकरुपले तनाव कम भएपनि आत्मग्लानीको रुपमा अन्य नकारात्मक विचार ‘मैले यसो गरेको परिवारमा थाहा भयो भने के गर्ने’ आएर उसमा उदासीको ठाउँमा मनमा डरको भावना उत्पन्न हुन सक्छ (भावना) र यसरी विचार, व्यवहार, भावना र जैविक प्रतिक्र्रियाहरू (भोक, निन्द्रा, ध्यान) मा एकपछि अर्को गर्दै समस्याहरूको भुमरी नै पैदा हुन सक्छ । कहिलेकाही उक्त व्यक्तिले आत्महत्या समेत (व्यवहार) गर्न सक्दछ ।
माथिका उदाहरणहरूले मानिसको मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षहरूले कसरी अन्तक्र्रिया गर्छन भन्ने त देखा उँछन् नै, तर गहिरिएर हेर्नुभयो भने मुख्य कुरा चाँही विचार नै रहेछ भन्ने बुझ्न धेरै वेर लाग्दैन । जो व्यक्तिले आफ्नो विचारलाई समयमै नियन्त्रणमा ल्याउन सक्दछ– ऊ डिप्रेसन जस्तो नकारात्मक भावनात्मक परिस्थितिबाट विस्तारै माथि आउन सक्छ । तर सैद्धान्तिक रुपमा विचार सकारात्मक पार्नसके मानव मनोविज्ञानका अन्य पक्षहरू पनि सामान्य अवस्थामा आउन सहायता पुग्छ भनिएता पनि विचार परिवर्तन गरिहाल्न सजिलो चाहिं छैन । डिप्रेसन रोग लागेको अवस्थामा विचार मात्र नकारात्मक हुने हैन कि उक्त व्यक्तिमा नैराश्य र उदासीको भावना पनि हुन्छ, ध्यान एकाग्र गर्ने क्षमता, निद्रा, भोक (जैविक क्रिया) मा गडबडी हुन्छ, र जाँगर नचल्ने र बढी थकाइ लाग्ने कारणले ऊ एक्लै बस्न रुचाउने, आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट भाग्न खोज्ने (व्यवहार) जस्तो पनि हुन सक्छ । यस्तो अवस्थामा भएको मानिसलाई ‘तिमी पोजेटिभ सोच, ठिक भइहाल्छ’ भनेर सल्लाह दिनु अरुलाई राम्रो लाग्ला, तर प्राय असर उल्टो पर्न सक्छ । किनकि तपाईंले दिएको यस्तो सल्लाहले उसलाई पोजेटिभ सोच्ने दबाब त महसुस हुन्छ, तर तपाईंले भन्दैमा उसले सकारात्मक सोच्न सक्दैन । त्यसको लागि सकारात्मक सोच्ने अभ्यास कसरी गर्ने भन्ने जानकारी दिनु बढी फाइदाजनक हुन्छ । सो तरिका यस प्रकार छ ।
नकारात्मक विचार नियन्त्रण गर्ने तरिका
यसको लागि सबैभन्दा पहिले आफू कस्तो अवस्थामा उदास हुन्छु भन्ने स्वअवलोकन गर्नुहोस । ती अवस्थाहरूमा कस्ता विचारहरू तपाईंका मनमा आउ“दा रहेछन् ध्यान दिनुहोस । यी विचारहरूको एउटा सूचि बनाउनुहोस् । यी विचारहरूमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । त्यसपछि हरेक विचारलाई एउटा पानाको माथि लेख्नुहोस । त्यसको तल विचमा लामो धर्सो कोर्नुहोस । एकातिर सो विचार सही हुने आधारहरु लेख्नुहोस– अर्कोतिर सो विचार गलत हुने कारणहरु लेख्नुहोस । केहीबेर यस अभ्यासमा समय विताएपछि सो विचारको सट्टा अर्को किसिमले सोच्न सकिन्छ कि, एकछिन सोच्नुहोस । यदी अर्को कोणबाट सो अवस्थाको बारेमा सोच्न सक्नुहुन्छ भने सो पानाको पुछारमा विचमा त्यो विचार लेख्नुहोस । अब यसमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ भनेर लेख्नुहोस । अब फेरि माथिको (शुरुको) विचारमा सय भागमा कति भागमा विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । यो विचार व्यवस्थापन गर्ने अभ्यास पटक पटक र धेरै दिन गरेपछि तपाईं आफ्नो विचारमाथि पहिलेभन्दा बढि नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ ।
माथिको तरिका एक दुई पटक अभ्यास गरेर मात्र हुँदैन । नियमित एक दुई महिना दैनिक अभ्यास गरेपछि यो तरिका सजिलै प्रयोग गर्न सकिने हुन सकिन्छ ।
डिप्रेसन बढाउने बानीको परिवर्तन
त्यस्तै अर्को मुख्य पक्ष भनेको व्यवहार या बानीको परिवर्तन हो । यदी तपाईंमा ध्यान, शक्ति या जाँगरको कमीले आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट पन्छिने बानी लागेको छ या तनाव क्षणिक रुपले कम गर्न दुव्यर्सन लगायतका बानी सुरु भएका छन् भने तपाईंले आफ्नो व्यवहारको परिवर्तनतर्फ पनि ध्यान दिनु पर्छ । यसको लागि दैनिक रुपले विभिन्न सकारात्मक र स्वस्थ व्यवहारको अभ्यास सुरु गर्नु पर्दछ । यस्ता व्यवहारलाई मुख्यत दुई भागमा बाड्न सकिन्छ– १. आनन्द दिने क्रियाकलापहरु (जस्तै, संगीत सुन्ने, टिभी हेर्ने, वगैचामा टहल्ने इत्यादि) २ ब्अजष्भखझभलत महसुस हुने क्रियाकलापहरु (जस्तै– खाना बनाउने, वगैचामा गोडमेल गर्ने, घर सफा गर्ने इत्यादी) सुरुमा यी क्रियाकलाप गर्दा पहिलेको जस्तै आनन्द नआउन पनि सक्छ । त्यस्तै ‘मैले घर सफा गरेर कुन ठूलो काम गरें र ?’ भन्ने विचार पनि आउन सक्दछ । विस्तारै आनन्द लाग्ने क्रियाहरूले तपाईंलाई पहिलेकै जस्तो आनन्द दिन थाल्दछ– हरेस नखानुहोस । त्यस्तै– यदी घर सफा गरेपछि ‘मैले कुन ठूलो काम गरें र ?’ भनि सोच्नुभन्दा ‘अहा, सफा गरेपछि कति राम्रो देखियो’ भनी सोच्ने कोशिस गर्नु राम्रो हुन्छ । त्यस्तै यस्ता क्रियाकलापद्वारा तपाईंले नराम्रो आदत विस्थापित गर्नुभयो भने त सुनमा सुगन्ध हुन्छ ।
तनाव वहन गर्ने तरिकाहरूको सुधार
तनाव वहन गर्ने आफ्ना तरिकाहरूको बारेमा परिचित हुने, आफ्ना गलत तनाव वहन गर्ने तरिकाको ठाउ“मा तनाव गर्ने सहि तरिकाहरूको प्रयोग गर्ने अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो डिप्रेसनको उपचारमा । त्यस्तै समस्या समाधान गर्ने उचित उपायहरू अपनाउने बानी बिकास गर्न सके तनाव अझै कम हुन्छ । यसका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस।
माथि नै भनियो– कम कडा डिप्रेसनमा विचार र व्यवहारलाई तपाईंले नियन्त्रण गर्न सक्नुभयो भने औषधिको जरुरत नपर्न सक्छ । ‘माथि वर्णित तरिकाहरु प्रयोग गर्दैमा सजिलै डिप्रेसनबाट कसरी मुक्ति पाइएला र?’ भनि सोच्नुहोला । तपाईंले सोचेको सही नै हो, किनभने मनोविज्ञ र मानसिक रोग विशेषज्ञले यस्तो तरिकाद्वारा उपचार गर्न महिनौं या बर्षौ तालिम लिएका हुन्छन् । ती सबै कुराहरु केही हरफहरुमा लेखेर तपाईंलाई डिप्रेसनको उपचारमा निपुण पार्न नसकिएला । त्यसैले यदी आफैंले डिप्रेसनको उपचार गर्न नसके मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ संग सम्पर्क गर्नुहोला
(मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ द्वारा गरिने Cognitive Behavioural Therapy माथि वर्णित तरिकाहरु भन्दा निकै परिस्कृत र जटिल हुन्छ । माथिका तरिकाहरु मानसिक स्वास्थ्यको तालिम नपाएका व्यक्तिहरुको लागि बनाइएको निकै सरलीकृत तरिका हुन् ।)कम कडा डिप्रेसनमा औषधिको जरुरत नपर्न सक्दछ । मनोवैज्ञानिक उपचारद्वारा पनि कम कडा डिप्रेसनको उत्तिकै राम्रो उपचार गर्न सकिन्छ । कडा डिप्रेसनमा चाहिं औषधिको प्रयोग आवश्यक हुन्छ– तर औषधिको साथमा मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिको प्रयोगले उपचार बढी प्रभावकारी हुन सक्दछ ।
यो लेख डिप्रेसनको मनोवैज्ञानिक उपचारमा केन्द्रीत छ । हुनत मनोवैज्ञानिक उपचार एक विशेष उपचार भन्दा पनि विभिन्न प्रकारका मनोवैज्ञानिक उपचार पद्धतिहरू भन्ने बुझिन्छ । यस लेखमा सबैभन्दा बढी प्रचलित Cognitive Behavioural Therapy लाई आधार बनाइएको छ ।
Cognitive Behavioural Therapy मनोविज्ञानका दुई छुट्टाछुट्टै सिद्धान्तहरूलाई जोडेर बनाइएको उपचार पद्धति हो । Cognitive Theory ले मानिसले कसरी खास प्रकारका (राम्रो र नराम्रो) सोच्ने तरिकाहरू सिक्दछ र Behavioural Theory ले मानिसले कसरी राम्रा र नराम्रा बानीहरू सिक्दछ बारे गहन अनुसन्धानहरू गरेका छन् । यी सिद्धान्तहरूको आधारमा नकारात्मक विचारहरू र प्रत्युत्पादक व्यवहारलाई कसरी परिवर्तन गर्ने भन्ने Cognitive Behavioural Therapy को उद्देश्य हो ।
यसै परिप्रेक्ष्यमा यस लेखमा मानव मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षको बारेमा चर्चा गरिन्छ । विचार र व्यवहार मानव मनोविज्ञानका महत्वपूर्ण पक्षहरू हुन् । त्यस्तै भावना र जैविक प्रक्रियाहरू पनि मानव मनोविज्ञानका अन्य महत्वपूर्ण पक्ष हुन् । यी चार पक्षहरू एक अर्का संग हरहमेशा प्रतिक्रिया र अन्तरक्र्रिया गरिरहन्छन् । यी दुई उदाहरणहरू हेरौं –
– एउटा विद्यार्थी जांचमा असफल हुन्छ, त्यसपछि तपाईं अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ उसलाई विभिन्न प्रकारका नकारात्मक विचारहरू आउन सक्दछन् । जस्तै– ‘मलाई मेरो बुवाले मार्नुहुन्छ’, ‘मैले कसरी साथीहरूको अगाडि मुख देखाउने’, ‘अर्को वर्ष जुनियरहरूस“ग कसरी पढ्ने’ इत्यादी । यी विचारहरू संगै उसले तनावको महसुस गर्न सक्दछ– शरीर भारी जस्तो हुने, या लल्याकलुलुक हुने । मुटुको धड्कन पनि तेज हुन सक्दछ (शरीरको भारीपन र तेज मुटुको धड्कन दुवै जैविक प्रतिक्रिया हुन्) । मन उदास हुन्छ (भावना) । केही दिन ऊ झोक्राउन सक्छ र रमाइलो लाग्ने कुराहरू र समाजिक क्रियाकलापलाई उदासीपना र नकारात्मक सोचहरूको कारणले वेवास्ता गर्छ (व्यवहारिक परिवर्तन) । केही दिन झोक्राएर बसेपछि विस्तारै ऊ समान्य अवस्थातर्फ डोरिन्छ । उदासीपना कम हुन्छ । उसको भारीपना पनि कम भएर आउँछ । उसको दिमागमा केही सकारात्मक विचारहरू आउन थाल्दछन् ‘फेल भएर के भो र ?’, ‘फेरि पास हुन सकिहालिन्छ नि’, ‘फेल भएका मानिस पनि त पछि सफल भएका छन् नि’ । ऊ त्यसपछि आफ्नो सामान्य क्रियाकलापहरू पुन सुचारु गर्न थाल्छ र उदासीपनाको अवस्थाबाट क्रमिक रुपले केही दिन या हप्तापछि बाहिर आउँछ ।
– माथिको काल्पनिक कथा अर्कै किसिमले पनि मोडिन सक्छ– सामान्य अवस्थातिर आउनुको साटो ऊ, मानौं रक्सी या लागूदार्थ सेवन गरेर पीर भुल्न खोज्छ । क्षणिकरुपले तनाव कम भएपनि आत्मग्लानीको रुपमा अन्य नकारात्मक विचार ‘मैले यसो गरेको परिवारमा थाहा भयो भने के गर्ने’ आएर उसमा उदासीको ठाउँमा मनमा डरको भावना उत्पन्न हुन सक्छ (भावना) र यसरी विचार, व्यवहार, भावना र जैविक प्रतिक्र्रियाहरू (भोक, निन्द्रा, ध्यान) मा एकपछि अर्को गर्दै समस्याहरूको भुमरी नै पैदा हुन सक्छ । कहिलेकाही उक्त व्यक्तिले आत्महत्या समेत (व्यवहार) गर्न सक्दछ ।
माथिका उदाहरणहरूले मानिसको मनोविज्ञानका विभिन्न पक्षहरूले कसरी अन्तक्र्रिया गर्छन भन्ने त देखा उँछन् नै, तर गहिरिएर हेर्नुभयो भने मुख्य कुरा चाँही विचार नै रहेछ भन्ने बुझ्न धेरै वेर लाग्दैन । जो व्यक्तिले आफ्नो विचारलाई समयमै नियन्त्रणमा ल्याउन सक्दछ– ऊ डिप्रेसन जस्तो नकारात्मक भावनात्मक परिस्थितिबाट विस्तारै माथि आउन सक्छ । तर सैद्धान्तिक रुपमा विचार सकारात्मक पार्नसके मानव मनोविज्ञानका अन्य पक्षहरू पनि सामान्य अवस्थामा आउन सहायता पुग्छ भनिएता पनि विचार परिवर्तन गरिहाल्न सजिलो चाहिं छैन । डिप्रेसन रोग लागेको अवस्थामा विचार मात्र नकारात्मक हुने हैन कि उक्त व्यक्तिमा नैराश्य र उदासीको भावना पनि हुन्छ, ध्यान एकाग्र गर्ने क्षमता, निद्रा, भोक (जैविक क्रिया) मा गडबडी हुन्छ, र जाँगर नचल्ने र बढी थकाइ लाग्ने कारणले ऊ एक्लै बस्न रुचाउने, आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट भाग्न खोज्ने (व्यवहार) जस्तो पनि हुन सक्छ । यस्तो अवस्थामा भएको मानिसलाई ‘तिमी पोजेटिभ सोच, ठिक भइहाल्छ’ भनेर सल्लाह दिनु अरुलाई राम्रो लाग्ला, तर प्राय असर उल्टो पर्न सक्छ । किनकि तपाईंले दिएको यस्तो सल्लाहले उसलाई पोजेटिभ सोच्ने दबाब त महसुस हुन्छ, तर तपाईंले भन्दैमा उसले सकारात्मक सोच्न सक्दैन । त्यसको लागि सकारात्मक सोच्ने अभ्यास कसरी गर्ने भन्ने जानकारी दिनु बढी फाइदाजनक हुन्छ । सो तरिका यस प्रकार छ ।
नकारात्मक विचार नियन्त्रण गर्ने तरिका
यसको लागि सबैभन्दा पहिले आफू कस्तो अवस्थामा उदास हुन्छु भन्ने स्वअवलोकन गर्नुहोस । ती अवस्थाहरूमा कस्ता विचारहरू तपाईंका मनमा आउ“दा रहेछन् ध्यान दिनुहोस । यी विचारहरूको एउटा सूचि बनाउनुहोस् । यी विचारहरूमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । त्यसपछि हरेक विचारलाई एउटा पानाको माथि लेख्नुहोस । त्यसको तल विचमा लामो धर्सो कोर्नुहोस । एकातिर सो विचार सही हुने आधारहरु लेख्नुहोस– अर्कोतिर सो विचार गलत हुने कारणहरु लेख्नुहोस । केहीबेर यस अभ्यासमा समय विताएपछि सो विचारको सट्टा अर्को किसिमले सोच्न सकिन्छ कि, एकछिन सोच्नुहोस । यदी अर्को कोणबाट सो अवस्थाको बारेमा सोच्न सक्नुहुन्छ भने सो पानाको पुछारमा विचमा त्यो विचार लेख्नुहोस । अब यसमा सय भागमा कति भाग विश्वास गर्नुहुन्छ भनेर लेख्नुहोस । अब फेरि माथिको (शुरुको) विचारमा सय भागमा कति भागमा विश्वास गर्नुहुन्छ लेख्नुहोस । यो विचार व्यवस्थापन गर्ने अभ्यास पटक पटक र धेरै दिन गरेपछि तपाईं आफ्नो विचारमाथि पहिलेभन्दा बढि नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ ।
माथिको तरिका एक दुई पटक अभ्यास गरेर मात्र हुँदैन । नियमित एक दुई महिना दैनिक अभ्यास गरेपछि यो तरिका सजिलै प्रयोग गर्न सकिने हुन सकिन्छ ।
डिप्रेसन बढाउने बानीको परिवर्तन
त्यस्तै अर्को मुख्य पक्ष भनेको व्यवहार या बानीको परिवर्तन हो । यदी तपाईंमा ध्यान, शक्ति या जाँगरको कमीले आफ्ना जिम्मेवारीहरुबाट पन्छिने बानी लागेको छ या तनाव क्षणिक रुपले कम गर्न दुव्यर्सन लगायतका बानी सुरु भएका छन् भने तपाईंले आफ्नो व्यवहारको परिवर्तनतर्फ पनि ध्यान दिनु पर्छ । यसको लागि दैनिक रुपले विभिन्न सकारात्मक र स्वस्थ व्यवहारको अभ्यास सुरु गर्नु पर्दछ । यस्ता व्यवहारलाई मुख्यत दुई भागमा बाड्न सकिन्छ– १. आनन्द दिने क्रियाकलापहरु (जस्तै, संगीत सुन्ने, टिभी हेर्ने, वगैचामा टहल्ने इत्यादि) २ ब्अजष्भखझभलत महसुस हुने क्रियाकलापहरु (जस्तै– खाना बनाउने, वगैचामा गोडमेल गर्ने, घर सफा गर्ने इत्यादी) सुरुमा यी क्रियाकलाप गर्दा पहिलेको जस्तै आनन्द नआउन पनि सक्छ । त्यस्तै ‘मैले घर सफा गरेर कुन ठूलो काम गरें र ?’ भन्ने विचार पनि आउन सक्दछ । विस्तारै आनन्द लाग्ने क्रियाहरूले तपाईंलाई पहिलेकै जस्तो आनन्द दिन थाल्दछ– हरेस नखानुहोस । त्यस्तै– यदी घर सफा गरेपछि ‘मैले कुन ठूलो काम गरें र ?’ भनि सोच्नुभन्दा ‘अहा, सफा गरेपछि कति राम्रो देखियो’ भनी सोच्ने कोशिस गर्नु राम्रो हुन्छ । त्यस्तै यस्ता क्रियाकलापद्वारा तपाईंले नराम्रो आदत विस्थापित गर्नुभयो भने त सुनमा सुगन्ध हुन्छ ।
तनाव वहन गर्ने तरिकाहरूको सुधार
तनाव वहन गर्ने आफ्ना तरिकाहरूको बारेमा परिचित हुने, आफ्ना गलत तनाव वहन गर्ने तरिकाको ठाउ“मा तनाव गर्ने सहि तरिकाहरूको प्रयोग गर्ने अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो डिप्रेसनको उपचारमा । त्यस्तै समस्या समाधान गर्ने उचित उपायहरू अपनाउने बानी बिकास गर्न सके तनाव अझै कम हुन्छ । यसका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस।
माथि नै भनियो– कम कडा डिप्रेसनमा विचार र व्यवहारलाई तपाईंले नियन्त्रण गर्न सक्नुभयो भने औषधिको जरुरत नपर्न सक्छ । ‘माथि वर्णित तरिकाहरु प्रयोग गर्दैमा सजिलै डिप्रेसनबाट कसरी मुक्ति पाइएला र?’ भनि सोच्नुहोला । तपाईंले सोचेको सही नै हो, किनभने मनोविज्ञ र मानसिक रोग विशेषज्ञले यस्तो तरिकाद्वारा उपचार गर्न महिनौं या बर्षौ तालिम लिएका हुन्छन् । ती सबै कुराहरु केही हरफहरुमा लेखेर तपाईंलाई डिप्रेसनको उपचारमा निपुण पार्न नसकिएला । त्यसैले यदी आफैंले डिप्रेसनको उपचार गर्न नसके मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ संग सम्पर्क गर्नुहोला ।
(मनोविज्ञ या मानसिक रोग विशेषज्ञ द्वारा गरिने Cognitive Behavioural Therapy माथि वर्णित तरिकाहरु भन्दा निकै परिस्कृत र जटिल हुन्छ । माथिका तरिकाहरु मानसिक स्वास्थ्यको तालिम नपाएका व्यक्तिहरुको लागि बनाइएको निकै सरलीकृत तरिका हुन् ।)
केरा निकै मिठो तथा गुणकारी फल हो । फलफूलहरु मध्य धेरैनै विक्री हुने फल हो केरा ।अरु फलफुलहरुका तुलनामा केरा सस्तो भएपनि यो स्वास्थ्यका लागि उपयोगी हुन्छ । नियमित केरा खानाले शरीर तन्दरुस्त बन्नुका साथ साथै सुगर कम गर्न मद्दत पुर्याउँछ। करामा थाइमिन, नियासिन तथा फोलिक एसिडको रूपमा भिटामिन ए र बी पर्याप्त मात्रामा पाइन्छ । यसमा फाइबर र तीन प्रकारका शुगर हुन्छ – सुक्रोज, फ्रुक्टोज र ग्लूकोज। केराका केहि फाइदाहरु यसप्रकार छन् :
* केरा नियमित रुपमा खानाले ब्लडसुगरलाई नियन्त्रण गर्दछ ।
* अल्सरका बिरामीले पनि केरा खाँदा फाइदा पुग्छ ।
*यसले मुटुरोगीलाई फाइदा गर्दछ । हरेक दिन दुई कोसा केरा खानाले मुटुको समस्या कम हुन्छ ।
*गर्भावस्थामा महिलालाई सबैभन्दा बढी भिटामिन ‘ओ’ मिनरल्सको आवश्यकता पर्दछ । यस अवस्थामा केरा खानु उपयुक्त हुन्छ ।
*केरा वृद्धवृद्धाका लागि पनि फलदायी हुन्छ, किनभने यो सजिलै पच्छ । यसमा भिटामिन बी, बी–६ र फाइबर हुन्छ, जुन उमेर ढल्केका मानिसलाई चाहिन्छ । उनीहरूको पेटको विकारलाई हटाउन पनि सहयोग गर्दछ ।
*तौल बढाउन लागि पनि केरा उपयोगी हुन्छ ।
*यसमा ट्राइप्टोफान नामक एसिड पाइन्छ, जसले दिमागलाई सधैँ फ्रेस राख्न मद्दत गर्छ ।
*केरामा उच्च मात्रामा फाइबर पाइन्छ जसले पेटको कामलाई दुरुस्त पार्ने तथा पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ बनाउने काम गर्छ । यसले अपच तथा कब्जियत जस्ता समस्या समेत कम गर्छ ।
*यदि तपाइँलाइ कब्जियत छ भने तपाइँलाइ केराले निकै फाइदा पुर्याउँछ । दिनमा दुइवटा केरा खनुस र हेर्नुस । केरामा हुने फाइबरका कारण यो समस्याबाट मुक्ति मिल्दछ ।
- See more
* केरा नियमित रुपमा खानाले ब्लडसुगरलाई नियन्त्रण गर्दछ ।
* अल्सरका बिरामीले पनि केरा खाँदा फाइदा पुग्छ ।
*यसले मुटुरोगीलाई फाइदा गर्दछ । हरेक दिन दुई कोसा केरा खानाले मुटुको समस्या कम हुन्छ ।
*गर्भावस्थामा महिलालाई सबैभन्दा बढी भिटामिन ‘ओ’ मिनरल्सको आवश्यकता पर्दछ । यस अवस्थामा केरा खानु उपयुक्त हुन्छ ।
*केरा वृद्धवृद्धाका लागि पनि फलदायी हुन्छ, किनभने यो सजिलै पच्छ । यसमा भिटामिन बी, बी–६ र फाइबर हुन्छ, जुन उमेर ढल्केका मानिसलाई चाहिन्छ । उनीहरूको पेटको विकारलाई हटाउन पनि सहयोग गर्दछ ।
*तौल बढाउन लागि पनि केरा उपयोगी हुन्छ ।
*यसमा ट्राइप्टोफान नामक एसिड पाइन्छ, जसले दिमागलाई सधैँ फ्रेस राख्न मद्दत गर्छ ।
*केरामा उच्च मात्रामा फाइबर पाइन्छ जसले पेटको कामलाई दुरुस्त पार्ने तथा पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ बनाउने काम गर्छ । यसले अपच तथा कब्जियत जस्ता समस्या समेत कम गर्छ ।
*यदि तपाइँलाइ कब्जियत छ भने तपाइँलाइ केराले निकै फाइदा पुर्याउँछ । दिनमा दुइवटा केरा खनुस र हेर्नुस । केरामा हुने फाइबरका कारण यो समस्याबाट मुक्ति मिल्दछ ।
- See more
कहिले खानेकुरामा ध्यान राख्दाराख्दै पनि पखालाको सिकार हुनपुगिन्छ । विशेष गरेर अफिसमा काम गर्नेहरु जो बाहिर खानपर्ने हुन्छ, उनीहरुका लागि त यो ठूलो समस्या हुने गरेको छ । पखला लागे पछि शरीरलाई नै कमजोर बनाउने गर्छ ।
तर, यसले शरीरमा असर पुर्याउनभन्दा अघि नै घरमै उपचार गर्न सकिन्छ ।
१. पखाला लागेपछि शरीरबाट ठूलो मात्रामा खनिज नाश हुनेगर्छ । यसका लागि जीवनजल वा पानीमा कागती, नुन र चिनी मिसाएर दिनभर पिउनुपर्छ । त्यस्तै पातलो सुप वा फलफूलको जुस पनि शरीरमा पानीको मात्रालाई सही राख्न पिउन सकिन्छ । २. पखाला लागेको बेला धेरै फाइबर भएका फलफूल वा खाना भने खानु हुँदैन । स्याउजस्ता फलहरु खायो भने स्थिति झन खराब बन्न सक्छ । ३. कडा कफी खायो भने त्यसले पनि पखाला नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ । ४. दहीमा भुटेको मेथी र जिरा मिसाएर खायो भने पखाला रोक्न सहयोग गर्छ । ५. पखाला लागेको बेला दुग्ध उत्पादन जस्तै पनिर, चिज आदि खानुहुँदैन । तर, दहीमा भएको ब्याक्टेरियाले भने हाम्रो आहारनलीलाई दह्रो बनाउन मद्दत गर्छ ।/www.ratopati.com
तर, यसले शरीरमा असर पुर्याउनभन्दा अघि नै घरमै उपचार गर्न सकिन्छ ।
१. पखाला लागेपछि शरीरबाट ठूलो मात्रामा खनिज नाश हुनेगर्छ । यसका लागि जीवनजल वा पानीमा कागती, नुन र चिनी मिसाएर दिनभर पिउनुपर्छ । त्यस्तै पातलो सुप वा फलफूलको जुस पनि शरीरमा पानीको मात्रालाई सही राख्न पिउन सकिन्छ । २. पखाला लागेको बेला धेरै फाइबर भएका फलफूल वा खाना भने खानु हुँदैन । स्याउजस्ता फलहरु खायो भने स्थिति झन खराब बन्न सक्छ । ३. कडा कफी खायो भने त्यसले पनि पखाला नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ । ४. दहीमा भुटेको मेथी र जिरा मिसाएर खायो भने पखाला रोक्न सहयोग गर्छ । ५. पखाला लागेको बेला दुग्ध उत्पादन जस्तै पनिर, चिज आदि खानुहुँदैन । तर, दहीमा भएको ब्याक्टेरियाले भने हाम्रो आहारनलीलाई दह्रो बनाउन मद्दत गर्छ ।/www.ratopati.com
३२ साउन, काठमाडौं ।
१ करोड २५ लाख भन्दा बढी उपभोक्ता रहेको नेपालको सबैभन्दा ठूलो दुरसञ्चार कम्पनी नेपाल टेलिकमले आफ्ना सेवाग्राहीलाई अर्को खुसीको खवर दिएको छ ।
नेपाल टेलिकमले २०७२ भाद्र १ गते देखि लागू हुने गरी जिएसएम प्रिपेड मोवाइल फोनमा नयाँ र सस्तो दर रेटमा डाटा प्याकेज उपलब्ध गराउने भएका छ ।
हेर्नुस् नेपाल टेलिकमको जिएसएम प्रिपेड मोवाइल डाटाको दर रेटः
टेलिकमका अनुसार जिएसएम मोबाइल सेवाका ग्राहक १ करोड ४ लाख ४८ हजार, सिडिएमए सेवाका ग्राहक १३ लाख ५५ हजार तथा पिएसटिएन टेलिफोन सेवाका ग्राहक ६ लाख ६४ हजार ५ सय रहेका छन् ।
चैत मसान्तसम्म कम्पनीको डाटा सेवाका प्रयोगकर्ता ६२ लाख २३ हजार पुगेका छन् ।
फागुनदेखि चैतसम्म एक महिनाको अवधिमा २ लाख ८४ हजार कुल टेलिफोन ग्राहक थपिएका छन् भने ८९ हजार डाटा सेवाका प्रयोगकर्ता थपिएका छन् ।
१ करोड २५ लाख भन्दा बढी उपभोक्ता रहेको नेपालको सबैभन्दा ठूलो दुरसञ्चार कम्पनी नेपाल टेलिकमले आफ्ना सेवाग्राहीलाई अर्को खुसीको खवर दिएको छ ।
नेपाल टेलिकमले २०७२ भाद्र १ गते देखि लागू हुने गरी जिएसएम प्रिपेड मोवाइल फोनमा नयाँ र सस्तो दर रेटमा डाटा प्याकेज उपलब्ध गराउने भएका छ ।
हेर्नुस् नेपाल टेलिकमको जिएसएम प्रिपेड मोवाइल डाटाको दर रेटः
टेलिकमका अनुसार जिएसएम मोबाइल सेवाका ग्राहक १ करोड ४ लाख ४८ हजार, सिडिएमए सेवाका ग्राहक १३ लाख ५५ हजार तथा पिएसटिएन टेलिफोन सेवाका ग्राहक ६ लाख ६४ हजार ५ सय रहेका छन् ।
चैत मसान्तसम्म कम्पनीको डाटा सेवाका प्रयोगकर्ता ६२ लाख २३ हजार पुगेका छन् ।
फागुनदेखि चैतसम्म एक महिनाको अवधिमा २ लाख ८४ हजार कुल टेलिफोन ग्राहक थपिएका छन् भने ८९ हजार डाटा सेवाका प्रयोगकर्ता थपिएका छन् ।
३२ साउन, एजेन्सी ।
कट्टर हिन्दुबादी छवि भएका भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले आबुधावीस्थित एक मस्जिदको भ्रमण गरेपछि भारतमा हंगामा भएको छ । विपक्षी दलका नेताहरुले नरेन्द्र मोदी मस्जिदमा गएकोप्रति तिखा टिप्पणी गरेका छन् ।
अबुधावीस्थित शेख जायद मस्जिद गएका मोदीलाई कतिपयले मस्जिदलाई पनि पर्यटकीय स्थल मात्र बनाएको टिप्पणी गरेका छन् भने कतिले भने उनका आलोचकमाथि नै घोंचपेच गरेका छन् ।
जम्मू-कश्मीरका पूर्व मुख्यमन्त्री उमर अब्दुल्लाले प्रधानमन्त्रीले शेख जायद मस्जिदलाई पर्यटकीय स्थलमात्र मानेको र त्यसभन्दा बढी मान्न जरुरी नरहेको भनेका छन् ।
मोदी अवुधावी भ्रमणमा गएकै समय पारेर त्यहाँ हिन्दु मन्दिर बनाउने निर्णय त्यहाँको सरकारले गरेको छ ।
आम आदमी पार्टीका नेताले पनि मोदी आफ्नो देशमा रहेका मस्जिदमा कहिल्यै पनि नगएको भन्दै ब्यङ्ग्य गरेका छन् । कतिपयले मोदीको यो भ्रमण धार्मिक सहिष्णुताको उपज भएको भनेपनि धेरैले उनलाई प्रचारमुखीको सज्ञा दिएका छन् ।
कट्टर हिन्दुबादी छवि भएका भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले आबुधावीस्थित एक मस्जिदको भ्रमण गरेपछि भारतमा हंगामा भएको छ । विपक्षी दलका नेताहरुले नरेन्द्र मोदी मस्जिदमा गएकोप्रति तिखा टिप्पणी गरेका छन् ।
अबुधावीस्थित शेख जायद मस्जिद गएका मोदीलाई कतिपयले मस्जिदलाई पनि पर्यटकीय स्थल मात्र बनाएको टिप्पणी गरेका छन् भने कतिले भने उनका आलोचकमाथि नै घोंचपेच गरेका छन् ।
जम्मू-कश्मीरका पूर्व मुख्यमन्त्री उमर अब्दुल्लाले प्रधानमन्त्रीले शेख जायद मस्जिदलाई पर्यटकीय स्थलमात्र मानेको र त्यसभन्दा बढी मान्न जरुरी नरहेको भनेका छन् ।
मोदी अवुधावी भ्रमणमा गएकै समय पारेर त्यहाँ हिन्दु मन्दिर बनाउने निर्णय त्यहाँको सरकारले गरेको छ ।
आम आदमी पार्टीका नेताले पनि मोदी आफ्नो देशमा रहेका मस्जिदमा कहिल्यै पनि नगएको भन्दै ब्यङ्ग्य गरेका छन् । कतिपयले मोदीको यो भ्रमण धार्मिक सहिष्णुताको उपज भएको भनेपनि धेरैले उनलाई प्रचारमुखीको सज्ञा दिएका छन् ।
२०७२ साउन ३२
काठमाडौं, ३२ साउन । मोहन वैद्य नेतृत्वको नेकपा–माओवादी खुल्ने वित्तिकै राजधानीमा दुई वटा गाडिमा आगजनी भएको छ ।
केन्द्रीय प्रहरी समाचार कक्षले दिएको जानकारी अनुसार बाग्लुङ्ग घर भई हाल ललितपुर बागडोल–४ बस्ने ४५ बर्षीय गोपाल राज शेरचनको पार्किङ गरी राखिएको कारमा आगजनी भएको हो । उनले २ बजे कारलाई सडक ल्याएर राखेका थिए । जबकी बन्द एक बजे देखि नै खुलिसकेको थियो ।
काठमाडौं महानगरपालिका३३ रातो पुल र सेतो पुलकोबीच कच्ची बाटोमा शेचरनको पार्किङ्ग गरी राखेको बा ११ च ४६५७ नंबरको कारमा अपरिचित व्यक्तिहरुले आइतबार आगजनी गरी फरार भएका हुन् ।
यसैगरी काठमाडौं महानगरपालिका–१० थापागाउँ स्थित सडक किनारमा पार्किङ्ग गरी राखेको बा २ च ७०७२ नंबरको कारमा अपरिचित व्यक्तिहरुले आइतबार पेट्रोल छर्की आगो लगाई फरार भएका छन् ।
फरार अभियुक्तहरुको प्रहरीले खोजी गर्नुका साथै यस सम्बन्धमा आवश्यक अनुसन्धान गरिरहेको छ ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
काठमाडौं, ३२ साउन । मोहन वैद्य नेतृत्वको नेकपा–माओवादी खुल्ने वित्तिकै राजधानीमा दुई वटा गाडिमा आगजनी भएको छ ।
केन्द्रीय प्रहरी समाचार कक्षले दिएको जानकारी अनुसार बाग्लुङ्ग घर भई हाल ललितपुर बागडोल–४ बस्ने ४५ बर्षीय गोपाल राज शेरचनको पार्किङ गरी राखिएको कारमा आगजनी भएको हो । उनले २ बजे कारलाई सडक ल्याएर राखेका थिए । जबकी बन्द एक बजे देखि नै खुलिसकेको थियो ।
काठमाडौं महानगरपालिका३३ रातो पुल र सेतो पुलकोबीच कच्ची बाटोमा शेचरनको पार्किङ्ग गरी राखेको बा ११ च ४६५७ नंबरको कारमा अपरिचित व्यक्तिहरुले आइतबार आगजनी गरी फरार भएका हुन् ।
यसैगरी काठमाडौं महानगरपालिका–१० थापागाउँ स्थित सडक किनारमा पार्किङ्ग गरी राखेको बा २ च ७०७२ नंबरको कारमा अपरिचित व्यक्तिहरुले आइतबार पेट्रोल छर्की आगो लगाई फरार भएका छन् ।
फरार अभियुक्तहरुको प्रहरीले खोजी गर्नुका साथै यस सम्बन्धमा आवश्यक अनुसन्धान गरिरहेको छ ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
२०७२ साउन ३२ गते १३:१५
नेपालकी चर्चित गायिका कोमल वलीलाई चौथो पटकको प्रयासमा पनि अमेरिकाले भिसा दिएन । अमेरिकामा आयोजना हुन लागेको ‘तीज विशेष कार्यक्रम’का लागि अमेरिका जान लागेकी कोमललाई अमेरिकाले पत्याएन ।
उनलाई यसपटक पनि ‘सरी म्याम’ भन्दै अमेरिकाले भिसा दिन मानेन । ‘अमेरिकाका विभिन्न २५ वटा शहरमा कार्यक्रम बुक भैसकेको छ, तर म जान पाइन’-कोमलले अनलाइनखबरसँग भनिन् । अमेरिकी दुतावासमा उनलाई नेपाल फर्किने कारण के छ भनेर सोधिएको थियो ।
यसपटक उनले आफू व्यवसायिक गायिका भएको र अवसर पाए मात्र अमेरिका जान्छु भनेकी थिइन् । उनलाई अन्र्तवार्ताका क्रममा ‘तपाइको प्रेमी छ’ भनेर सोधिएको थियो । तर, कोमलले आफ्नो प्रेमी नभएको जवाफ दिइन् । यसपछि उनलाई बिबाहको बारेमा सोधियो । उनले आफू सिंगल भएको बताइन् ।
उनले आफूलाई भिसा नदिनुको कारण के छ भनेर अहिलेसम्म आफूले वुझ्न नसकेको पनि बताइन् । विश्वका थुप्रै देशमा कार्यक्रमका लागि पुगिसकेकी गायिका वलीलाई अमेरिकाले बारम्बार भिसा रिजेक्ट गरेको छ ।
तीजको अवसरमा आयोजना हुन लागेको कार्यक्रममा उनलाई राम्रो संस्थाबाट स्पोन्सर आएको थियो । तर, पनि भिसा नपाउँदा पत्रकार सम्मेलन गर्ने तयारी कोमलले गरेकी छिन् ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
नेपालकी चर्चित गायिका कोमल वलीलाई चौथो पटकको प्रयासमा पनि अमेरिकाले भिसा दिएन । अमेरिकामा आयोजना हुन लागेको ‘तीज विशेष कार्यक्रम’का लागि अमेरिका जान लागेकी कोमललाई अमेरिकाले पत्याएन ।
उनलाई यसपटक पनि ‘सरी म्याम’ भन्दै अमेरिकाले भिसा दिन मानेन । ‘अमेरिकाका विभिन्न २५ वटा शहरमा कार्यक्रम बुक भैसकेको छ, तर म जान पाइन’-कोमलले अनलाइनखबरसँग भनिन् । अमेरिकी दुतावासमा उनलाई नेपाल फर्किने कारण के छ भनेर सोधिएको थियो ।
यसपटक उनले आफू व्यवसायिक गायिका भएको र अवसर पाए मात्र अमेरिका जान्छु भनेकी थिइन् । उनलाई अन्र्तवार्ताका क्रममा ‘तपाइको प्रेमी छ’ भनेर सोधिएको थियो । तर, कोमलले आफ्नो प्रेमी नभएको जवाफ दिइन् । यसपछि उनलाई बिबाहको बारेमा सोधियो । उनले आफू सिंगल भएको बताइन् ।
उनले आफूलाई भिसा नदिनुको कारण के छ भनेर अहिलेसम्म आफूले वुझ्न नसकेको पनि बताइन् । विश्वका थुप्रै देशमा कार्यक्रमका लागि पुगिसकेकी गायिका वलीलाई अमेरिकाले बारम्बार भिसा रिजेक्ट गरेको छ ।
तीजको अवसरमा आयोजना हुन लागेको कार्यक्रममा उनलाई राम्रो संस्थाबाट स्पोन्सर आएको थियो । तर, पनि भिसा नपाउँदा पत्रकार सम्मेलन गर्ने तयारी कोमलले गरेकी छिन् ।
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
४४ दिनपछि मन्त्रालयमा भव्य बिदाई
काठमाडौ, श्रावण ३२ - असार १५ मा आयोजित धान रोपाईं कार्यक्रममा स्थानीय महिलालाई दूव्र्यवहारको आरोप लागेपछि पदबाट राजीनामा दिएका कृषिमन्त्री हरिप्रसाद पराजुली अझै मन्त्री क्वाटर पुल्चोकमै छन् ।
राजीनामा पछि आफ्नो क्वाटर छोडे पनि उनले उपप्रधान तथा गृहमन्त्री वामदेव गौतमको क्वाटर प्रयोग गरिरहेका छन् । गौतमले आफू बस्ने बाहेक सी–५ नम्बरको क्वाटर आफ्ना लागि छुट्टै लिएको मन्त्रीक्वाटर स्रोतले बतायो । यो दोस्रो क्वाटर गौतमका कृषिसम्बन्धि सल्लाहकारका रुपमा पराजुलीले प्रयोग गर्ने गरेको पराजुलीका स्वकीय सचिव सुदिप खतिवडाले बताए ।
‘बामदेव कमरेडका दुइटा क्वार्टर छन् । एउटामा हरि पराजुली उहाँको सल्लाहकारका रुपमा बसेर सघाइरहनु भएको मात्रै हो,’ खतिवडाले बताए । उनले पराजुलीले आफ्नो क्वार्टर छाडिसकेको पनि बताए ।
मन्त्रलायका प्रशासन महाशाखाका अनुसार, पराजुलीले अहिलेसम्म कृषि मन्त्रालयको एउटा गाडी फर्काएका छैनन् । 'दुइटा गाडी लिएका थिए एउटाको साँचो सचिवकोमा आएको बुझिएको छ,' प्रशासन स्रोतले भन्यो । गाैतमले हेर्ने कृषिसम्बन्धी फाइलहरु पराजुलीले नै हेर्ने गरेको पनि स्रोतको दावी छ ।
राजीनामाको ४४ दिनपछि भव्य बिदाई
कृषि मन्त्रालयमा आजसम्म कुनै मन्त्रीको बिदाई कार्यक्रम गरिएको थिएन । तर, पराजुलीको हकमा भने यस्तो भएन । उनले राजीनामा दिएको ४४ दिनपछि मन्त्रालयमा भव्य कार्यक्रम गरी उनको बिदाई गरियो ।
बिदाई कार्यक्रममा पनि सरकारी गाडी चढेरै आएका थिए, आफूलाई दिएका उपहारहरुसहित उनी त्यही गाडीमा फर्किए । झन्डावाला कालो कार भने उनले फर्काइसकेको गृह मन्त्रालयले जनाएको छ ।
पराजुलीले राजीनामा दिएको दुई सातापछि साउन ४ गते उनका छोरा गृमाणविक्रम पराजुली किसान प्रतिनिधिका रुपमा अष्ट्रेलिया पुगे । दुधमा हुने कोलिफर्मको अध्ययन गर्न गएको सरकारी टोलीमा छोरालाई पराजुलीले पारेका हुन् । यससम्बन्धी फाइल मन्त्रलायको मानव संसाधन विकास शाखामा छैन ।
यो भ्रमणको खर्च भने दुग्ध विकास संस्थानले बेहोर्ने भएको छ । ‘मन्त्रीका छोराको खर्च हामीलाई तिर्नुपर्ने भनी बोर्डले पत्र पठाएको छ,’ संस्थानका एक उच्च अधिकारीले भने । पराजुली आफैं सरकारी खर्चमा ६ पटक विदेश भ्रमणमा गएका थिए । यस्तै पराजुलीको सचिवलयमा खटिएका स्वकीय सचिव गोकर्ण अर्याल दुईपटक थाइल्यान्ड र एकपटक फिलिपिन्स पुगे भने अर्का स्वकिय सचिव सुदिप खतिवडा इटली र अष्ट्रेलिया पुगे ।
कृषि विकास मन्त्रालयले हालै गत आर्थिक वर्ष एशियालीसहित विश्व बैंक लागायत ८ वटा दातृ निकायको आर्थिक सहायतमा कृषिमा संचालित परियोजनाहरुमा पारदर्शीताको कमी रहेको भेटीएको छ । मन्त्रालयले आफ्नो मातहत संचालित कार्यक्रममा वैदेशिक भ्रमण, तालिम र सेवासुविधा मनोनयनमा पारदर्शीताको कमी रहेको औल्याएको छ । हालैको वर्षको समिक्षाका क्रममा मन्त्रालयले औल्याएको यो समस्या अघिल्लो वर्ष पनि देखिएको थियो । यी परियोजना नेपाली किसानको आवश्यकता भन्दा पनि दातृ निकायको स्वार्थ अनुसार काम गरिरहेको पनि मन्त्रालयले औल्याएको छ । त्यसैगरी तयारीमा धेरै ध्यान दिने अधिकांश परियोजनाहरुको उपलब्धि भने बाचा गरेको लक्ष्य अनुसार पनि हुन नसकेको प्रतिवेदनमा देखिएको छ ।
गत वर्ष कृषिमा कुल बजेट २३ अर्ब २८ करोड थियो । यसमा दातृ निकायको बजेट ६ अर्ब ३३ करोड थियो । मन्त्रालयको अनुगमन तथा मूल्यांकन महाशाखाले तयार पारेको समिक्षा प्रतिवेदनले दातृ निकायबाट संचालित कार्यक्रम साना किसानहरुको पहुच बाहिर रहेको पनि औल्याएको छ । गत वर्ष ७५ वटै जिल्लामा दातृ निकायका १५ वटा कार्यक्रम थिए ।
साउन १७ गते मध्यमाञ्चल क्षेत्रले मातहतका ५६ वटा कार्यालयका प्रमुखसहित आयोजना गरिएको समीक्षा भेलामा पनि कृषिमा कार्यरत दातृ निकायबाट संचालित परियोजनाहरुको चर्को आलोचना गरे । अधिकांश परियोजनाको उपलब्धि तथा तथ्यांक हचुवा हुने गरेको, जिल्ला समन्वय नगरी काम गर्ने गरेको, तालिम र वैदेशिक भ्रमण अपरदर्शी भएको गुनासो जिल्ला तथा फार्म प्रमुखहरुले राखेपछि कृषि विभागका सहसचिव डिलाराम भन्डारीले दातृ निकायबाट संचालित परियोजनाहरुका अवसरमा समानता नभएको स्विकारे ।
‘अवसर बराबर भए राम्रो हुन्थ्यो, कृषिका केही साथीहरु विदेशबाट फर्केर सुटकेस भित्र राख्नै नपाई फेरि उडिहाल्छन् भने केही कतै जानै नपाउने छन् ।’ गत वर्ष कृषि विकास मन्त्रालयबाट मन्त्रीसहित ३ सय ८० जना कर्मचारीले विदेश भ्रमण गरेका थिए । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
काठमाडौ, श्रावण ३२ - असार १५ मा आयोजित धान रोपाईं कार्यक्रममा स्थानीय महिलालाई दूव्र्यवहारको आरोप लागेपछि पदबाट राजीनामा दिएका कृषिमन्त्री हरिप्रसाद पराजुली अझै मन्त्री क्वाटर पुल्चोकमै छन् ।
राजीनामा पछि आफ्नो क्वाटर छोडे पनि उनले उपप्रधान तथा गृहमन्त्री वामदेव गौतमको क्वाटर प्रयोग गरिरहेका छन् । गौतमले आफू बस्ने बाहेक सी–५ नम्बरको क्वाटर आफ्ना लागि छुट्टै लिएको मन्त्रीक्वाटर स्रोतले बतायो । यो दोस्रो क्वाटर गौतमका कृषिसम्बन्धि सल्लाहकारका रुपमा पराजुलीले प्रयोग गर्ने गरेको पराजुलीका स्वकीय सचिव सुदिप खतिवडाले बताए ।
‘बामदेव कमरेडका दुइटा क्वार्टर छन् । एउटामा हरि पराजुली उहाँको सल्लाहकारका रुपमा बसेर सघाइरहनु भएको मात्रै हो,’ खतिवडाले बताए । उनले पराजुलीले आफ्नो क्वार्टर छाडिसकेको पनि बताए ।
मन्त्रलायका प्रशासन महाशाखाका अनुसार, पराजुलीले अहिलेसम्म कृषि मन्त्रालयको एउटा गाडी फर्काएका छैनन् । 'दुइटा गाडी लिएका थिए एउटाको साँचो सचिवकोमा आएको बुझिएको छ,' प्रशासन स्रोतले भन्यो । गाैतमले हेर्ने कृषिसम्बन्धी फाइलहरु पराजुलीले नै हेर्ने गरेको पनि स्रोतको दावी छ ।
राजीनामाको ४४ दिनपछि भव्य बिदाई
कृषि मन्त्रालयमा आजसम्म कुनै मन्त्रीको बिदाई कार्यक्रम गरिएको थिएन । तर, पराजुलीको हकमा भने यस्तो भएन । उनले राजीनामा दिएको ४४ दिनपछि मन्त्रालयमा भव्य कार्यक्रम गरी उनको बिदाई गरियो ।
बिदाई कार्यक्रममा पनि सरकारी गाडी चढेरै आएका थिए, आफूलाई दिएका उपहारहरुसहित उनी त्यही गाडीमा फर्किए । झन्डावाला कालो कार भने उनले फर्काइसकेको गृह मन्त्रालयले जनाएको छ ।
पराजुलीले राजीनामा दिएको दुई सातापछि साउन ४ गते उनका छोरा गृमाणविक्रम पराजुली किसान प्रतिनिधिका रुपमा अष्ट्रेलिया पुगे । दुधमा हुने कोलिफर्मको अध्ययन गर्न गएको सरकारी टोलीमा छोरालाई पराजुलीले पारेका हुन् । यससम्बन्धी फाइल मन्त्रलायको मानव संसाधन विकास शाखामा छैन ।
यो भ्रमणको खर्च भने दुग्ध विकास संस्थानले बेहोर्ने भएको छ । ‘मन्त्रीका छोराको खर्च हामीलाई तिर्नुपर्ने भनी बोर्डले पत्र पठाएको छ,’ संस्थानका एक उच्च अधिकारीले भने । पराजुली आफैं सरकारी खर्चमा ६ पटक विदेश भ्रमणमा गएका थिए । यस्तै पराजुलीको सचिवलयमा खटिएका स्वकीय सचिव गोकर्ण अर्याल दुईपटक थाइल्यान्ड र एकपटक फिलिपिन्स पुगे भने अर्का स्वकिय सचिव सुदिप खतिवडा इटली र अष्ट्रेलिया पुगे ।
कृषि विकास मन्त्रालयले हालै गत आर्थिक वर्ष एशियालीसहित विश्व बैंक लागायत ८ वटा दातृ निकायको आर्थिक सहायतमा कृषिमा संचालित परियोजनाहरुमा पारदर्शीताको कमी रहेको भेटीएको छ । मन्त्रालयले आफ्नो मातहत संचालित कार्यक्रममा वैदेशिक भ्रमण, तालिम र सेवासुविधा मनोनयनमा पारदर्शीताको कमी रहेको औल्याएको छ । हालैको वर्षको समिक्षाका क्रममा मन्त्रालयले औल्याएको यो समस्या अघिल्लो वर्ष पनि देखिएको थियो । यी परियोजना नेपाली किसानको आवश्यकता भन्दा पनि दातृ निकायको स्वार्थ अनुसार काम गरिरहेको पनि मन्त्रालयले औल्याएको छ । त्यसैगरी तयारीमा धेरै ध्यान दिने अधिकांश परियोजनाहरुको उपलब्धि भने बाचा गरेको लक्ष्य अनुसार पनि हुन नसकेको प्रतिवेदनमा देखिएको छ ।
गत वर्ष कृषिमा कुल बजेट २३ अर्ब २८ करोड थियो । यसमा दातृ निकायको बजेट ६ अर्ब ३३ करोड थियो । मन्त्रालयको अनुगमन तथा मूल्यांकन महाशाखाले तयार पारेको समिक्षा प्रतिवेदनले दातृ निकायबाट संचालित कार्यक्रम साना किसानहरुको पहुच बाहिर रहेको पनि औल्याएको छ । गत वर्ष ७५ वटै जिल्लामा दातृ निकायका १५ वटा कार्यक्रम थिए ।
साउन १७ गते मध्यमाञ्चल क्षेत्रले मातहतका ५६ वटा कार्यालयका प्रमुखसहित आयोजना गरिएको समीक्षा भेलामा पनि कृषिमा कार्यरत दातृ निकायबाट संचालित परियोजनाहरुको चर्को आलोचना गरे । अधिकांश परियोजनाको उपलब्धि तथा तथ्यांक हचुवा हुने गरेको, जिल्ला समन्वय नगरी काम गर्ने गरेको, तालिम र वैदेशिक भ्रमण अपरदर्शी भएको गुनासो जिल्ला तथा फार्म प्रमुखहरुले राखेपछि कृषि विभागका सहसचिव डिलाराम भन्डारीले दातृ निकायबाट संचालित परियोजनाहरुका अवसरमा समानता नभएको स्विकारे ।
‘अवसर बराबर भए राम्रो हुन्थ्यो, कृषिका केही साथीहरु विदेशबाट फर्केर सुटकेस भित्र राख्नै नपाई फेरि उडिहाल्छन् भने केही कतै जानै नपाउने छन् ।’ गत वर्ष कृषि विकास मन्त्रालयबाट मन्त्रीसहित ३ सय ८० जना कर्मचारीले विदेश भ्रमण गरेका थिए । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
स्वयम्भुनाथ कार्की
अब त केहि नलेखुं भन्यो बिषय बस्तु यस्तो गरि सृजित हुन्छन नलेखी सुखै छैन। अहिले सामाजिक सन्जालमा लोक गायिका ज्योति मगरको पहिरन, हाउ भाउलाइ लिएर सनातन ,आधुनिक , अति आधुनिकताको ढोंग रच्नेहरुबीच पक्ष बिपक्षमा बहस चलेको छ। व्यक्तिगत जीवन कसको के छ, त्यो संग पटक्कै सरोकारको बिषय हैन। तर यौटा सार्वजनिक जीवनमा दौडिरहेको जो कोहिले बिषय बस्तु अनुरुप त्यसका सिमा , नियम , आचरण , अनुशासनका नियम आदि पालना गरेकै हुनु पर्दछ।
केहि समय अघि मात्र कृषि मन्त्रि हरि पराजुली भन्ने पात्रले महिलाको छात्तीमा टाउको धसेको ,महिला हरुलाई जवर्जस्ती हिलो खेल्न प्रेरित गरेको दृश्य बाहिर आउन साथ त्यसमा पक्ष बिपक्षमा तर्क, बितर्क , कुतर्क हरु भए। सायद जीवनमा यति ख्यालख्याल को ठट्टाले महँगो मूल्य चुकाउनु परेको घटना पराजुलीको निम्ति पहिलो हुन सक्छ। उनले जतिसुकै बिलौना गरेर मैले आशिर्वाद मात्र लिएको हो अन्यथा केहि गरेको हैन , अझ आयोजक संस्था बाट पनि मन्त्रि महोदय कै पक्षमा बिज्ञप्ति जारि गर्न लगाए पनि जनमानसले नेपालको कुनै पनि संस्कृतिमा महिलाको छातीमा टाउको धसेर आशिर्वाद लिने चलन नआएकोमा एकमत भए । आखिरमा मन्त्रि पद चट् भयो। त्यतिबेला उनको स्वतन्त्रता को पक्षमा बोलिदिने बहस गरिदिने कुनै बबुराहरु देखिएनन् ।
अहिले सामाजिक संजालमा ज्योति मगरको बिषयमा नाम सुनेका नसुनेका अपरिचित हरुको लेख , कमेन्ट आदि पढे। मेरो बिचारमा ज्योति मगर हामी सबैको कलाकार हुन्। कलाकारलाई राष्ट्र कै गहनाको रुपमा चित्रित गरिएको छ। गित संगीत को माध्यम बाट आफ्नो प्रतिभा , लोक संस्कृति , लोक धुन , लोक भाका आदिलाई जनमानस मा पुर्याउने माध्यम कलाकारले नै हो। यसमा ज्योति मगरको पनि योगदान रहेको छ। यसमा द्विमत छैन। तर हरेक बिषय बस्तुको मर्म , भावना , मौलिकता ,महत्व , नियम , प्रकृति अलग अलग हुने हुँदा कलाकारले पहिरिने पोशाकको पनि उत्तिकै महत्व हुन्छ। झन् संगीतको कुरो गर्नु पर्दा ताल न बेताल सुर नभएको संगीतले गायनमा पूर्णता दिन्छ त अझ पश्चिमा मुलुकमा बसेर आधुनिकताको राग अलाप्ने , आफुलाई संसारकै आधुनिक ठान्ने केहि साँघुरो सोचका सानो अंशका भलाद्मीहरुलाई के भन्न चाहन्छु भने पश्चिमा मुलुकमा हरेक समारोह अनुसारको पोसाकको अलग अलग तयारी गरेको हुन्छ।
जस्तै कोहि आफु निकटका इष्टमित्र नातेदारको निधन भएमा मलामी जानु पर्दा कालो पोसाकलाई औपचारिक संस्कृतिको रुपमा स्थापित गरेको छ। स्वतन्त्रता छ भन्दैमा उत्ताउलो , भड्किलो , रंगी बिरंगी बुट्टेदार कपडा लगाएर मलामी जान बर्जित छ। किनकि त्यस किसिमको पहिरनले मृतकको खिल्ली उडाउने ,सामाजिक संस्कारको बर्खिलाप हुने र परम्परागत चलि आएको चलनमा ठेस पुग्न जान्छ। र, सोझै अपमान गरेको ठहर्दछ।
ज्योति मगरको पहिरनको बिषय माथि प्रश्न उठ्नु स्वाभाविक हो , यदि उनले लोक भाका , लोक दोहोरि भन्दा अलग विधामा स्वर दिन्थिन भने त्यो बहसको अर्को पाटो हुन्थ्यो। पश्चिमा चर्चित कलाकारहरु , जस्तै लेडी गागा ,जेनिफर लोपेज , म्याडोना ,माइली सिरस आदि कलाकारहरु पनि चर्चामा आउनको निम्ति भल्गर रुप धारण गरेको समाचार सुन्छौं। तर उनीहरुले गाउने विधा लोक भाका लोक गित हैन। मेरो सामान्य बुझाइमा ज्योति मगरले दुख मनाउ गर्नु पर्ने कुनै कारण देख्दिन , उनको करियर मा अझ निखारपन आओस , सबै तह तप्काका श्रोता ,दर्शक को मन जित्न सकुन। बिबादमा आएर कसैलाई पनि फाइदा छैन।
भिडियो हेर्नतलको बाकस थिच्नुहोस
अब त केहि नलेखुं भन्यो बिषय बस्तु यस्तो गरि सृजित हुन्छन नलेखी सुखै छैन। अहिले सामाजिक सन्जालमा लोक गायिका ज्योति मगरको पहिरन, हाउ भाउलाइ लिएर सनातन ,आधुनिक , अति आधुनिकताको ढोंग रच्नेहरुबीच पक्ष बिपक्षमा बहस चलेको छ। व्यक्तिगत जीवन कसको के छ, त्यो संग पटक्कै सरोकारको बिषय हैन। तर यौटा सार्वजनिक जीवनमा दौडिरहेको जो कोहिले बिषय बस्तु अनुरुप त्यसका सिमा , नियम , आचरण , अनुशासनका नियम आदि पालना गरेकै हुनु पर्दछ।
केहि समय अघि मात्र कृषि मन्त्रि हरि पराजुली भन्ने पात्रले महिलाको छात्तीमा टाउको धसेको ,महिला हरुलाई जवर्जस्ती हिलो खेल्न प्रेरित गरेको दृश्य बाहिर आउन साथ त्यसमा पक्ष बिपक्षमा तर्क, बितर्क , कुतर्क हरु भए। सायद जीवनमा यति ख्यालख्याल को ठट्टाले महँगो मूल्य चुकाउनु परेको घटना पराजुलीको निम्ति पहिलो हुन सक्छ। उनले जतिसुकै बिलौना गरेर मैले आशिर्वाद मात्र लिएको हो अन्यथा केहि गरेको हैन , अझ आयोजक संस्था बाट पनि मन्त्रि महोदय कै पक्षमा बिज्ञप्ति जारि गर्न लगाए पनि जनमानसले नेपालको कुनै पनि संस्कृतिमा महिलाको छातीमा टाउको धसेर आशिर्वाद लिने चलन नआएकोमा एकमत भए । आखिरमा मन्त्रि पद चट् भयो। त्यतिबेला उनको स्वतन्त्रता को पक्षमा बोलिदिने बहस गरिदिने कुनै बबुराहरु देखिएनन् ।
अहिले सामाजिक संजालमा ज्योति मगरको बिषयमा नाम सुनेका नसुनेका अपरिचित हरुको लेख , कमेन्ट आदि पढे। मेरो बिचारमा ज्योति मगर हामी सबैको कलाकार हुन्। कलाकारलाई राष्ट्र कै गहनाको रुपमा चित्रित गरिएको छ। गित संगीत को माध्यम बाट आफ्नो प्रतिभा , लोक संस्कृति , लोक धुन , लोक भाका आदिलाई जनमानस मा पुर्याउने माध्यम कलाकारले नै हो। यसमा ज्योति मगरको पनि योगदान रहेको छ। यसमा द्विमत छैन। तर हरेक बिषय बस्तुको मर्म , भावना , मौलिकता ,महत्व , नियम , प्रकृति अलग अलग हुने हुँदा कलाकारले पहिरिने पोशाकको पनि उत्तिकै महत्व हुन्छ। झन् संगीतको कुरो गर्नु पर्दा ताल न बेताल सुर नभएको संगीतले गायनमा पूर्णता दिन्छ त अझ पश्चिमा मुलुकमा बसेर आधुनिकताको राग अलाप्ने , आफुलाई संसारकै आधुनिक ठान्ने केहि साँघुरो सोचका सानो अंशका भलाद्मीहरुलाई के भन्न चाहन्छु भने पश्चिमा मुलुकमा हरेक समारोह अनुसारको पोसाकको अलग अलग तयारी गरेको हुन्छ।
जस्तै कोहि आफु निकटका इष्टमित्र नातेदारको निधन भएमा मलामी जानु पर्दा कालो पोसाकलाई औपचारिक संस्कृतिको रुपमा स्थापित गरेको छ। स्वतन्त्रता छ भन्दैमा उत्ताउलो , भड्किलो , रंगी बिरंगी बुट्टेदार कपडा लगाएर मलामी जान बर्जित छ। किनकि त्यस किसिमको पहिरनले मृतकको खिल्ली उडाउने ,सामाजिक संस्कारको बर्खिलाप हुने र परम्परागत चलि आएको चलनमा ठेस पुग्न जान्छ। र, सोझै अपमान गरेको ठहर्दछ।
ज्योति मगरको पहिरनको बिषय माथि प्रश्न उठ्नु स्वाभाविक हो , यदि उनले लोक भाका , लोक दोहोरि भन्दा अलग विधामा स्वर दिन्थिन भने त्यो बहसको अर्को पाटो हुन्थ्यो। पश्चिमा चर्चित कलाकारहरु , जस्तै लेडी गागा ,जेनिफर लोपेज , म्याडोना ,माइली सिरस आदि कलाकारहरु पनि चर्चामा आउनको निम्ति भल्गर रुप धारण गरेको समाचार सुन्छौं। तर उनीहरुले गाउने विधा लोक भाका लोक गित हैन। मेरो सामान्य बुझाइमा ज्योति मगरले दुख मनाउ गर्नु पर्ने कुनै कारण देख्दिन , उनको करियर मा अझ निखारपन आओस , सबै तह तप्काका श्रोता ,दर्शक को मन जित्न सकुन। बिबादमा आएर कसैलाई पनि फाइदा छैन।
भिडियो हेर्नतलको बाकस थिच्नुहोस
परासी : नवलपरासीमा सोमबार आफ्नै बन्दुकको गोली लागेर एक सशस्त्र सहायक हवल्दार घाइते भएका छन् ।
सीमा सुरक्षा बल बेलासपुरमा कार्यरत सहायक हवल्दार काशीनाथ कुमाल आफ्नै बन्दुकको गोली लागेर घाइते भएका हुन् ।
नवलपरासीको बेलासपुरमा बन्द आह्वानकर्ता र प्रहरीबीचको झडपका क्रममा सुरक्षार्थ खटिएका कुमालको खुट्टा चिप्लिँदा बन्दुकको गोली उनको खुट्टामा लागेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी हरिप्रसाद मैनालीले जानकारी दिए।
घाइते कुमालको अहिले भैरहवा मेडिकल कलेजमा उपचार भइरहेको छ । नवलपरासी थरुहट सङ्घर्ष समिति र मधेसी मोर्चाको बन्द आह्वानका कारण आज पनि बन्द छ ।
नवलपरासीको बेलासपुर, तिलकपुरलगायतका विभिन्न स्थानमा आज पटक पटक प्रहरी र बन्द आह्वानकर्ताबीच झडप भएका छन् । रासस annapurnapost.com
सीमा सुरक्षा बल बेलासपुरमा कार्यरत सहायक हवल्दार काशीनाथ कुमाल आफ्नै बन्दुकको गोली लागेर घाइते भएका हुन् ।
नवलपरासीको बेलासपुरमा बन्द आह्वानकर्ता र प्रहरीबीचको झडपका क्रममा सुरक्षार्थ खटिएका कुमालको खुट्टा चिप्लिँदा बन्दुकको गोली उनको खुट्टामा लागेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी हरिप्रसाद मैनालीले जानकारी दिए।
घाइते कुमालको अहिले भैरहवा मेडिकल कलेजमा उपचार भइरहेको छ । नवलपरासी थरुहट सङ्घर्ष समिति र मधेसी मोर्चाको बन्द आह्वानका कारण आज पनि बन्द छ ।
नवलपरासीको बेलासपुर, तिलकपुरलगायतका विभिन्न स्थानमा आज पटक पटक प्रहरी र बन्द आह्वानकर्ताबीच झडप भएका छन् । रासस annapurnapost.com
काठमाडौं, ३२ साउन । संविधानका विवादित विषयमा एकीकृत नेकपा माओवादीले शर्त अगाडि सारेको छ ।
उच्चस्तरीय राजनीतिक विशेष समितिको बैठकपछि सञ्चारकर्मीलाई संक्षिप्त प्रतिक्रिया दिँदै एमाओवादीका उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठले पार्टीले नयाँ संविधानका विवादित विषयमा अब आफ्नो अडान नछाड्ने बताउनुभयो ।
‘८ प्रदेश भनेका थियौं त्यो पनि छाड्यौं, प्रदेश विभाजनको अडान पनि छाड्यौं, अहिले ६ मा आइपुगेको छौं । अब पनि एमाओवादीलाई पछाडी धकेल्ने प्रयत्न भइरहेको छ, अब हामी आफ्नो अडानबाट पछि हट्दैनौं ।’ उहाँले भन्नुभयो ।
उहाँले पाँच विकास क्षेत्रलाई पाँच प्रदेश बनाउने प्रस्ताव एमाओवादीले कुनै हालत पनि स्वीकार नगर्ने बताउनुभयो । ६ प्रदेशको सीमांकनमा असन्तुष्टि देखिएपछि विशेष समितिमा एमाले नेताहरुले ५ विकास क्षेत्रलाई नै प्रदेश बनाउने प्रस्ताव राखेका थिए ।
एमाले उपाध्यक्ष विद्या भण्डारीले त सार्वजनिक रुपमा नै पाँच विकास क्षेत्रलाई नै प्रदेश बनाउन सुझाव दिएकी थिइन् । एमाले नेताहरुको यस्तो भनाई आएपछि एमाओवादी उपाध्यक्ष श्रेष्ठ पहिचान र समथ्र्यका आधारमा गरिएको ६ प्रदेशको सीमालाई नै भत्काउने काम स्वीकार्य नहुने बताउनुभएको हो ।
यस्तै, एमाओवादीले धर्म निरपेक्षता कायमै राख्ने अडान पनि नछाड्ने भएको छ । केही दिनअघि प्रचण्डले धार्मिक स्वतन्त्रता शब्द राख्नुपर्ने बताएपनि आइतबारको बैठकमा धर्म निरपेक्षता नै कायम रहने बताएका थिए । उपाध्यक्ष श्रेष्ठले पनि एमाओवादीले धर्म निरपेक्षताको अडान नछाड्ने भनाई राख्नुभयो ।
dainiknepal.com
उच्चस्तरीय राजनीतिक विशेष समितिको बैठकपछि सञ्चारकर्मीलाई संक्षिप्त प्रतिक्रिया दिँदै एमाओवादीका उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठले पार्टीले नयाँ संविधानका विवादित विषयमा अब आफ्नो अडान नछाड्ने बताउनुभयो ।
‘८ प्रदेश भनेका थियौं त्यो पनि छाड्यौं, प्रदेश विभाजनको अडान पनि छाड्यौं, अहिले ६ मा आइपुगेको छौं । अब पनि एमाओवादीलाई पछाडी धकेल्ने प्रयत्न भइरहेको छ, अब हामी आफ्नो अडानबाट पछि हट्दैनौं ।’ उहाँले भन्नुभयो ।
उहाँले पाँच विकास क्षेत्रलाई पाँच प्रदेश बनाउने प्रस्ताव एमाओवादीले कुनै हालत पनि स्वीकार नगर्ने बताउनुभयो । ६ प्रदेशको सीमांकनमा असन्तुष्टि देखिएपछि विशेष समितिमा एमाले नेताहरुले ५ विकास क्षेत्रलाई नै प्रदेश बनाउने प्रस्ताव राखेका थिए ।
एमाले उपाध्यक्ष विद्या भण्डारीले त सार्वजनिक रुपमा नै पाँच विकास क्षेत्रलाई नै प्रदेश बनाउन सुझाव दिएकी थिइन् । एमाले नेताहरुको यस्तो भनाई आएपछि एमाओवादी उपाध्यक्ष श्रेष्ठ पहिचान र समथ्र्यका आधारमा गरिएको ६ प्रदेशको सीमालाई नै भत्काउने काम स्वीकार्य नहुने बताउनुभएको हो ।
यस्तै, एमाओवादीले धर्म निरपेक्षता कायमै राख्ने अडान पनि नछाड्ने भएको छ । केही दिनअघि प्रचण्डले धार्मिक स्वतन्त्रता शब्द राख्नुपर्ने बताएपनि आइतबारको बैठकमा धर्म निरपेक्षता नै कायम रहने बताएका थिए । उपाध्यक्ष श्रेष्ठले पनि एमाओवादीले धर्म निरपेक्षताको अडान नछाड्ने भनाई राख्नुभयो ।
dainiknepal.com
नेताको बाटो छेक्दै युवाहरु सडकमा
धनगढी : अखण्ड सुदूरपश्चिमपक्षका यवाहरुले, संयुक्त थरुहट संघर्ष समितिको धनगढीमा भइरहेको आमसभामा आउने वक्तालाई रोक्ने प्रयास गरेपछि धनगढी तनावग्रस्त भएको छ । अखण्ड पक्षधरहरुले धनगढीका विभिन्न चोकमा नाराबाजी गर्दै टायर बालिरहेका छन ।
धनगढीको एलएन चोकमा अखण्ड पक्षधरका युवाहरुले टायर बालेपछि त्यो क्षेत्र तनावग्रस्त भएको हो । थारु समुदायको धनगढीको क्याम्पस चोकमा आमसभा सुरु भइसकेको छ ।
आमसभामा नेकपा–माओवादीका सचिव देब गुरुङ, कांग्रेसका सभाषदहरु नरेन्द्र कुमाल र तेजुराम चौधरी, फोरम लोकतान्त्रिकका योगेन्द्र चौधरी र थरुहट तराई पार्टीका सभाषद गंगा चौधरी आमसभा स्थल पुगिसकेका छन् ।
संघीय समाजवादी फोरमका नेता अशोक राई र एमाओवादीका नेता वर्षमान पुनःको बाटो अखण्डपक्षधरहरुले छेक्ने प्रयास गरेका हुन् ।
दुबैजना आजकै उडानबाट धनगढी आइरहेका छन् । केही बेर अघि धनगढीको गेटा विमानस्थलमा ठुलो सुरक्षाका साथ दुबै नेतालाई कार्यक्रम स्थल ल्याईन लागिएको छ ।
नेताहरु कार्यक्रमस्थल जानबाट रोक्न अखण्ड पक्षधरले प्रदर्शन सुरु गरेका हुन् । आजको कार्यक्रम प्रभावित गर्न आइतबार अखण्ड सुदूरपश्चिम पक्षधरले बन्दको आह्वान गरेपनि, त्यो आईतबार राति नै प्रशासनको रहोबरमा स्थगित गरिएको थियो । तर अखण्डपक्षधरका युवाहरुले, दल र अखण्ड सुदूरपश्चिम नागरिक आन्दोलन परिचालन समितिको निर्णय मानेका छैनन ।
सुदूरपश्चिममा मधेसी नेताहरुले विखण्डनकारी अभिब्यक्ति दिएको भन्दै अखण्ड पक्षधर युवाहरु सडकमा उत्रिएका छन । उनीहरुले नाराबाजी गर्दै टायर बालेर प्रदर्शन गरिरहेका हुन । प्रहरीले धनगढीको पार्क चोक पश्चिममा अखण्ड पक्षधरको प्रदर्शन भईरहेको छ भने प्रहरीले उनीहरुलाई पार्कचोक पुर्वको क्षेत्रमा प्रवेश गर्न दिएको छैन ।
धनगढीको एलएन चोक र पार्कचोक गरी दुइ ठाउँमा प्रहरीले काँडेतार लगाएर अखण्डको प्रदर्शन निषेध गरेको छ । थारुहरुको कार्यक्रममा पनि ठुलो संख्यामा नेपाल प्रहरी र शसस्त्र प्रहरी परिचालन गरिएको छ ।
annapurnapost.com
धनगढी : अखण्ड सुदूरपश्चिमपक्षका यवाहरुले, संयुक्त थरुहट संघर्ष समितिको धनगढीमा भइरहेको आमसभामा आउने वक्तालाई रोक्ने प्रयास गरेपछि धनगढी तनावग्रस्त भएको छ । अखण्ड पक्षधरहरुले धनगढीका विभिन्न चोकमा नाराबाजी गर्दै टायर बालिरहेका छन ।
धनगढीको एलएन चोकमा अखण्ड पक्षधरका युवाहरुले टायर बालेपछि त्यो क्षेत्र तनावग्रस्त भएको हो । थारु समुदायको धनगढीको क्याम्पस चोकमा आमसभा सुरु भइसकेको छ ।
आमसभामा नेकपा–माओवादीका सचिव देब गुरुङ, कांग्रेसका सभाषदहरु नरेन्द्र कुमाल र तेजुराम चौधरी, फोरम लोकतान्त्रिकका योगेन्द्र चौधरी र थरुहट तराई पार्टीका सभाषद गंगा चौधरी आमसभा स्थल पुगिसकेका छन् ।
संघीय समाजवादी फोरमका नेता अशोक राई र एमाओवादीका नेता वर्षमान पुनःको बाटो अखण्डपक्षधरहरुले छेक्ने प्रयास गरेका हुन् ।
दुबैजना आजकै उडानबाट धनगढी आइरहेका छन् । केही बेर अघि धनगढीको गेटा विमानस्थलमा ठुलो सुरक्षाका साथ दुबै नेतालाई कार्यक्रम स्थल ल्याईन लागिएको छ ।
नेताहरु कार्यक्रमस्थल जानबाट रोक्न अखण्ड पक्षधरले प्रदर्शन सुरु गरेका हुन् । आजको कार्यक्रम प्रभावित गर्न आइतबार अखण्ड सुदूरपश्चिम पक्षधरले बन्दको आह्वान गरेपनि, त्यो आईतबार राति नै प्रशासनको रहोबरमा स्थगित गरिएको थियो । तर अखण्डपक्षधरका युवाहरुले, दल र अखण्ड सुदूरपश्चिम नागरिक आन्दोलन परिचालन समितिको निर्णय मानेका छैनन ।
सुदूरपश्चिममा मधेसी नेताहरुले विखण्डनकारी अभिब्यक्ति दिएको भन्दै अखण्ड पक्षधर युवाहरु सडकमा उत्रिएका छन । उनीहरुले नाराबाजी गर्दै टायर बालेर प्रदर्शन गरिरहेका हुन । प्रहरीले धनगढीको पार्क चोक पश्चिममा अखण्ड पक्षधरको प्रदर्शन भईरहेको छ भने प्रहरीले उनीहरुलाई पार्कचोक पुर्वको क्षेत्रमा प्रवेश गर्न दिएको छैन ।
धनगढीको एलएन चोक र पार्कचोक गरी दुइ ठाउँमा प्रहरीले काँडेतार लगाएर अखण्डको प्रदर्शन निषेध गरेको छ । थारुहरुको कार्यक्रममा पनि ठुलो संख्यामा नेपाल प्रहरी र शसस्त्र प्रहरी परिचालन गरिएको छ ।
annapurnapost.com
काभ्रे, ३२ साउन । काभ्रेपलान्चोकको वनेपामा सोमबार सिलिण्डर बम विस्फोट भएको छ ।
मोहन वैद्य नेतृत्वको नेकपा–माओवादीको नेपाल बन्दका दिन वनेपा-११ स्थित सल्ला पाखा सामुदायिक वन क्षेत्रमा आज दिउँसो १ बजेतिर सिलिण्डर बम विस्फोट भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय काभ्रेका प्रवक्ता डीएसपी राजकुमार केसीले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार बम विस्फोट हुँदा काभ्रेको बनेपादेखि धुलीखेलसम्म जनताहरु त्रासित बनेका छन् । बम पड्केपछि एकछिन बस्तीमा भागादौड मच्चिएको डीएसपी केसीले बताए ।
अहिले घटनास्थलमा नेपाल प्रहरीको टोली पुगेर अनुसन्धान थालेको छ । ‘घटनाको अनुसन्धान गरिरहेका छौं । कसले पड्काएको भन्ने बारेमा कुनै पत्ता लागेको छैन् । घटनामा भएको क्षतिको विवरण पनि संकलन गरिरहेका छौं ।’ घटनास्थलबाट उनले भने ।
डीएसपी केसीका अनुसार यसअघि पनि काभ्रेमा वैद्य माओवादीको बन्दका समयमा २ पटक बम विस्फोट भएको थियो ।
dainiknepal.com
मोहन वैद्य नेतृत्वको नेकपा–माओवादीको नेपाल बन्दका दिन वनेपा-११ स्थित सल्ला पाखा सामुदायिक वन क्षेत्रमा आज दिउँसो १ बजेतिर सिलिण्डर बम विस्फोट भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय काभ्रेका प्रवक्ता डीएसपी राजकुमार केसीले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार बम विस्फोट हुँदा काभ्रेको बनेपादेखि धुलीखेलसम्म जनताहरु त्रासित बनेका छन् । बम पड्केपछि एकछिन बस्तीमा भागादौड मच्चिएको डीएसपी केसीले बताए ।
अहिले घटनास्थलमा नेपाल प्रहरीको टोली पुगेर अनुसन्धान थालेको छ । ‘घटनाको अनुसन्धान गरिरहेका छौं । कसले पड्काएको भन्ने बारेमा कुनै पत्ता लागेको छैन् । घटनामा भएको क्षतिको विवरण पनि संकलन गरिरहेका छौं ।’ घटनास्थलबाट उनले भने ।
डीएसपी केसीका अनुसार यसअघि पनि काभ्रेमा वैद्य माओवादीको बन्दका समयमा २ पटक बम विस्फोट भएको थियो ।
dainiknepal.com
एजेन्सी / अब ढुक्कसाथ आफ्नो खानामा चाहेजति मसाला हाल्नुहोस् । क्यानस, सांसलगायतका थुप्रै रोगहरुबाट हुनसक्ने मृत्युको खतरा मसालेदार खानले कम गर्ने एक अध्ययनले बताएको छ । ब्रिटिस मेडिकल जर्नलमा सोधपत्रपछि गरिएको अध्ययनको नतिजाले मसालेदार खानाले यस्ता रोग प्रतिरोध गर्न सहयोग पु¥याउने देखाएको हो ।
यसमा उल्लेख भएअनुसार क्यान्सर, हृदयघात र सांसजस्ता रोगबाट हुनसक्ने निधनलाई मसालेदार खानाले कम गर्छ । पुरुषको तुलनामा महिलालाई अझै मसालेदार खानाले मद्दत पु¥याउने उक्त रिर्पोटमा उल्लेख छ । अध्ययनअनुसार मसालेदार खानाको नियमित प्रयोग गर्ने बिरामीहरुमा यस्ता रोगबाट मृत्युको खतरा कम देखियो ।
हप्तामा एक वा दुईपटक मात्रै मसालेदार खानको प्रयोग गर्नेहरुमा समस्या बढी देखियो । तर, रक्सी नखाने र मसालेदार खाना खानेमा मात्रै यस्तो लागू हुनेछ । खुर्सानी, बेसार, जिराजस्ता मसालाको प्रयोगले यस्ता रोगको प्रभाव कम हुने उल्लेख छ ।
www.ratopati.com
यसमा उल्लेख भएअनुसार क्यान्सर, हृदयघात र सांसजस्ता रोगबाट हुनसक्ने निधनलाई मसालेदार खानाले कम गर्छ । पुरुषको तुलनामा महिलालाई अझै मसालेदार खानाले मद्दत पु¥याउने उक्त रिर्पोटमा उल्लेख छ । अध्ययनअनुसार मसालेदार खानाको नियमित प्रयोग गर्ने बिरामीहरुमा यस्ता रोगबाट मृत्युको खतरा कम देखियो ।
हप्तामा एक वा दुईपटक मात्रै मसालेदार खानको प्रयोग गर्नेहरुमा समस्या बढी देखियो । तर, रक्सी नखाने र मसालेदार खाना खानेमा मात्रै यस्तो लागू हुनेछ । खुर्सानी, बेसार, जिराजस्ता मसालाको प्रयोगले यस्ता रोगको प्रभाव कम हुने उल्लेख छ ।
www.ratopati.com
भारतका प्रसिद्ध धर्मगुरुहरु आफ्नो कार्यकालमा सन्नीलाई दर्शन जाने गरेको भारतीय सञ्चार माध्यमले खुलासा गरेका हुन् । भर्खरै स्वघोषित धर्मगुरू राधे मा ले पनि सन्नीलाई वेडरुममै भेटेको खुलासा भएको हो ।
भारतमा अहिले चर्चाको शिखरमा रहेकी राधे मां ले महिनामा एकपटक मध्यरातमा सन्नीलाई भेट्दै आएकी थिईन् । यसअघिका धर्म गुरुले भेट्ने परम्पराअनुसार उनले पनि भेटेको बताइएको छ । आफूलाई देवीको अवतार भनेर चिनाउने राधे मांको यस्तो खुलासा भएको हो ।
राधे मां सन्नी लियोनीकी ठूलो फ्यान भएको समेत खुलेको छ । उनी सन्नीको गीतमा जमेरै नाच्थिन् । राधे मा विरुद्ध उजुरी दिने एक महिलाले यस्तो खुलासा गरेकी हुन् । राधे मा ले सन्नीका सबै फिल्मी र पोर्न भिडियोहरु समेत हेर्ने गरेको बताइएको छ ।
अरु धर्म गुरुहरु सन्नीसँग सेक्स वार्गेनिङ गर्न जाने भएपछि राधे मा ठूलो फ्यान भएकाले भेट्न गएकी हुन् । यस बारेमा सन्नीले अहिलेसम्म मुख खोलेकी छैनन् । यो खबरले भारतीय बजार तातेको छ । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
भारतमा अहिले चर्चाको शिखरमा रहेकी राधे मां ले महिनामा एकपटक मध्यरातमा सन्नीलाई भेट्दै आएकी थिईन् । यसअघिका धर्म गुरुले भेट्ने परम्पराअनुसार उनले पनि भेटेको बताइएको छ । आफूलाई देवीको अवतार भनेर चिनाउने राधे मांको यस्तो खुलासा भएको हो ।
राधे मां सन्नी लियोनीकी ठूलो फ्यान भएको समेत खुलेको छ । उनी सन्नीको गीतमा जमेरै नाच्थिन् । राधे मा विरुद्ध उजुरी दिने एक महिलाले यस्तो खुलासा गरेकी हुन् । राधे मा ले सन्नीका सबै फिल्मी र पोर्न भिडियोहरु समेत हेर्ने गरेको बताइएको छ ।
अरु धर्म गुरुहरु सन्नीसँग सेक्स वार्गेनिङ गर्न जाने भएपछि राधे मा ठूलो फ्यान भएकाले भेट्न गएकी हुन् । यस बारेमा सन्नीले अहिलेसम्म मुख खोलेकी छैनन् । यो खबरले भारतीय बजार तातेको छ । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
एजेन्सी ।
बलिउडका सुपरस्टार अभिनेता सलमान खान र क्याट्रिना कैफबीचको प्रेम सम्बन्ध पुरानो विषय भैसक्यो । अहिले क्याट्रिना रणबीर कपुरसँग विवाह गर्ने तयारीमा छिन् ।
सलमान र क्याट्रिनाको विषयमा हेडलाइन बन्न भने अझै छोडेको छैन । सलमान खानको रेकर्ड ब्रेकर बजरंगी भाइजान नहेरेको भनेर क्याट्रिनाको विषयमा लामो समय सम्म हेडलाइन समाचार बने । तर अव भने उनले बजरंगी भाइजान हेरेर सलमानलाई पठाएको एसएमएस हेडलाइन बनिरहेको छ ।
सलमानको यो फिल्म हेरेपछि क्याट्रिनाले सलमानलाई एसएमएस पठाएर बधाइ दिएको भारतीय सञ्चार माध्यमले जनाएका छन् ।
यो एसएमएसले सलमान र क्याट्रिनाबीचको सम्बन्ध अझै पनि नटुटेको पुष्टी समेत गरेको छ भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
बलिउडका सुपरस्टार अभिनेता सलमान खान र क्याट्रिना कैफबीचको प्रेम सम्बन्ध पुरानो विषय भैसक्यो । अहिले क्याट्रिना रणबीर कपुरसँग विवाह गर्ने तयारीमा छिन् ।
सलमान र क्याट्रिनाको विषयमा हेडलाइन बन्न भने अझै छोडेको छैन । सलमान खानको रेकर्ड ब्रेकर बजरंगी भाइजान नहेरेको भनेर क्याट्रिनाको विषयमा लामो समय सम्म हेडलाइन समाचार बने । तर अव भने उनले बजरंगी भाइजान हेरेर सलमानलाई पठाएको एसएमएस हेडलाइन बनिरहेको छ ।
सलमानको यो फिल्म हेरेपछि क्याट्रिनाले सलमानलाई एसएमएस पठाएर बधाइ दिएको भारतीय सञ्चार माध्यमले जनाएका छन् ।
यो एसएमएसले सलमान र क्याट्रिनाबीचको सम्बन्ध अझै पनि नटुटेको पुष्टी समेत गरेको छ भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
हेरात (अफगानिस्तान), ३२ साउन । अफगानिस्तानको हेरात प्रान्तमा सोमबार एक घरमा भएको आगलागीमा परी एकै परिवारका दश व्यक्तिको जलेर मृत्यु भएको समाचार छ ।
घटनाको अनुसन्धान गरिरहेको प्रहरीबाट प्रारम्भिक रुपमा प्राप्त समाचार अनुसार रातभर घरमा भएको ग्यास चुहावटपछि सो आगलागी भएको पाइएको छ । ग्यास चुहावटपछि भएको यस आगलागीमा परेका व्यक्तिहरु अत्यन्त विभत्स रुपमा जलेको अवस्थामा पाइएको हेरात अस्पतालले जनाएको छ । सो अस्पतालका प्रवक्ता मोहमद रफिकले सिन्ह्वा समाचार समितिलाई दिएको समाचारअनुसार सो आगलागीबाट उक्त घरको परिवारका सबै जना सदस्य पूरै जलेर डल्लो परेको अवस्थामा पाइएका थिए । यस दुःखद घटनामा परी ज्यान गुमाउनेमा चार महिला, तीन पुरुष र तीन बालबालिका रहेका अधिकारीहरुले जानकारी दिएका छन् । अफगानिस्तानको राजधानी काबुलबाट ६४० किलोमिटर पश्चिममा रहेको हेरात सहरमा अवस्थित यो भवन पनि जलेर पुरै ध्वस्त हुन पुगेको पनि सो समाचारमा जनाइएको छ । www.etajakhabar.com
घटनाको अनुसन्धान गरिरहेको प्रहरीबाट प्रारम्भिक रुपमा प्राप्त समाचार अनुसार रातभर घरमा भएको ग्यास चुहावटपछि सो आगलागी भएको पाइएको छ । ग्यास चुहावटपछि भएको यस आगलागीमा परेका व्यक्तिहरु अत्यन्त विभत्स रुपमा जलेको अवस्थामा पाइएको हेरात अस्पतालले जनाएको छ । सो अस्पतालका प्रवक्ता मोहमद रफिकले सिन्ह्वा समाचार समितिलाई दिएको समाचारअनुसार सो आगलागीबाट उक्त घरको परिवारका सबै जना सदस्य पूरै जलेर डल्लो परेको अवस्थामा पाइएका थिए । यस दुःखद घटनामा परी ज्यान गुमाउनेमा चार महिला, तीन पुरुष र तीन बालबालिका रहेका अधिकारीहरुले जानकारी दिएका छन् । अफगानिस्तानको राजधानी काबुलबाट ६४० किलोमिटर पश्चिममा रहेको हेरात सहरमा अवस्थित यो भवन पनि जलेर पुरै ध्वस्त हुन पुगेको पनि सो समाचारमा जनाइएको छ । www.etajakhabar.com